گنجور

شمارهٔ ۳۱۹

کسی به درد سخن غیر طبع من نرسد
قلم دواسبه به داد دل سخن نرسد
رسیده‌ام به مقامی به راه کعبة شوق
که هر که پای طلب بشکند به من نرسد
متاع جلوة شیرین چنان رواجی یافت
که غیر حسرت بیجا به کوهکن نرسد
ز سوزن مژه ارزانی رفو باشد
شکاف سینه، که تا دامن کفن نرسد
امیدوار چنانم که شمع با تو اگر
به لاف همسری آید به انجمن نرسد
فریب جلوة دنیا نمی‌توان خوردن
به دست اگر رسد این لقمه تا دهن نرسد
زیان خویش به از سود غیر دان فیّاض
درین قمار که بردن به باختن نرسد

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

کسی به درد سخن غیر طبع من نرسد
قلم دواسبه به داد دل سخن نرسد
هوش مصنوعی: هیچ‌کس نمی‌تواند به دردی که من دارم، با کلمات و سخنانش کمک کند؛ حتی اگر قلمی چون دوا وظیفه‌اش را به نحو احسن انجام دهد، باز هم به عمق دلم نمی‌رسد.
رسیده‌ام به مقامی به راه کعبة شوق
که هر که پای طلب بشکند به من نرسد
هوش مصنوعی: به جایی رسیده‌ام که در مسیر عشق و آرزو قرار دارم. هر کسی که در این راه لغزشی داشته باشد و از پیگیری دلسرد شود، هرگز به من نخواهد رسید.
متاع جلوة شیرین چنان رواجی یافت
که غیر حسرت بیجا به کوهکن نرسد
هوش مصنوعی: کالا و زیبایی این جلوه به قدری محبوب و مورد توجه قرار گرفت که هیچ چیزی جز حسرت غیر منطقی نصیب دیگر افراد نشد و کوهکن (کسی که در دل سختی‌ها می‌ماند) نتوانست به آن دست یابد.
ز سوزن مژه ارزانی رفو باشد
شکاف سینه، که تا دامن کفن نرسد
هوش مصنوعی: اگر درد و رنجی که داریم به اندازه‌ای کم و ناچیز باشد که مانند سوزن مژه باشد، پس غم و زخم‌های بزرگ‌تر، چون شکاف سینه، واقعاً کم‌ارزش‌تر می‌شوند. تا زمانی که مشکلات بزرگ‌تر یا مرگ به سراغمان نیاید، باید به دردهای کوچک‌تر افتخار کنیم.
امیدوار چنانم که شمع با تو اگر
به لاف همسری آید به انجمن نرسد
هوش مصنوعی: من امیدورام به اندازه شعله شمعی که در کنار توست، اگر هم به بزرگ‌نمایی در مورد هم‌نشینی بپردازد، باز هم به جمع نخواهد رسید.
فریب جلوة دنیا نمی‌توان خوردن
به دست اگر رسد این لقمه تا دهن نرسد
هوش مصنوعی: مجبور نیستیم به زیبایی‌های ظاهری دنیا فریب بخوریم، زیرا اگر چیزی به ما برسد، به راحتی نمی‌توانیم آن را به دست بیاوریم.
زیان خویش به از سود غیر دان فیّاض
درین قمار که بردن به باختن نرسد
هوش مصنوعی: بهتر است به زیان خود اشاره کنیم تا به سود دیگران. در این قمار، بردن و باختن به هم مربوط نیست و از فیض و بخشندگی حق استفاده می‌کنیم.