غزل شمارهٔ ۳۶۰
سوی این دون گدا آنشاه کی رو میکند
التفاتی از سگش میخواهم او کی میکند
میتوانستم کز او احوال دل گیرم ولی
گفتگو آن تند خوبا چون منی کی میکند
در شب تاریک زلفش صد هزاران همچو من
گم کند گر دل یکی را جستوجو کی میکند
از سر کویش کجا من میتوانم پا کشید
این سر سودا پرستم ترک او کی میکند
مردم از غم ایمسلمانان مرا آگه کنید
با من آخر آشتی آن جنگجو کی میکند
هر که خورشید رخش را دیده باشد یکنظر
دیدن غلمان و حوران آرزو کی میکند
فیض در روی بتان میبیند آیات خدا
ور نه در وصف بتان این گفتگو کی میکند
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
سوی این دون گدا آنشاه کی رو میکند
التفاتی از سگش میخواهم او کی میکند
هوش مصنوعی: به این دنیا و به این گدایان، آن پادشاه چگونه توجهی نشان میدهد؟ من تنها توجهی از سگ او میخواهم؛ او چه توجهی میکند؟
میتوانستم کز او احوال دل گیرم ولی
گفتگو آن تند خوبا چون منی کی میکند
هوش مصنوعی: میتوانستم از او دربارهی حال دلم بپرسم، اما گفتوگو با آن دختر زیبا که مثل من تندخو است، چه فایدهای دارد؟
در شب تاریک زلفش صد هزاران همچو من
گم کند گر دل یکی را جستوجو کی میکند
هوش مصنوعی: در تاریکی شب، اگر او زلفش را بیفکند، هزاران نفر مانند من در آن گم میشوند. حالا اگر کسی دلش را جستوجو کند، آیا زمانی برای این کار دارد؟
از سر کویش کجا من میتوانم پا کشید
این سر سودا پرستم ترک او کی میکند
هوش مصنوعی: از کجا میتوانم از عشق تو کنار بکشم؟ این عشق دیوانهام نمیگذارد به آسانی تو را رها کنم.
مردم از غم ایمسلمانان مرا آگه کنید
با من آخر آشتی آن جنگجو کی میکند
هوش مصنوعی: مردم، من را از درد و رنج مسلمانان آگاه کنید؛ آخر کار چه موقع کسی از جنگجویان با من آشتی خواهد کرد؟
هر که خورشید رخش را دیده باشد یکنظر
دیدن غلمان و حوران آرزو کی میکند
هوش مصنوعی: هر کسی که زیبایی و درخشش چهره محبوب خود را دیده باشد، هرگز آرزوی دیدن پسران و دختران بهشتی را نخواهد داشت.
فیض در روی بتان میبیند آیات خدا
ور نه در وصف بتان این گفتگو کی میکند
هوش مصنوعی: شخصی که به زیبایی و جذابیت معشوق نگاه میکند، نشانههای الهی را در او میبیند. در غیر این صورت، چه دلیلی وجود دارد که درباره معشوقان صحبت کند؟

فیض کاشانی