گنجور

غزل شمارهٔ ۳۷

بررهگذر نفحهٔ یار است دل ما
خرّم تر از ایام بهار است دل ما
از غیب رسد قافلهٔ تازه بتازه
آن قافله را راهگذار است دل ما
روشنتر از آئینه و آب و مه و مهر است
پاکیزه ز زنگار و غبار است دل ما
خالی نبود یکنفس از حور سرشتی
پیوسته نگارش بکنار است دل ما
هر دم رود از جا بهوای سر زلفی
آشفته تر از طرّه یارست دل ما
یک لحظه فرارش نبود لیک همیشه
در شیوه رندی بقرار است دل ما
هم صومعه هم میکده هم مسجد و هم دیر
یک معنی و بنموده هزار است دل ما
غافل منگر منبع فیض است دل فیض
گستاخ مبین مسند یار است دل ما

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بررهگذر نفحهٔ یار است دل ما
خرّم تر از ایام بهار است دل ما
هوش مصنوعی: دل ما به خاطر عطر و یاد محبوب شاداب‌تر از هر زمان دیگری است و مانند روزهای بهار سرزنده و خوشحال است.
از غیب رسد قافلهٔ تازه بتازه
آن قافله را راهگذار است دل ما
هوش مصنوعی: یک قافلهٔ جدید از دور دست‌ها به ما نزدیک می‌شود و دل ما به عنوان راهنما برای آن قافله عمل می‌کند.
روشنتر از آئینه و آب و مه و مهر است
پاکیزه ز زنگار و غبار است دل ما
هوش مصنوعی: دل ما از هر زنگار و غباری پاک‌تر و روشن‌تر از آئینه، آب، ماه و خورشید است.
خالی نبود یکنفس از حور سرشتی
پیوسته نگارش بکنار است دل ما
هوش مصنوعی: دل ما همیشه تحت تأثیر زیبایی و جذابیت حوریانی است که وجودشان خالی نیست و همیشه با ما هستند.
هر دم رود از جا بهوای سر زلفی
آشفته تر از طرّه یارست دل ما
هوش مصنوعی: هر لحظه به خاطر زیبایی و نازکی موهای محبوب، دل ما بیشتر از قبل درگیر و آشفته می‌شود.
یک لحظه فرارش نبود لیک همیشه
در شیوه رندی بقرار است دل ما
هوش مصنوعی: دل ما در آرامش و سکون است، هرچند لحظاتی برای فرار از مشکلات ندارد، اما همیشه با شگردهای زیرکانه‌ای در حال رندی و بازیگوشی است.
هم صومعه هم میکده هم مسجد و هم دیر
یک معنی و بنموده هزار است دل ما
هوش مصنوعی: دل ما مانند یک مکان مقدس است که می‌تواند هم به عبادتگاه‌های مختلف، مانند صومعه و مسجد، و هم به مکان‌هایی برای شادی و خوشگذرانی مانند میکده و دیر، تعلق داشته باشد. این نشان‌دهنده‌ی تنوع و richness احساسات و معانی درونی ماست که به یک شکل ظاهر می‌شود ولی معانی مختلفی را می‌توان از آن برداشت کرد.
غافل منگر منبع فیض است دل فیض
گستاخ مبین مسند یار است دل ما
هوش مصنوعی: به خودت غافل نمان، دل من منبع نعمت و بخشش است. دل ما در جایگاه قرب یار قرار دارد و نباید به سادگی از آن گذشت.