گنجور

غزل شمارهٔ ۳۶۸

یار را با تو کار خواهد بود
کارها را شمار خواهد بود
هر چه پنهان بود شود پیدا
لیل جانرا نهار خواهد بود
آنکه خفته است شب چه روز شود
آگه و هوشیار خواهد بود
هر که کاری نمیکند امروز
حال فرداش زار خواهد بود
کار اگر زار باشدت فردا
با خودت کار زار خواهد بود
بی‌حسابی که میکنی یک یک
در حساب و شمار خواهد بود
هر که با نفس خود جهاد نکرد
حسرتش بی‌شمار خواهد بود
هر که در کارهای خود نرسید
سخرهٔ انتظار خواهد بود
هر که میران کار خود سنجید
خاطرش را قرار خواهد بود
هر که مست شراب دنیا شد
تا ابد در خمار خواهد بود
هر که مشتاق آخرت باشد
رحمت او را نثار خواهد بود
اختیار ار بحق سپرد اینجا
مالک اختیار خواهد بود
ور بود اختیار را مالک
سخرهٔ اختیار خواهد بود
در ازل شرم اگر نشد روزیش
تا ابد شرمسار خواهد بود
این غزل در جواب مولانا
فیض را یادگار خواهد بود

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

یار را با تو کار خواهد بود
کارها را شمار خواهد بود
هوش مصنوعی: دوستت به تو نیاز دارد و کارهایی که باید انجام دهد را به تو محول خواهد کرد.
هر چه پنهان بود شود پیدا
لیل جانرا نهار خواهد بود
هوش مصنوعی: هر چیزی که مخفی و پنهان است، در نهایت آشکار خواهد شد. به همین ترتیب، در زندگی، روزی حقیقت مشخص می‌شود و روشن می‌گردد.
آنکه خفته است شب چه روز شود
آگه و هوشیار خواهد بود
هوش مصنوعی: کسی که در خواب به سر می‌برد، در روز از واقعیت‌ها باخبر نخواهد شد و هوشیاری او قطعاً به خوابش وابسته است.
هر که کاری نمیکند امروز
حال فرداش زار خواهد بود
هوش مصنوعی: هر کس امروز فعالیتی نکند، وضعیت فردایش ناخوشایند و بد خواهد بود.
کار اگر زار باشدت فردا
با خودت کار زار خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر امروز به کارهای خود اهمیت ندهی و آنها را به درستی انجام ندهی، فردا مشکلات بیشتری خواهی داشت و کارهایت سخت‌تر خواهند شد.
بی‌حسابی که میکنی یک یک
در حساب و شمار خواهد بود
هوش مصنوعی: هر کاری که بی‌مورد و بدون فکر انجام دهی، در آینده تأثیر آن به طور مستقل و واضح مشخص خواهد شد.
هر که با نفس خود جهاد نکرد
حسرتش بی‌شمار خواهد بود
هوش مصنوعی: هر کسی که با خواسته‌ها و نفس خود مبارزه نکند، در زندگی خود آرزوهای بی‌شماری خواهد داشت که به آنها نخواهد رسید.
هر که در کارهای خود نرسید
سخرهٔ انتظار خواهد بود
هوش مصنوعی: هر کس در انجام کارهایش موفق نشود، به تمسخر دیگران گرفتار خواهد شد.
هر که میران کار خود سنجید
خاطرش را قرار خواهد بود
هوش مصنوعی: هر کسی که به درستی و دقت کارهای خود را ارزیابی و سنجش کند، آرامش خاطر خواهد داشت.
هر که مست شراب دنیا شد
تا ابد در خمار خواهد بود
هوش مصنوعی: هر کسی که از لذت‌های دنیایی غرق شود، همیشه در حالت تشنگی و نیاز به آن لذت‌ها خواهد بود.
هر که مشتاق آخرت باشد
رحمت او را نثار خواهد بود
هوش مصنوعی: هر کسی که به دنبال زندگی پس از مرگ باشد، مورد رحمت و بخشش خداوند قرار می‌گیرد.
اختیار ار بحق سپرد اینجا
مالک اختیار خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر اختیار کسی را به درستی به او واگذار کنی، در اینجا او صاحب اختیار خواهد بود.
ور بود اختیار را مالک
سخرهٔ اختیار خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر کسی بر اختیار خود تسلط داشته باشد، در واقع صاحب اختیار و کنترل بر امور خواهد بود.
در ازل شرم اگر نشد روزیش
تا ابد شرمسار خواهد بود
هوش مصنوعی: اگر در آغاز زندگی فردی شرم و خجالت به او روی نیاورد، او تا پایان عمرش همچنان شرمسار و نادم خواهد بود.
این غزل در جواب مولانا
فیض را یادگار خواهد بود
هوش مصنوعی: این شعر پاسخی است به آثار مولانا فیض و به عنوان یادگاری از او باقی خواهد ماند.