شمارهٔ ۱۱۲
ز زهر ناوک او دل چو شهد خرسندست
اگر غلط نکنم تیرش از نی قندست
گره ز طرَة خود باز اگر کنی چه شود
گرهگشایی ما عمرهاست در بندست
کسی به دوست رسد کز جهان تواند رست
بریدن از همه عالم نشان پیوندست
دلم به حرف تو ناصح نمیکشد چه کنم؟
که ناوکم به جگر دلنشینتر از پندست
چه بیوفای جهانی که در زمانة تو
قسم به عهد تو خوردن شکست سوگندست
بس است نکته همین کوری زلیخا را
... ندست
...
که مهر غیر برابر به مهر فرزندست
برای قتل تو شمشیر کی کشد، فیّاض
هلاک صد چو تو در بند یک شکرخندست
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ز زهر ناوک او دل چو شهد خرسندست
اگر غلط نکنم تیرش از نی قندست
هوش مصنوعی: دل من از تیر عشق او شیرین و لذتبخش شده است، اگر اشتباه نکنم، تیر او مانند قند است که با نی ساخته شده.
گره ز طرَة خود باز اگر کنی چه شود
گرهگشایی ما عمرهاست در بندست
هوش مصنوعی: اگر تو گرهای که در موهایت بسته شده را باز کنی، چه اتفاقی میافتد؟ ما سالهاست که در زنجیرهای از مشکلات گرفتاریم.
کسی به دوست رسد کز جهان تواند رست
بریدن از همه عالم نشان پیوندست
هوش مصنوعی: کسی که به دوستی و محبت واقعی دست پیدا کند، از همه چیز در دنیا رها میشود و این نشاندهنده پیوند عمیق او با آن دوست است.
دلم به حرف تو ناصح نمیکشد چه کنم؟
که ناوکم به جگر دلنشینتر از پندست
هوش مصنوعی: دل من نمیتواند به گفتههای نصیحتآمیز تو توجه کند. چه میتوانم بکنم که تیر عاشقانهام برایم از نصیحتها دلچسبتر است؟
چه بیوفای جهانی که در زمانة تو
قسم به عهد تو خوردن شکست سوگندست
هوش مصنوعی: جهان تا چه حد بیوفاست که در زمان تو به عهد و پیمانی که بسته میشود، وفا نمیکند و این خود نشانهای از ناپایداری سوگندهاست.
بس است نکته همین کوری زلیخا را
... ندست
هوش مصنوعی: این بیت به موضوع کوری زلیخا اشاره دارد، که نشاندهنده نادانی یا ناآگاهی اوست. به عبارتی، زندگی و رفتار او به شکلی است که نمیتواند حقیقت را درک کند و در این وضعیت، اشاره به این است که این نکته خالی از اهمیت نیست و تنها به همین بسنده میشود.
...
که مهر غیر برابر به مهر فرزندست
هوش مصنوعی: محبت و علاقهای که به دیگران داریم، هرگز به اندازهی محبتی که به فرزند خود داریم، نیست.
برای قتل تو شمشیر کی کشد، فیّاض
هلاک صد چو تو در بند یک شکرخندست
هوش مصنوعی: هیچکس برای کشتن تو دست به شمشیر نمیبرد، زیرا فیاض (بخشنده) جان صد نفر را به خاطر یک لبخند تو فدای تو میکند.

فیاض لاهیجی