شمارهٔ ۲۳۱
شتاب شام سیهچرده و صباح صبیح
بدین درنگِ تو دارد کنایههای صریح
لغتشناس صحاح زبان حال نیی
و گرنه سوسنِ خاموش قایلیست فصیح
بلند جامة اقبال و پست قامت عمر
بود به پست قدان، جامة بلند قبیح
ضعیفْ حجتْ عمر و قویْ دلایلْ مرگ
چرا نمیفهمی مطلبی بدین تنقیح
بدین سراچة فانی چه اعتماد بقاست
کنون که یافت فنای تو بر بقا ترجیح
مسبّحان فلک در صوامع ملکوت
ز تار زلف تو سازند رشتهٔ تسبیح
جواب تست زبان بستن از سخن فیّاض
چه لازمست به منع تو بیش ازین تصریح
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
شتاب شام سیهچرده و صباح صبیح
بدین درنگِ تو دارد کنایههای صریح
هوش مصنوعی: شبی تاریک و صبح روشن به خاطر تأخیر تو، معانی روشنی دارد.
لغتشناس صحاح زبان حال نیی
و گرنه سوسنِ خاموش قایلیست فصیح
هوش مصنوعی: اگر لغتشناس زبان حال (احوال انسانها) نباشی، پس حتی یک گل سوسن خاموش هم میتواند به راحتی صحبت کند و بیانی فصیح داشته باشد.
بلند جامة اقبال و پست قامت عمر
بود به پست قدان، جامة بلند قبیح
هوش مصنوعی: جامهی خوششانسی و موفقیت بلند است، ولی قد عمر کوتاه؛ بنابراین برای کسانی که قدشان کوتاه است، این جامهی بزرگ مناسب نیست و ناپسند به نظر میرسد.
ضعیفْ حجتْ عمر و قویْ دلایلْ مرگ
چرا نمیفهمی مطلبی بدین تنقیح
هوش مصنوعی: حرف و دلیل ضعیف عمر به هیچوجه نمیتواند در مقابل دلیلهای قوی مرگ بایستد. چرا نمیفهمی موضوعی به این روشنی و واضحی را؟
بدین سراچة فانی چه اعتماد بقاست
کنون که یافت فنای تو بر بقا ترجیح
هوش مصنوعی: به این برزخ زودگذر چه امیدی به ماندگاری میتوان داشت، حال آنکه فنا و زوال تو را بر بقای خود ارجح میدانی.
مسبّحان فلک در صوامع ملکوت
ز تار زلف تو سازند رشتهٔ تسبیح
هوش مصنوعی: در آسمانهای ملکوت، فرشتگان با تارهای موی تو تسبیح میسازند و مشغول یاد خداوند هستند.
جواب تست زبان بستن از سخن فیّاض
چه لازمست به منع تو بیش ازین تصریح
هوش مصنوعی: نیازی نیست که به وضوح بیشتر از آنچه که گفتهام، توضیح دهم، زیرا پاسخ سوال زبان فقط به بیان سخن گسترای من بستگی ندارد.