گنجور

غزل شمارهٔ ۲۴۲

بتان به مملکت حسن پادشاهانند
ولی دریغ که بدخواه نیک خواهانند
ز اصل پرورش روح می‌دهند این قوم
ولی ز فرقت جان سوز جسم گاهانند
به جای شیر ز بس خورده‌اند خون جگر
هنوز تشنه‌لب خون بیگناهانند
کجا کمان سلامت ز عرصه‌ای ما راست
که در کمین ز چپ و راست کج کلاهانند
به طاق آن خم ابرو شکستگی مرساد
که در پناهش پیوسته بی پناهانند
گرت ز تیغ کشد غمزه‌اش گواه مخواه
که کشتگان ره عشق بی گواهانند
فروغی از پی خوبان ماه روی مرو
که سر به سر همه بی مهر و دل سیاهانند

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بتان به مملکت حسن پادشاهانند
ولی دریغ که بدخواه نیک خواهانند
هوش مصنوعی: مجسمه‌ها در سرزمین زیبایی همانند پادشاهان هستند، اما افسوس که برای نیک‌اندیشان چشم‌داشتی ندارند و به آن‌ها حسادت می‌ورزند.
ز اصل پرورش روح می‌دهند این قوم
ولی ز فرقت جان سوز جسم گاهانند
هوش مصنوعی: این گروه روح را از ریشه می‌پرورانند، اما به دلیل جدایی، بدنشان گاهی دچار سوزش و رنج می‌شود.
به جای شیر ز بس خورده‌اند خون جگر
هنوز تشنه‌لب خون بیگناهانند
هوش مصنوعی: به جای نوشیدن شیر، به خاطر تمام آنچه خورده‌اند، خون دل می‌خورند و هنوز برای خون بیگناهان تشنه هستند.
کجا کمان سلامت ز عرصه‌ای ما راست
که در کمین ز چپ و راست کج کلاهانند
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی به احساس ناامنی و دشواری‌هایی اشاره دارد که انسان در زندگی با آن‌ها مواجه است. شاعر از زوایای مختلف به خطراتی که در کمین است اشاره می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه مشکلات و چالش‌ها به شکل نامحسوس از هر طرف ممکن است ظاهر شوند. در اینجا، امنیت و سلامت در زندگی در معرض تهدید قرار گرفته و فرد احساس می‌کند که در میان خطرات محاصره شده است.
به طاق آن خم ابرو شکستگی مرساد
که در پناهش پیوسته بی پناهانند
هوش مصنوعی: به خاطر زیبایی خمیده ابرویش، همیشه کسانی که بی‌پناه هستند، در کنار او احساس آرامش و امنیت می‌کنند.
گرت ز تیغ کشد غمزه‌اش گواه مخواه
که کشتگان ره عشق بی گواهانند
هوش مصنوعی: اگر چشمان زیبایش به تو آسیب بزند، نیازی به شاهد و گواه نیست؛ زیرا عاشقان در این راه بدون شاهد هم جان می‌دهند.
فروغی از پی خوبان ماه روی مرو
که سر به سر همه بی مهر و دل سیاهانند
هوش مصنوعی: از پی زیبایی‌های چهره‌ی ماه مانند، نروید، چرا که همه‌ی آن‌ها بدون محبت و با دل‌هایی تاریک هستند.

حاشیه ها

1395/05/03 17:08
علیرضا

گاهانند؟ یعنی چه؟ آیا کاهان نیست؟ یعنی از یک سو پرورش میدهند و از سوی دیگر کاهش؟

1398/10/03 21:01

با احترام به اقا علیرضا---
ولی زفرقت جانسوز ،جسم کاهانند---
درست است

1400/01/19 12:04
محمدحسین

سلام و عرض ادب
وزن شعر را اشتباه درج کرده اید.
وزن صحیح این است:مفاعلن فعلاتن مفاعلن فع لن