گنجور

غزل شمارهٔ ۶۹۰

طرفی نبستم زین جهان استغفرالله العظیم
خسبیدم و شد کاروان استغفرالله العظیم
عمر عزیزم شد تلف اندر پی آب و علف
کاری نکردم بهر جان استغفرالله العظیم
زین پس مگر سودی کنم تدبیر بهبودی کنم
بگذشتها خود شد زیان استغفرالله العظیم
بیحد گناهان کرده‌ام بس جور و طغیان کرده‌ام
زین جرمهای بیکران استغفرالله العظیم
با این و آن گشتم بسی بردم بسر با هر کسی
طرفی نبستم زین و آن استغفرالله العظیم
هرچند جویم من کنار زین عالم ناپایدار
تقدیرم آرد در میان استغفرالله العظیم
هی هی نمیدانم چرا افتادم اندر این بلا
این نکته شد بر من نهان استغفرالله العظیم
جان میرود سوی علا تن میرود سوی بلا
از امتزاج این و آن استغفرالله العظیم
گاهی رهم دنیی زند گه سدرهٔ عقبی شود
هم زینجهان هم زآنجهان استغفرالله العظیم
هر دم شوم نادم دگر گیرم گناهان را زسر
یا رب انت المستعان استغفرالله العظیم
از بس زدم بر توبه سنگ شد توبه من عار و ننگ
از اصل جرم و جبر آن استغفرالله العظیم
از بس زدم بر توبه راه شد توبه بدتر از گناه
هر دم هم از این هم ز آن استغفرالله العظیم
زین عقدهای سست و مست زین توبه های نادرست
لحظه به لحظه آن به آن استغفرالله العظیم
ده بار و صد بار و هزار ای فیض کم باشد بیار
هر دم جهان اندر جهان استغفرالله العظیم

اطلاعات

وزن: مستفعلن مستفعلن مستفعلن مستفعلن (رجز مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

طرفی نبستم زین جهان استغفرالله العظیم
خسبیدم و شد کاروان استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: در این دنیا هیچ پیوندی نبستم و از خداوند بزرگ طلب بخشش می‌کنم. در خود فرورفته‌ام و زمان به سرعت سپری شده و شتابان به پایان رسید.
عمر عزیزم شد تلف اندر پی آب و علف
کاری نکردم بهر جان استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: عمر ارزشمندم را صرف جستجوی آب و علف کردم و هیچ کاری برای نجات جانم انجام ندادم. از خداوند بزرگ طلب آمرزش می‌کنم.
زین پس مگر سودی کنم تدبیر بهبودی کنم
بگذشتها خود شد زیان استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: از این پس تنها در صورتی که به بهبودی و فایده‌ای برسم، کارها را تدبیر می‌کنم، چرا که گذشته‌ها دیگر ضرر است و باید از خداوند بزرگ طلب آمرزش کنم.
بیحد گناهان کرده‌ام بس جور و طغیان کرده‌ام
زین جرمهای بیکران استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: من بی‌نهایت گناه کرده‌ام و به راه‌های نادرست رفته‌ام. از این بی‌پایانی گناهانم تنها به درگاه خداوند بزرگ پناه می‌برم.
با این و آن گشتم بسی بردم بسر با هر کسی
طرفی نبستم زین و آن استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: من با افراد مختلفی ملاقات کردم و تجربیاتی کسب کردم، اما هرگز با هیچ‌کسی هم‌صحبت نشدم و از این رفتار خودم از خداوند بزرگ طلب بخشش می‌کنم.
هرچند جویم من کنار زین عالم ناپایدار
تقدیرم آرد در میان استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: با وجود اینکه تلاش می‌کنم از این دنیای ناپایدار دور شوم، باز هم سرنوشت مرا به وسط همین زمین می‌کشاند. از خداوند بزرگ طلب بخشش می‌کنم.
هی هی نمیدانم چرا افتادم اندر این بلا
این نکته شد بر من نهان استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: اوه، نمی‌دانم چرا در این مشکل گرفتار شدم. این نکته برای من پنهان است. از خداوند بزرگ طلب بخشش می‌کنم.
جان میرود سوی علا تن میرود سوی بلا
از امتزاج این و آن استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: روح انسان به سمت کمال و خوبی حرکت می‌کند، در حالی که بدن او به سمت مشکلات و دردها می‌رود. این دو وضعیت به دلیل ترکیب و همزیستی این دو عنصر به وجود آمده است، پس باید از خداوند بزرگ طلب بخشش کرد.
گاهی رهم دنیی زند گه سدرهٔ عقبی شود
هم زینجهان هم زآنجهان استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: گاهی اوقات در مسیر زندگی به جایی می‌رسم که مانند درختی عظیم می‌شود؛ گاهی از این دنیا و گاهی از دنیای دیگر قطع نظر می‌کنم و تنها از خداوند بزرگ طلب بخشش می‌نمایم.
هر دم شوم نادم دگر گیرم گناهان را زسر
یا رب انت المستعان استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: هر لحظه احساس پشیمانی می‌کنم و دوباره گناهانم را از نو می‌شمارم. ای پروردگار، تو یاور من هستی، از خداوند بزرگ درخواست آمرزش می‌کنم.
از بس زدم بر توبه سنگ شد توبه من عار و ننگ
از اصل جرم و جبر آن استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: به خاطر این که خیلی بارها بر توبه‌ام تأکید کرده‌ام، توبه‌ام به حالت سنگ درآمده و برایم تبدیل به عار و ننگ شده است. اصل مشکل در خود گناه و اجبار است. خدایا، از تو بزرگی طلب آمرزش می‌کنم.
از بس زدم بر توبه راه شد توبه بدتر از گناه
هر دم هم از این هم ز آن استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: به دلیل گناهانی که مرتکب شده‌ام و توبه‌هایی که کرده‌ام، حالا به نظر می‌رسد که توبه‌ام بدتر از خود گناه شده است. هر لحظه از این گناه و آن گناه توبه می‌کنم و از خداوند بزرگ طلب آمرزش می‌نمایم.
زین عقدهای سست و مست زین توبه های نادرست
لحظه به لحظه آن به آن استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: این بیت به این معنی است که در زندگی با توجه به تعهدات و قول‌هایی که ممکن است محکم نباشند و همچنین توبه‌هایی که درست و واقعی نیستند، هر لحظه به لحظه‌ای از استغفار و توبه به درگاه خداوند می‌پردازیم. این پیشنهاد می‌کند که در مواجهه با چالش‌ها و اشتباهات، باید به یاد خداوند باشیم و از او طلب بخشش کنیم.
ده بار و صد بار و هزار ای فیض کم باشد بیار
هر دم جهان اندر جهان استغفرالله العظیم
هوش مصنوعی: تا زمانی که فیض و رحمت الهی به اندازه کافی باشد، بارها و بارها از خداوند طلب آمرزش می‌کنیم، چون هر لحظه در این دنیا نیاز به بخشش و رحمت او داریم.

حاشیه ها

1399/03/25 14:05
رهرو

عمر عزیزم شد تلف، اندر پی آب و علف