فیض کاشانیغزل شمارهٔ ۱۸۸
زِ شور عشق مرا در سرست شور قیامت
تو ای که عشق نداری برو به راهِ سلامت
قیامتی است به هر گام راهِ عشق و بهشتی
خنک کسی که قیامت بدید تا به قیامت
کمانِ عشق حریفی کشد که باک ندارد
شود اگر هدف صدهزار تیرِ ملامت
هزار خوف و خطر هست گرچه در ره عشق
ولی زِ عشق توان یافت عزّ و جاه و کرامت
نبی زِ عشق نبی شد ولی زِ عشق ولی گشت
زِ عشق یافت نبوت ز عشق رُست امامت
چو عشق هست تو را هر چه هست در دو جهان
چرا که عشق بود اصل هر دو کون تمامت
حیات عشق و مماتست عشق و عشق نُشورست
نعیم عشق و جحیمست عشق و عشق قیامت
حساب عشق و کتابست عشق و عشق ترازو
صراط عشق و نجاتست عشق و عشق ندامت
وسیله عشق و لوا عشق و عشق حوض و شفاعت
درخت طوبی عشقست و عشق دار قیامت
لقای حق نبود غیر عشق پاک ز اغراض
چو فیض عشق بود زارنمیبری تو غرامت
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: کتابخانه تصوف
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
زِ شور عشق مرا در سرست شور قیامت
تو ای که عشق نداری برو به راهِ سلامت
هوش مصنوعی: عشق در وجود من به قدری قوی است که مانند روز قیامت می‌سوزاند. تو که عشق را نمی‌شناسی، بهتر است به مسیر خودت ادامه بده.
قیامتی است به هر گام راهِ عشق و بهشتی
خنک کسی که قیامت بدید تا به قیامت
هوش مصنوعی: هر گام در مسیر عشق، مانند روز قیامت است و حس شیرینی دارد. خوشا به حال کسانی که در این دنیا تجربه‌ای از قیامت را دارند، تا در آخرین روز نیز از آن بهره‌مند شوند.
کمانِ عشق حریفی کشد که باک ندارد
شود اگر هدف صدهزار تیرِ ملامت
هوش مصنوعی: عشق مانند کمانی است که فقط حریفان قوی را درگیر می‌کند و برای او مهم نیست اگر هدفش صد هزار تیر سرزنش و انتقاد باشد.
هزار خوف و خطر هست گرچه در ره عشق
ولی زِ عشق توان یافت عزّ و جاه و کرامت
هوش مصنوعی: در مسیر عشق虽然 با خطرات و نگرانی‌های زیادی روبرو هستیم، اما از عشق می‌توان عزت، مقام و شرافت به دست آورد.
نبی زِ عشق نبی شد ولی زِ عشق ولی گشت
زِ عشق یافت نبوت ز عشق رُست امامت
هوش مصنوعی: پیام‌آور به واسطه عشق، به مقام نبی رسید و به واسطه همان عشق، ولی شد. از عشق، به مقام نبوت نایل آمد و همچنین از عشق به مقام امامت دست یافت.
چو عشق هست تو را هر چه هست در دو جهان
چرا که عشق بود اصل هر دو کون تمامت
هوش مصنوعی: اگر عشق در دل تو وجود دارد، هرچه در این دو جهان هست، مهم نیست، زیرا عشق خود اصل و اساس همه چیز در این جهان و آن جهان است.
حیات عشق و مماتست عشق و عشق نُشورست
نعیم عشق و جحیمست عشق و عشق قیامت
هوش مصنوعی: عشق نه تنها زندگی و مرگ را شامل می‌شود، بلکه در آن روح و لطافت نیز وجود دارد. عشق می‌تواند شادی و نعمت به همراه داشته باشد، اما در عین حال می‌تواند عذاب و سختی نیز به بار آورد. عشق مانند قیامت است که همه چیز را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
حساب عشق و کتابست عشق و عشق ترازو
صراط عشق و نجاتست عشق و عشق ندامت
هوش مصنوعی: عشق دارای محاسبه و سنجش خاصی است که با ترازویی مشخص اندازه‌گیری می‌شود. این عشق راهنمایی برای عبور از مسیر زندگی است و نجات‌بخش انسان‌ها به شمار می‌رود. همچنین، عشقی که انسان را به پشیمانی می‌کشاند نیز وجود دارد.
وسیله عشق و لوا عشق و عشق حوض و شفاعت
درخت طوبی عشقست و عشق دار قیامت
هوش مصنوعی: وسایل و ابزارهای عشق، خود عشق است که مانند حوضی پر از محبت و شفاعت عمل می‌کند. درخت طوبی که نمادِ بهشت است نیز عشق را می‌رساند و در روز قیامت همه چیز حول عشق می‌چرخد.
لقای حق نبود غیر عشق پاک ز اغراض
چو فیض عشق بود زارنمیبری تو غرامت
هوش مصنوعی: دیدار خداوند جز با عشق خالص و بدون انگیزه‌های دیگر امکان‌پذیر نیست. اگر عشق واقعی وجود داشته باشد، تو از دلسوختگی و هزینه‌های آن در امان نخواهی بود.