غزل شمارهٔ ۷۳۷
تا نگوئی هست آسان عشق را رهبر شدن
عشق را رهبر شدن هست از ملک برتر شدن
از ملک برتر شوی چون عشق را رهبر شوی
کار این کار است نه در عقل دانشور شدن
عشق بستد از ملک باج سجود آدمی
آدمی را داد تاج بر ملک سرور شدن
عشق دارد کار در عالم نه عقل و نی هنر
عشق ورز ار بایدت بهتر شدن مهتر شدن
در دو عالم عشق را نی در سرت گر عشق هست
ورنه باید چون خسان بر هر دری چاکر شدن
عشق باشد افسر شاهان قرین عشق شو
بر سر شاهان عالم خواهی از افسر شدن
اینمس قلب تو از علم و هنر کی زر شود
عشق اکسیر دلت را باید او را زر شدن
آتشی از عشق در خود زن بسوزان خویش را
بایدت جانا اگر سوی خدا رهبر شدن
میکشد سوی خدا عشق خدا منعم مکن
گر بگویم میتوان از عشق پیغمبر شدن
تا دهندت بار باری در حریم قدس عشق
سر بر آن در بایدت زد حلقه آن در شدن
عشق را محرم نهٔ تا این دو رنگی در تو هست
که ز شهوت آب و گاهی از غضب آذر شدن
بر زمین دل سحاب عشق میبارد سخن
فیض عاشق شو او اگر هی خوا سخن گستر شدن
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
تا نگوئی هست آسان عشق را رهبر شدن
عشق را رهبر شدن هست از ملک برتر شدن
هوش مصنوعی: عشق، رهبری و هدایت را بسیار آسان جلوه میدهد، اما در حقیقت، برای رسیدن به مقام بالاتر و سلطنت بر ملک، نیاز به تلاش و کوشش بیشتری داریم.
از ملک برتر شوی چون عشق را رهبر شوی
کار این کار است نه در عقل دانشور شدن
هوش مصنوعی: اگر عشق را به عنوان رهبر و راهنمای خود قرار دهی، برتر از هر مقام و منزلتی خواهی شد. این کار به معنی توانایی در عقل و دانش نیست، بلکه نشاندهندهی عمق احساس و عشق واقعی است.
عشق بستد از ملک باج سجود آدمی
آدمی را داد تاج بر ملک سرور شدن
هوش مصنوعی: عشق باعث شد که از پادشاهی حقوقی گرفته شود و در عوض انسان را با تواضع و سجدهای که میکند، به مقام والایی برساند و به او تاجی هدیه دهد که او را به سروری برساند.
عشق دارد کار در عالم نه عقل و نی هنر
عشق ورز ار بایدت بهتر شدن مهتر شدن
هوش مصنوعی: عشق در جهان نقش بزرگتری دارد نسبت به عقل و هنر. اگر میخواهی در عشق بهتر شوی و پیشرفت کنی، باید عشق ورزیدن را یاد بگیری.
در دو عالم عشق را نی در سرت گر عشق هست
ورنه باید چون خسان بر هر دری چاکر شدن
هوش مصنوعی: عشق در دو جهان فقط در دل تو وجود دارد. اگر عشق در تو نیست، باید مانند افراد معمولی، به در هر کسی زحمت بکشی و خدمت کنی.
عشق باشد افسر شاهان قرین عشق شو
بر سر شاهان عالم خواهی از افسر شدن
هوش مصنوعی: عشق همانند تاجی برای پادشاهان است. اگر میخواهی به مقام رفیع پادشاهی برسی، باید با عشق همراه شوی.
اینمس قلب تو از علم و هنر کی زر شود
عشق اکسیر دلت را باید او را زر شدن
هوش مصنوعی: در دل تو، علم و هنر به تنهایی نمیتواند ارزشمند شود؛ برای اینکه عشق به قلبت جان ببخشد، باید به دلی پر از عشق و احساس تبدیل شود.
آتشی از عشق در خود زن بسوزان خویش را
بایدت جانا اگر سوی خدا رهبر شدن
هوش مصنوعی: عزیزم، باید آتشی از عشق در دل خود بیافروزی تا بتوانی به سوی خدا هدایت شوی.
میکشد سوی خدا عشق خدا منعم مکن
گر بگویم میتوان از عشق پیغمبر شدن
هوش مصنوعی: عشق به خدا مرا به سمت او میکشاند. خواهش میکنم مانع من نشو، زیرا میخواهم بگویم که میتوانم به واسطه عشق، به مرتبهای چون پیامبر برسم.
تا دهندت بار باری در حریم قدس عشق
سر بر آن در بایدت زد حلقه آن در شدن
هوش مصنوعی: باید با تمام وجود به درگاه عشق، که مقدس و با ارزش است، مراجعه کنی و در این راه تلاش کنی. برای ورود به این حریم، لازم است که به در زده و خود را آماده دریافت رحمت و عشق کنی.
عشق را محرم نهٔ تا این دو رنگی در تو هست
که ز شهوت آب و گاهی از غضب آذر شدن
هوش مصنوعی: عشق حقیقی را تنها کسانی درک میکنند که از خواستههای دنیوی همچون شهوت و خشم رها شدهاند. وقتی این دو حس در وجودت کمرنگ باشد، میتوانی به عمق عشق پی ببری.
بر زمین دل سحاب عشق میبارد سخن
فیض عاشق شو او اگر هی خوا سخن گستر شدن
هوش مصنوعی: بارش عشق از آسمان دل مانند باران است. اگر عاشق واقعی باشی، هر لحظه باید آماده باشی که عشق را بگستری و منتشر کنی.