گنجور

غزل شمارهٔ ۵۰۵

اهل دنیا را ز جان کندن چه حظ
از عنای جان و برنج تن چه حظ
مرگ را نشناختن تا وقت مرگ
غافلان را از چنین مردن چه حظ
سعی کردن بهر دنیا روز و شب
ناگهانی مردن و ماندن چه حظ
خواجه را از جمع کردنها چسود
تخم حسرت در جهان کشتن چه حظ
عاقلانرا از مراعات رسوم
جز مشقتهای جان و تن چه حظ
اهل عزت را ز عزوّ سروری
جز مراعات گران کردن چه حظ
کار عقبا را پس افکندن چه سود
فوت کردن وقت تا رفتن چه حظ
زینت دنیا ندارد چون بقا
عاقلانرا دل در آن بستن چه حظ
فیض را زین پندهای بیهده
گفتن و بنوشتن و خواندن چه حظ

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اهل دنیا را ز جان کندن چه حظ
از عنای جان و برنج تن چه حظ
هوش مصنوعی: آدم‌های دنیا به خاطر مرگ و زندگی چه بهره‌ای می‌برند؟ و از خوشی‌های ظاهری و دنیا چه لذتی می‌گیرند؟
مرگ را نشناختن تا وقت مرگ
غافلان را از چنین مردن چه حظ
هوش مصنوعی: هرگز مفهوم مرگ را درک نکردن، تا زمانی که به آنجا برسیم، چه حاصلی برای انسان‌های غافل از نادانی خود دارد؟
سعی کردن بهر دنیا روز و شب
ناگهانی مردن و ماندن چه حظ
هوش مصنوعی: تلاش برای جمع‌آوری و ساختن زندگی در این دنیا هر روز و شب، اما ناگهان مرگ فرا می‌رسد و دیگر چیزی از این زحمت‌ها باقی نمی‌ماند. این نشانه‌ای است از اینکه درک کردن لذت واقعی زندگی چیست.
خواجه را از جمع کردنها چسود
تخم حسرت در جهان کشتن چه حظ
هوش مصنوعی: خواجه از تلاش برای جمع‌آوری چیزها راضی نیست، پس وقتی که در این دنیا احساس حسرت می‌کند، چه سودی برایش خواهد داشت؟
عاقلانرا از مراعات رسوم
جز مشقتهای جان و تن چه حظ
هوش مصنوعی: عاقل‌ها از رعایت آداب و رسوم چه بهره‌ای می‌توانند ببرند جز اینکه زندگی را برای خود و دیگران سخت و دشوار کنند؟
اهل عزت را ز عزوّ سروری
جز مراعات گران کردن چه حظ
هوش مصنوعی: افراد باوقار و با عظمت، برای حفظ مقام و منزلت خود، نیاز دارند که احترام و مراقبت از دیگران را مد نظر قرار دهند، وگرنه از این موقعیت چیزی عایدشان نخواهد شد.
کار عقبا را پس افکندن چه سود
فوت کردن وقت تا رفتن چه حظ
هوش مصنوعی: بی‌فایده است که کارهای آخرت را به تأخیر بیندازیم و زمان را صرف چیزهای بی‌معنی کنیم، چون وقتی زمان سپری شود، از هیچ چیز بهره‌ای نخواهیم برد.
زینت دنیا ندارد چون بقا
عاقلانرا دل در آن بستن چه حظ
هوش مصنوعی: زینت‌های دنیوی به اندازه‌ی ماندگاری عقل‌ها ارزش ندارند، پس دل بستن به آن‌ها چه فایده‌ای دارد؟
فیض را زین پندهای بیهده
گفتن و بنوشتن و خواندن چه حظ
هوش مصنوعی: استفاده از سخنان و نوشته‌های بیهوده و بی‌فایده چه سودی به همراه دارد؟

حاشیه ها

1391/12/19 19:02
روزبه

به نظرم و تا حایی که میدونم بیت اول این طوریه:
اهل دنیا را ز جان کندن چه حظ از عنای جان و رنج و تن چه حظ
یعنی "ب" توی "برنج" در مصرع دوم اضافی است.