گنجور

شمارهٔ ۷

مه من در شبستان چونکه نو شد جام می شب‌ها
نماید از شفق می از حباب ریزه کوکب‌ها
دهن شد چشمه حیوان ترا از عین نایابی
دو لعل جان‌فزای دلکشت آن چشمه را لب‌ها
بیا ای ساقی مهوش بده آن جام چون آتش
بدینم سوز چون در هجر می‌سوزاندم تب‌ها
چو آرد ترکتاز آن شوخ بهر پای‌بوس افتد
هزاران ماه و انجم از نشان نعل مرکب‌ها
شرابم باعث اخلاص رندان خرابات است
بلی آمیزش یاران بود از قرب مشرب‌ها
چنان عشاق هرشب بی‌تو بردارند رستاخیز
که در روحانیان غوغا فتد زان آه و یارب‌ها
اگر فانی خرامد تشنه‌لب زین سان به میخانه
از آن دریا کِش خُم‌ها تهی سازند قالب‌ها

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

مه من در شبستان چونکه نو شد جام می شب‌ها
نماید از شفق می از حباب ریزه کوکب‌ها
هوش مصنوعی: ماه من در شب که تازه می‌شود، جام می شب‌ها را مانند شفق نشان می‌دهد و همچون حباب‌های ریز ستاره‌ها است.
دهن شد چشمه حیوان ترا از عین نایابی
دو لعل جان‌فزای دلکشت آن چشمه را لب‌ها
هوش مصنوعی: از دهان تو، چشمه‌ای زنده و پررنگ به وجود آمده که مانند دو لؤلؤ باارزش، جان را شاداب می‌کند و دل را می‌رباید. این چشمه، لب‌هایت را می‌طلبد.
بیا ای ساقی مهوش بده آن جام چون آتش
بدینم سوز چون در هجر می‌سوزاندم تب‌ها
هوش مصنوعی: بیا ای ساقی خوش‌چهره، آن لیوانی را که مانند آتش داغ است به من بده تا از سوز عشق و دلتنگی در جدایی رهایی یابم.
چو آرد ترکتاز آن شوخ بهر پای‌بوس افتد
هزاران ماه و انجم از نشان نعل مرکب‌ها
هوش مصنوعی: وقتی خوش‌چهره‌ای مانند ترکتاز (مردی تند و چالاک) برای دیدار دوستش می‌آید، هزاران ماه و ستاره‌ی آسمان در زیر پایش به احترام او می‌افتند و به نشانه‌ی زیبایی و ارزش او ابراز وجود می‌کنند.
شرابم باعث اخلاص رندان خرابات است
بلی آمیزش یاران بود از قرب مشرب‌ها
هوش مصنوعی: شراب باعث وفاداری و صداقت در دوستان ناباب می‌شود. بله، ارتباط و دوستی میان یاران به لطف نزدیکی به نوشیدنی‌ها و لذت‌های زندگی است.
چنان عشاق هرشب بی‌تو بردارند رستاخیز
که در روحانیان غوغا فتد زان آه و یارب‌ها
هوش مصنوعی: عاشقان هر شب به خاطر جدایی از تو، به حدی گریه و زاری می‌کنند که در دل روحانیان نیز شور و هیاهو برپا می‌شود.
اگر فانی خرامد تشنه‌لب زین سان به میخانه
از آن دریا کِش خُم‌ها تهی سازند قالب‌ها
هوش مصنوعی: اگر کسی با حالتی دلتنگ و تشنه وارد میخانه شود، به خاطر محبوبی که در دلش دارد، آنقدر از دلشوریش می‌چشد که دیگر ظرف‌ها و قالب‌ها نمی‌توانند چیزی برای او نگه‌ دارند.