گنجور

شمارهٔ ۳

ای فروغ شرع و دین از روی رخشان شما
آبروی طاعت از مهر محبان شما
عزم دیدار تو دارد، جان بر لب آمده
بازگردد یا برآید، چیست فرمان شما؟
خاک شد سرها بسی در انتظار مقدمت
اندرین ره کشته بسیارند قربان شما
ای شهنشاه بلند اختر خدا را همتی
تا ببوسم همچو گردون خاک ایوان شما
ای شفیع عاصیان وی دستگیر مذنبان
در قیامت دست عجز ما و دامان شما
با صبا همراه بفرست از پیامت، شمه‏‌ای
بوکه بویی بشنوم از علم و عرفان شما
کی دهد دست این غرض یارب که همدستان شوند
گوش جان ما و الفاظ دُرافشان شما
کس به دور غیبتت طرفی نبست از علم و فضل
به که نفروشند دانایی به نادان شما!
ای صبا با هم‌نشینان امام ما بگو
کی سر حق ناشناسان گوی چوگان شما
گرچه دوریم از بساط قرب، همت دور نیست
بنده شاه شماییم و ثناخوان شما
کار فیض از دست رفت آن شاه را آگه کنید
زینهار ای محرمان جان من و جان شما
می‌‏کنم از دل دعایی بشنو و آمین بگو:
روزی ما باد یارب عیش دوران شما

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید صادق هاشمی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای فروغ شرع و دین از روی رخشان شما
آبروی طاعت از مهر محبان شما
هوش مصنوعی: ای نور و روشنایی دین و شریعت از چهره تابناک شما، آبرو و اعتبار طاعت و بندگی ناشی از محبت شماست.
عزم دیدار تو دارد، جان بر لب آمده
بازگردد یا برآید، چیست فرمان شما؟
هوش مصنوعی: دل برای دیدار تو به شدت تنگ شده و حالا که به مرز جان رسیده، سوال این است که آیا باید برگردد یا ادامه دهد. نظر شما چیست؟
خاک شد سرها بسی در انتظار مقدمت
اندرین ره کشته بسیارند قربان شما
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به زیبایی ابراز کرده که در مسیر رسیدن به محبوب، افراد زیادی جان خود را فدای او کرده‌اند و همچنان در انتظار ظهور او هستند. این نشان‌دهنده عشق و ارادت عمیق به محبوب است که افراد برای دیدار او آماده جانفشانی هستند.
ای شهنشاه بلند اختر خدا را همتی
تا ببوسم همچو گردون خاک ایوان شما
هوش مصنوعی: ای پادشاه بزرگ و خوشبخت، عشق و ارادت من به شما آنقدر است که آرزو دارم قدرت و شجاعت این را داشته باشم که مانند گرد و غبار، زمین‌تان را ببوسم.
ای شفیع عاصیان وی دستگیر مذنبان
در قیامت دست عجز ما و دامان شما
هوش مصنوعی: ای شفیع کسانی که خطا کرده‌اند و یاور گناهکاران، در روز قیامت ما با دستِ ناتوانی به شما پناه می‌آوریم و به دامانتان چنگ می‌زنیم.
با صبا همراه بفرست از پیامت، شمه‏‌ای
بوکه بویی بشنوم از علم و عرفان شما
هوش مصنوعی: با نسیم همراه پیام خود را بفرست، که بی‌صبرانه منتظرم از علم و معرفت شما چیزی بشنوم.
کی دهد دست این غرض یارب که همدستان شوند
گوش جان ما و الفاظ دُرافشان شما
هوش مصنوعی: کسی نمی‌تواند به ما کمک کند تا دوستان ما به گوش جان ما گوش فرادهند و سخنان شما را با دقت بشنوند.
کس به دور غیبتت طرفی نبست از علم و فضل
به که نفروشند دانایی به نادان شما!
هوش مصنوعی: هیچ کس در غیبت تو به کسی توجه نمی کند، از علم و فضیلت به هیچ چیز نخواهد رسید، مانند این که دانش را به نادانی نفروشند.
ای صبا با هم‌نشینان امام ما بگو
کی سر حق ناشناسان گوی چوگان شما
هوش مصنوعی: ای باد صبا، با دوستان امام ما بگو که چه زمانی حق‌ناشناسان مانند توپ چوگان شما خواهند شد.
گرچه دوریم از بساط قرب، همت دور نیست
بنده شاه شماییم و ثناخوان شما
هوش مصنوعی: هرچند از مقام نزدیک بودن به شما دور هستیم، اما نیت ما دور نیست. ما خدمتگزاران شما هستیم و نام شما را با ستایش بر زبان می‌آوریم.
کار فیض از دست رفت آن شاه را آگه کنید
زینهار ای محرمان جان من و جان شما
هوش مصنوعی: کارهی را که فیض انجام می‌دهد، از دست رفته است. به آن پادشاه خبر دهید که به شدت مواظب باشید؛ ای عزیزانی که جان من و شما در خطر است.
می‌‏کنم از دل دعایی بشنو و آمین بگو:
روزی ما باد یارب عیش دوران شما
هوش مصنوعی: از دل دعا می‌کنم و از تو می‌خواهم که برکت و روزی نصیب ما کنی، ای پروردگار، تا زندگی‌مان لذت‌بخش و خوشایند باشد.

حاشیه ها

1399/10/15 13:01
امیرحسین مناف زاده

کاملا مشخصه شعر حافظو گذاشته جلوش بعضی کلماتشو عوض کرده شده شعر جدید

1400/12/24 17:02
مهدی رضوان

فیض فقط پیرو سبک حافظ بوده و تلاش می‌کرده تا با همان نظم اشعار حافظ شعر بسراید. جالبه که خودش در یکی از شعر هایش چنین میگوید:

میان گفته های فیض و نظم حافظ شیراز

نگنجد نسبت دیگر مگر امی و فرزندی

1399/10/16 03:01
فلانی

برخی طوری همگام مواجهه با سوق المهدی فیض کاشانی جبهه میگیرند که آدمی شگفت زده میشود!
اینکه شاعران از آثار هم الگو بگیرند یا پیرو سبک هم باشند و با حتی تضمین های فراوان بکار ببرند چیز غیر طبیعی ای نیست. همانطور که خود حافظ نیز بسیار تصمین دارد. البته جدای از اینها گویی کسانی که اینها را جعلیات و نشانه عجز میدانند دیوان اشعار فیض کاشانی را نخوانده اند؛ حقا که فیض شاعری بزرگ است.
اتفاقاً یکی از جلوه های اعجاب انگیز که دیوان سوق المهدی را ویژه و بخصوص میکند همین تقلید عجیب فیض از حافظ است. نمیدانیم برخی اشعار گویی صرفا تقلیدند، برخی گویا تفسیر اشعار حافظ اند و برخی گویا ادامه دهنده و تکمیل کننده و... امیدوارم این همه بی مهری که یه این شاعر گرانقدر میکنند از سر تعصب و ستیز با مذهب او نباشد.

1399/10/16 03:01
فلانی

امان از این صفحه کلید های خودکار! چقدر کلمات را سرخود عوض میکنند.
معذور دارید.