شمارهٔ ۱۵۳
دستگاه حسن لیلی گوشهای از کار تست
جلوة شیرین فرامش کردة رفتار تست
نقش خط بر آب بستن را تو پیدا کردهای
سبزه از آتش برآوردن گل رخسار تست
کلبة تاریک عاشق روشن از خورشید نیست
آفتاب تیرهبختان سایة دیوار تست
جذبة شوق زلیخا را رسن کوتاه نیست
یوسف او چهنشین از گرمی بازار تست
کشتة تیغ غمت را امتیاز دیگرست
هر که زخم کاریم را دید گفت این کار تست
در علاج دل مسیحا را دوا در کار نیست
صحّت بیمار ما از نرگس بیمار تست
فکر کس فیّاض در طرز سخن معجز نبود
این گل اندیشه جایش گوشة دستار تست
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
دستگاه حسن لیلی گوشهای از کار تست
جلوة شیرین فرامش کردة رفتار تست
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که زیبایی و جذابیت عشق لیلی فقط بخشی از ویژگیهای حسن و زیبایی او است و در واقع رفتارهای شیرین و دلنشین او را نمیتوان نادیده گرفت.
نقش خط بر آب بستن را تو پیدا کردهای
سبزه از آتش برآوردن گل رخسار تست
هوش مصنوعی: تو توانستهای تصویری زیبا خلق کنی، مانند سبزهای که از آتش سر بر آورده و چهرهات به زیبایی گل میدرخشد.
کلبة تاریک عاشق روشن از خورشید نیست
آفتاب تیرهبختان سایة دیوار تست
هوش مصنوعی: سگهای غمگین و بیچاره، عاشق نور و روشنی از خورشید نیستند، بلکه سایه دیواری، تنها پناهگاه آنهاست.
جذبة شوق زلیخا را رسن کوتاه نیست
یوسف او چهنشین از گرمی بازار تست
هوش مصنوعی: علاقه و شور زلیخا به یوسف آنقدر قوی و عمیق است که هیچ چیزی نمیتواند آن را محدود کند. یوسف نباید به خاطر جذابیتهای دنیوی و مشغلههای بازار غفلت کند، زیرا این عشق او را به سمت خود میکشاند.
کشتة تیغ غمت را امتیاز دیگرست
هر که زخم کاریم را دید گفت این کار تست
هوش مصنوعی: کسی که از غم تو آسیب دیده و کشته شده، دردش با دیگران متفاوت است. هر کس که زخمهای من را دید، فهمید که این کار ناشی از خود توست.
در علاج دل مسیحا را دوا در کار نیست
صحّت بیمار ما از نرگس بیمار تست
هوش مصنوعی: در درمان دل، نیازی به دارو نیست. سلامتی بیمار ما بستگی به نرگس بیمار دارد.
فکر کس فیّاض در طرز سخن معجز نبود
این گل اندیشه جایش گوشة دستار تست
هوش مصنوعی: فکر کسی که در سخن گفتن خلاقیت و توانایی خاصی دارد، نشاندهندهی معجزه نیست. این گل زیبای اندیشه، جایش در گوشهی دستار (پارچهای که بر سر میبندند) توست.

فیاض لاهیجی