گنجور

شمارهٔ ۱۱۱

خیز تا چاره این غم به مناجات بریم
حاجت خود به بر قاضی حاجات بریم
مقصد اصلی دل را که لقای مهدی است
همچو موسی ارنی گوی به میقات بریم
از خدا خدمت او را به تضرع طلبیم
به مناجات مگر ره به ملاقات بریم
ما خود آن حال نداریم مقام تو کجاست
مگر از رهگذرت پی به مقامات بریم
نارسیده به وصالت ز جهان گر برویم
بس خجالت که از این حاصل اوقات بریم
فتنه می‏بارد از این قصر مقرنس برخیز
تا به ظلّ تو پناه از همه آفات بریم
در بیابان غمت گم شدن آخر تا چند
ره بپرسیم مگر پی به مهمات بریم‏
کوس ناموس تو از کنگره عرش زنیم
عَلَم مهر تو بر بام سماوات بریم
خاک کوی تو به صحرای قیامت فردا
همه بر فرق سر از بهر مباهات بریم
غیر جان چیست که تا در قدمش افشانیم
غیر اخلاص چه داریم که سوغات بریم
فیض بیهوده مکن بر سر هر کوی خروش
خیز تا چاره این غم به مناجات بریم‏

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: سید صادق هاشمی

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خیز تا چاره این غم به مناجات بریم
حاجت خود به بر قاضی حاجات بریم
هوش مصنوعی: برخیز و با نیایش به دنبال راهی برای برطرف کردن این اندوه برویم و خواسته‌امان را به درگاه پروردگار عرضه کنیم.
مقصد اصلی دل را که لقای مهدی است
همچو موسی ارنی گوی به میقات بریم
هوش مصنوعی: دل به هدف اصلی خود که دیدار امام مهدی است می‌رسد، همچون موسی که از پروردگار درخواست کرد تا او را ببیند و به میقات برود.
از خدا خدمت او را به تضرع طلبیم
به مناجات مگر ره به ملاقات بریم
هوش مصنوعی: از خدا می‌خواهیم که به واسطه دعا و نیایش، ما را به دیدار خود برساند و کمک‌مان کند.
ما خود آن حال نداریم مقام تو کجاست
مگر از رهگذرت پی به مقامات بریم
هوش مصنوعی: ما خود در حالتی که شایسته‌ی تو باشد نیستیم، ولی ممکن است از مسیر تو بتوانیم به مقام و جایگاه تو پی ببریم.
نارسیده به وصالت ز جهان گر برویم
بس خجالت که از این حاصل اوقات بریم
هوش مصنوعی: اگر پیش از رسیدن به وصال تو از دنیا بروم، این بسیار مایه شرمساری است که فرصت‌ها و لحظه‌هایمان را به این گونه سپری کرده‌ایم.
فتنه می‏بارد از این قصر مقرنس برخیز
تا به ظلّ تو پناه از همه آفات بریم
هوش مصنوعی: در اینجا به توصیفی از شرایطی اشاره شده است که خطر و آشوب در حال آمدن است. پیشنهاد می‌شود از این مکان خارج شویم و به سایه و حمایت تو پناه ببریم تا از همه مشکلات و آسیب‌ها دور شویم.
در بیابان غمت گم شدن آخر تا چند
ره بپرسیم مگر پی به مهمات بریم‏
هوش مصنوعی: تا کی باید در دلتنگی و غمِ بیابان گم شویم؟ آیا نمی‌توانیم راه را پیدا کنیم و به مسائل مهم‌تر برسیم؟
کوس ناموس تو از کنگره عرش زنیم
عَلَم مهر تو بر بام سماوات بریم
هوش مصنوعی: به صدای پرچم غیرت تو از بالای آسمان‌ها می‌رسیم و عشق تو را بر فراز آسمان‌ها به نمایش خواهیم گذاشت.
خاک کوی تو به صحرای قیامت فردا
همه بر فرق سر از بهر مباهات بریم
هوش مصنوعی: خاک کوی تو در روز قیامت برای ما به نشانه افتخار بر سرمان می‌ریزیم و به خاطر آن عزت و سربلندی داریم.
غیر جان چیست که تا در قدمش افشانیم
غیر اخلاص چه داریم که سوغات بریم
هوش مصنوعی: جز جان چه چیزی داریم که در پای او بریزیم؟ جز اخلاص چه چیزی داریم که به عنوان هدیه ببریم؟
فیض بیهوده مکن بر سر هر کوی خروش
خیز تا چاره این غم به مناجات بریم‏
هوش مصنوعی: از هرج و مرج و شلوغی بی‌فایده پرهیز کن، تا زمانی که با دعای خالص و نزدیک شدن به خدا، بتوانیم راهی برای رفع این اندوه پیدا کنیم.