گنجور

شمارهٔ ۱۷ - هجویه

خواجه را از زبان بنده بگو
زر امید خویش مس نکند
خویش را آدمی بنشمارد
هرزه انکار عقل و حس نکند
خون ناموس خود نگه دارد
تیغ هجو مرا نجس نکند

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خواجه را از زبان بنده بگو
زر امید خویش مس نکند
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که خواجه (مرد صاحب مقام یا ثروتمند) به فردی که در خدمت اوست، بگوید که امیدش را به طلا (زر) محدود نکند و به چیزهای ارزشمندتری فکر کند. در واقع، می‌گوید که نباید امید و آرزوهای خود را تنها به چیزهای مادی و زودگذر مانند مس (فلز کمتر با ارزش) بسپارد.
خویش را آدمی بنشمارد
هرزه انکار عقل و حس نکند
هوش مصنوعی: آدمی باید خود را ارزشمند بداند و به عقل و احساسات خود احترام بگذارد و آن‌ها را نادیده نگیرد.
خون ناموس خود نگه دارد
تیغ هجو مرا نجس نکند
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که شخص باید از ناموس و افتخارات خود به خوبی محافظت کند و اجازه ندهد که سخنان زشت یا ملامت‌آمیز دیگران به او آسیب برساند یا او را آلوده کند. در واقع، او خود را مصون نگه می‌دارد و به ارزش‌های خود اهمیت می‌دهد.