گنجور

غزل شمارهٔ ۳۸۶

رخ برافروزی دل من شعله اخگر شود
وربپوشانی زمن این هر دوخاکستر شود
طاعتش ناقص بماند هر که ابرویت ندید
هر که بسم الله نخواند کار او ابتر شود
هر که بنید روی میمون ترا هر بامداد
تا ابد هر روز و هر دم کار او بهتر شود
دیدهٔ دل هر کرا افتد بخط سبز تو
از طراوت سربسر بوم دلش اخضر شود
باغ رویت هر که دید ایمان بجنت آورد
ور بود مؤمن بفردوس برین رهبر شود
هر که در هجرت فتد ایمان بدوزخ آورد
ور بود مؤمن بنار ایمانش محکمتر شود
هر که بیند لعل نوشین ترا وقت سخن
در حلاوت غرق گردد سربسر شکر شود
هر که بیند چشم و ابروی ترا وقت نگاه
خسته و مست اوفتد هم آب و هم آذر شود
دل که در بند غمت افتاد شد درّ یتیم
قطرهٔ باران چو افتد در صدف گوهر شود
بهر دانش عاشقان را حاجت استاد نیست
هر که ورزد عشق بی استاد دانشور شود
ای خوش آنروزی که بازم درره عشق توسر
هر که در عشق خدابی سر شود سرورشود
من نمیدانم چه باید کرد تا برخاک فیض
کیمیای پرتو لطف تو افتد زر شود

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

رخ برافروزی دل من شعله اخگر شود
وربپوشانی زمن این هر دوخاکستر شود
هوش مصنوعی: وقتی تو زیبایی و روشنایی خود را به نمایش می‌گذاری، دل من مانند شعله‌ای روشن می‌شود. و اگر تو خود را از من بپوشانی، این احساسات من به خاکستر تبدیل خواهد شد.
طاعتش ناقص بماند هر که ابرویت ندید
هر که بسم الله نخواند کار او ابتر شود
هوش مصنوعی: هر کسی که به وجود تو نگاه نکند و ارادت تو را نداشته باشد، عبادتش کامل نخواهد بود. همچنین، هر کس که با خواندن "بسم الله" آغاز نکند، کارش ناتمام خواهد ماند.
هر که بنید روی میمون ترا هر بامداد
تا ابد هر روز و هر دم کار او بهتر شود
هوش مصنوعی: هر کسی که هر صبح به چهره‌ی زیبا و دلنشین تو نگاهی بیندازد، همیشه حال و روزش بهتر خواهد شد و زندگی‌اش رونق می‌گیرد.
دیدهٔ دل هر کرا افتد بخط سبز تو
از طراوت سربسر بوم دلش اخضر شود
هوش مصنوعی: هر کسی که زیبایی های تو را ببیند، قلبش شاداب می شود و احساس طراوت و شادابی می‌کند.
باغ رویت هر که دید ایمان بجنت آورد
ور بود مؤمن بفردوس برین رهبر شود
هوش مصنوعی: هر که چشمش به زیبایی‌های تو بیفتد، ایمانش به بهشت تازه می‌شود. و اگر کسی مؤمن باشد، به بهشت برین راه پیدا می‌کند.
هر که در هجرت فتد ایمان بدوزخ آورد
ور بود مؤمن بنار ایمانش محکمتر شود
هوش مصنوعی: هر کسی که در سفر و دوری قرار بگیرد، ایمانش دچار آسیب می‌شود. اما اگر مؤمنی به آتش ایمانش آسیب ببیند، این وضعیت باعث تقویت ایمانش خواهد شد.
هر که بیند لعل نوشین ترا وقت سخن
در حلاوت غرق گردد سربسر شکر شود
هوش مصنوعی: هر کسی که زیبایی کلام تو را ببیند، در هنگام شنیدن صحبت‌های تو چنان غرق در شیرینی کلماتت می‌شود که تمام وجودش تبدیل به شکر می‌گردد.
هر که بیند چشم و ابروی ترا وقت نگاه
خسته و مست اوفتد هم آب و هم آذر شود
هوش مصنوعی: هر کسی که به چشمان و ابروی تو نگاه کند، در آن لحظه به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرد و همزمان احساس شور و شوق و خستگی را تجربه می‌کند. این زیبایی می‌تواند مانند آتش و آب، دو احساس متضاد را در نفس او ایجاد کند.
دل که در بند غمت افتاد شد درّ یتیم
قطرهٔ باران چو افتد در صدف گوهر شود
هوش مصنوعی: وقتی دل انسان در غم عشق گرفتار می‌شود، مانند مرواری است که در صدف پنهان شده است. همان‌طور که قطره باران در صدف تبدیل به گوهر می‌شود، غم عشق نیز دل را به جواهر ارزشمندی تبدیل می‌کند.
بهر دانش عاشقان را حاجت استاد نیست
هر که ورزد عشق بی استاد دانشور شود
هوش مصنوعی: برای به دست آوردن دانش عاشقان نیاز به استاد نیست. هر کسی که در عشق ورزد، بدون نیاز به معلم، به دانشی عمیق دست می‌یابد.
ای خوش آنروزی که بازم درره عشق توسر
هر که در عشق خدابی سر شود سرورشود
هوش مصنوعی: خوشا به روزی که دوباره در مسیر عشق تو، هر کسی که در عشق خدا سر به عشق تو بگذارد، سرور و شادی را تجربه کند.
من نمیدانم چه باید کرد تا برخاک فیض
کیمیای پرتو لطف تو افتد زر شود
هوش مصنوعی: من نمی‌دانم چطور باید تلاش کنم تا بر روی زمین، اثر نور و لطف تو به گونه‌ای بیفتد که تبدیل به طلا شود.

حاشیه ها

1398/11/21 01:01
آرام نوبری نیا

با درود،
مصرع اول بیت سوم غلط املایی، « بیند » بجای « بنید ».
شاد و پیروز باشید