فیض کاشانیغزل شمارهٔ ۳
هشدار که هر ذره حسابست در اینجا
دیوان حسابست و کتابست در اینجا
حشرست و نشورست و صراطست و قیامت
میزان ثوابست و عقابست در اینجا
فردوس برین است یکی را و یکی را
انکال و جحیمست و عذابست در اینجا
آنرا که حساب عملش لحظه بلحظه است
با دوست خطابست و عتابست در اینجا
آنرا که گشوده است ز دل چشم بصیرت
بیند چه حساب و چه کتابست در اینجا
بیند همه پاداش عمل تازه بتازه
باخویش مرآنرا که حسابست در اینجا
با زاهدش ارهست خطائی بقیامت
باماش هم امروز خطابست در اینجا
امروز بپاداش شهیدان محبت
زآن روی برافکنده نقابست دراینجا
زاهد نکشد باده مگر دردی و آنجا
صوفیست که اورامی نابست در اینجا
آن را که قیامت خوش و نزدیک نماید
از گرمی تعجیل دل آبست در اینجا
دوری که نبیند مگر از دور قیامت
در دیدهٔ تنگش چو سرابست در اینجا
بیدار نگردد مگر از صور سرافیل
مستغرق غفلت که بخوابست در اینجا
هشیار که سنجد عمل خویشتن ای فیض
سرسوی حق و پا برکابست در اینجا
صد شکر که دلهای عزیزان همه آنجا
معمور بود گرچه خرابست در اینجا
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعل (وزن رباعی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
هشدار که هر ذره حسابست در اینجا
دیوان حسابست و کتابست در اینجا
هوش مصنوعی: در اینجا باید مراقب باشیم چون هر کوچک‌ترین عمل و رفتاری مورد بررسی قرار می‌گیرد و هیچ چیزی بی‌حساب نمی‌ماند. همه‌چیز به ثبت میرسد و محاسبه می‌شود.
حشرست و نشورست و صراطست و قیامت
میزان ثوابست و عقابست در اینجا
هوش مصنوعی: این دنیا جایی است برای جمع شدن و محشری که در آن، اعمال ما سنجیده می‌شود. در اینجا، راه حق مشخص است و نشانه‌هایی از زندگی پس از مرگ وجود دارد. پاداش‌ها و مجازات‌ها در این مکان مشخص خواهند شد.
فردوس برین است یکی را و یکی را
انکال و جحیمست و عذابست در اینجا
هوش مصنوعی: بهشت برای یکی وجود دارد و برای دیگری جهنم و عذاب در این دنیاست.
آنرا که حساب عملش لحظه بلحظه است
با دوست خطابست و عتابست در اینجا
هوش مصنوعی: کسی که رفتار و اعمالش را پیوسته بررسی می‌کند، با دوستانش به محبت و جدیت صحبت می‌کند.
آنرا که گشوده است ز دل چشم بصیرت
بیند چه حساب و چه کتابست در اینجا
هوش مصنوعی: کسی که دلش را به نور بصیرت روشن کرده، می‌تواند ببیند که در این دنیا چه تغییرات و حساب‌هایی وجود دارد.
بیند همه پاداش عمل تازه بتازه
باخویش مرآنرا که حسابست در اینجا
هوش مصنوعی: هر کسی پاداش اعمال خود را به تازگی می‌بیند، و هر کس که در این دنیا حساب و کتابی دارد، باید به آن توجه کند.
با زاهدش ارهست خطائی بقیامت
باماش هم امروز خطابست در اینجا
هوش مصنوعی: اگر زاهدی اشتباهی کند، در قیامت با ما قضاوت می‌شود، و در اینجا هم امروز به ما خطابی دارد.
امروز بپاداش شهیدان محبت
زآن روی برافکنده نقابست دراینجا
هوش مصنوعی: امروز به خاطر ارادت و محبت به شهیدان، حقیقتی که پنهان شده بود، اکنون روشن و نمایان شده است.
زاهد نکشد باده مگر دردی و آنجا
صوفیست که اورامی نابست در اینجا
هوش مصنوعی: زاهد تنها در زمانی که درد و رنجی وجود داشته باشد، به نوشیدن شراب می‌پردازد، و اینجا صوفی هست که امیال و خواسته‌های دنیا را رها کرده است.
آن را که قیامت خوش و نزدیک نماید
از گرمی تعجیل دل آبست در اینجا
هوش مصنوعی: کسی که نزدیک شدن قیامت را خوشایند ببیند، به سبب شوق و انتظار آن، دلش از هیجان در اینجا پر از آب و آتش است.
دوری که نبیند مگر از دور قیامت
در دیدهٔ تنگش چو سرابست در اینجا
هوش مصنوعی: دوری که انسان نمی‌تواند ببیند، جز در روز قیامت، در چشمانش چنان نمایان است که مثل یک سراب در اینجا به نظر می‌آید.
بیدار نگردد مگر از صور سرافیل
مستغرق غفلت که بخوابست در اینجا
هوش مصنوعی: فقط زمانی کسی از خواب غفلت بیدار می‌شود که ندا و پیام الهی به گوشش برسد، زیرا اکنون در چنبره غفلت و خواب است.
هشیار که سنجد عمل خویشتن ای فیض
سرسوی حق و پا برکابست در اینجا
هوش مصنوعی: مراقب باش که اعمال خود را بسنجی، ای فیض، که در این مکان به سوی حق حرکت می‌کنی و آماده‌ای برای اقدام.
صد شکر که دلهای عزیزان همه آنجا
معمور بود گرچه خرابست در اینجا
هوش مصنوعی: سپاس بسیار برای اینکه دلهای عزیزان در آنجا خوشحال و سعادتمند بودند، هرچند که در اینجا وضعیت خراب و ناخوشایندی وجود دارد.
حاشیه ها
1388/08/07 16:11
mareshtani
lotfan tawajjoe khodra ba mesraje awle beide dahom mabsuld dared(khosho)bajad bashad
---
پاسخ: با تشکر، «خوش» با «خوش و» جایگزین شد.
1394/10/23 11:12
سعید تاجاییان
سلام ممنون از کار بسیار ارزشمند گنجور
مصرع دوم از بیت سوم را تصحیح کنی
اینجا بجای اینچا
1394/10/17 18:01
سید محمد طباطبایی دانشجو دبیری ادبیات
با سلام وزن درست شعر مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن هست