گنجور

غزل شمارهٔ ۳۲۱

مرد آن باشد که چون او را رهی بنموده شد
در همان ساعت بیای همتش پیموده شد
مرد آن باشد که چشم و گوش و دست و پای او
جمله در راه خدا بهر خدا فرسوده شد
مرد آن باشد که دنیای دنی را چون شناخت
همت عالیش از لذات آن آسوده شد
مرد آن باشد که آتش در هوای نفس زد
پیش از آن کاندر لحد ارکان چشمش توده شد
مرد آن باشد که بهر جلوه انوار حق
کرد صیقل تا که مرآت دلش بزدوده شد
مرد آن باشد که او هرچند علم آموخت باز
کرد کوشش تا دگر بر دانشش افزوده شد
مرد آن باشد که کرد او غسل در اشک ندم
دست و پایش چون بلوث معصیت آلوده شد
عمر صرف گفتگو کردیم و کس فیضی نبرد
خود خجل گشتیم از خود سعی ما بیهوده شد
ای دریغا خلق را گوش پذیرفتن کرست
آنچه گفتی فیض در پند کسان نشنوده شد

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مرد آن باشد که چون او را رهی بنموده شد
در همان ساعت بیای همتش پیموده شد
هوش مصنوعی: مرد واقعی کسی است که وقتی راهی به او نشان داده می‌شود، در همان لحظه اراده‌اش را محکم کرده و راه را طی می‌کند.
مرد آن باشد که چشم و گوش و دست و پای او
جمله در راه خدا بهر خدا فرسوده شد
هوش مصنوعی: انسان واقعی کسی است که تمامی اعضای بدنش، یعنی چشم، گوش، دست و پا، همگی در مسیر خدمت به خدا و در راه او خسته و فرسوده شوند.
مرد آن باشد که دنیای دنی را چون شناخت
همت عالیش از لذات آن آسوده شد
هوش مصنوعی: انسان واقعی کسی است که وقتی به عمق دنیا و مشکلات آن پی برد، از لذت‌های زودگذر و دنیوی دل کند و به اهداف والاتر و بلندپروازانه‌تری فکر کند.
مرد آن باشد که آتش در هوای نفس زد
پیش از آن کاندر لحد ارکان چشمش توده شد
هوش مصنوعی: انسان واقعی کسی است که قبل از مرگ و در زندگی، خود را از خواسته‌های نفس و هوای نفسش کنترل کند و به آرزوهای بی‌پایه‌اش پشت پا بزند. او باید بتواند بر خویشتن غلبه کند و به دنبال حقایق معنوی و اخلاقی برود، نه اینکه تا زمان مرگ منتظر بماند و فقط به ظواهر بپردازد.
مرد آن باشد که بهر جلوه انوار حق
کرد صیقل تا که مرآت دلش بزدوده شد
هوش مصنوعی: مرد واقعی کسی است که برای نمایش زیبایی‌های الهی، خود را مرتب و آماده کند تا دلش از هر آلودگی پاک شود.
مرد آن باشد که او هرچند علم آموخت باز
کرد کوشش تا دگر بر دانشش افزوده شد
هوش مصنوعی: مرد واقعی کسی است که حتی بعد از یادگیری علم، همچنان تلاش می‌کند تا دانش خود را بیشتر کند.
مرد آن باشد که کرد او غسل در اشک ندم
دست و پایش چون بلوث معصیت آلوده شد
هوش مصنوعی: مرد واقعی کسی است که وقتی دست و پایش به گناهان آلوده می‌شود، با اشک و تضرع خود را پاک کند و به پاکی دست یابد.
عمر صرف گفتگو کردیم و کس فیضی نبرد
خود خجل گشتیم از خود سعی ما بیهوده شد
هوش مصنوعی: ما عمر خود را صرف گفتگو و چالش‌های بی‌نتیجه کردیم، اما هیچ بهره‌ای از آن نبردیم و در نهایت از خودمان شرمنده شدیم. تلاش‌هایمان بی‌فایده بود و نتیجه‌ای نداشت.
ای دریغا خلق را گوش پذیرفتن کرست
آنچه گفتی فیض در پند کسان نشنوده شد
هوش مصنوعی: متأسفانه مردم گوش شنوایی ندارند و آنچه که گفتی، تأثیر پیامی که دیگران به آن‌ها داده‌اند، به گوششان نرسیده است.

حاشیه ها

1397/06/27 01:08
میلاد شعبانی

بیت اول مصرع دوم "بـ پای" درست است.