با سلام در مصرع دوم از بیت سوم "همی تاج را گوهر اندر شاخت " به جای شاخت باید " نشاخت " به معنای نشاندن قرار داد تا هم معنا و هم وزن شعر درست شود . با تشکر

با درود فراوان؛
مصرع:
سرایرج آمد بریده پدید" قبل از اشتباهات مصحح محترم به شکل "بریده سر ایرج آمد پدید " بوده است که درست و منطقی میباشد. ای کاش کسی به ایشان بفرماید:
چو طبعی نداری چو آب روان مبر دست زی نامه خسروان‏

با سلامی دوباره
در مصرع:
به پیش فریدون شد آن شوخ مرد"!؟
باید باشد :
"به پیش فریدون شد آن نیکمرد"
آخر منطق شعر را هم در این تصیح های امروزی به هم ریخته اند، سواری که سر بریده شهریار را با زاری به نزد پدرش می آورد که شوخ مرد نمی شود!

فریدون جان، مصرع:
به پیش فریدون شد آن شوخ مرد
کاملا صحیح و درست است. شوخ در اینجا یعنی کسی که لباس و بدن او کثیف و نامرتب است. مشخصا آن سوار به دلیل رنج راه، ظاهری شوخ دارد. پس منطق شعر صحیح است.

فریدون جان، مصرع
«سر ایرج آمد بریده پدید»
مطابق با نسخه مسکو است و نقصی در آن نیست. به چه دلیل شکل زیر یعنی:
«بریده سر ایرج آمد پدید»
را شکل درست تر می دانید؟ بر اساس نسخه خاصی می فرمایید؟
درست است که در بسیاری از مصرع ها در شعر فردوسی و سایر شعر های حماسی، آمدن صفت در ابتدای مصرع، فضا را منسجم تر می نمایاند. اما این قاعده کلی نیست.

از دید دستوری
" سر بریده " همان " بریده سر " نیست
در چاپ مسکو بریده نه صفت سر ایرج
که قید است از برای پدیدآمدن.
با پوزش

با دورد به 8 عزیز
پوزش مرا پذیرا باشید. به جای واژه قید، از صفت استفاده کردم. حق با شماست.
با این حال، آیا این مصرع در حالت فعلی اشتباه است؟

استاد توس در جای دیگر می فرماید:
چنین آمد از داد اختر پدید
که این آب روشن بخواهد دوید

شوخ
فرهنگ فارسی معین
(ص .) 1 - گستاخ ، بی حیا. 2 - زنده دل ، خوشحال . 3 - دزد. 4 - خوشگل .

شوخ هم به معنی بی باک و دلیر است و هم بی حیا و بی شرم .
برگرفته از شاهنامه دکتر عزیز الله جوینی

شوخ مرد، بر اساس تصحیح استاد خالقی مطلق، درست است.

همه دیده پر آب و دل پر ز خون
نشسته به تیمار (مرگ) اندرون