فیاض لاهیجیشمارهٔ ۲۳۳
مکن دراز به زیر سپهر پا گستاخ
که کرده‌اند برای کسی بلند این کاخ
عجب که کام خود از آسمان توانی دید
که کوته است ترا دست و میوه بر سر شاخ
اثر ندارد هر چند گوش گردون را
به دست ناله دریدیم پرده‌های صماخ
سرایتی به دل نازک تو نتواند
اگر چه گریة من سنگ می‌کند سوراخ
گلوی شیشة قسمت چو تنگ شد فیّاض
چه نفع دارد اگر دامن خم است فراخ
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مکن دراز به زیر سپهر پا گستاخ
که کرده‌اند برای کسی بلند این کاخ
هوش مصنوعی: به زیر آسمان پا را به گستاخی دراز نکن، زیرا این کاخ برای افرادی بزرگ و با اهمیت ساخته شده است.
عجب که کام خود از آسمان توانی دید
که کوته است ترا دست و میوه بر سر شاخ
هوش مصنوعی: عجب است که بتوانی به هدف خود در آسمان دست یابی کنی، در حالی که خودت دستت کوتاه است و میوه در بالای شاخه قرار دارد.
اثر ندارد هر چند گوش گردون را
به دست ناله دریدیم پرده‌های صماخ
هوش مصنوعی: هرچند که با صدای بلند و ناله‌های خود تلاش کردیم تا به آسمان و گردون فشار بیاوریم، اما در نهایت هیچ تأثیری نداشت و صدای ما به جایی نرسید.
سرایتی به دل نازک تو نتواند
اگر چه گریة من سنگ می‌کند سوراخ
هوش مصنوعی: اگرچه دل نازک تو تاب تحمل ندارد، اما گریه‌ی من به اندازه‌ای قوی است که حتی سنگ را هم می‌شکند.
گلوی شیشة قسمت چو تنگ شد فیّاض
چه نفع دارد اگر دامن خم است فراخ
هوش مصنوعی: اگر گلوی شیشه‌ای تنگ باشد، چه فایده‌ای دارد اگر دامن پیراهن گشاد و وسیع باشد؟ این جمله به نوعی اشاره به بی‌فایده بودن وسعت در شرایطی دارد که قسمت اصلی و مرکز موضوع محدود و تنگ است.