گنجور

شمارهٔ ۵۹ - تتبع خواجه

گوشه میخانه امن و مستی یاران خوش است
چون صراحی گریه‌های تلخ میخواران خوش است
واعظ افسرده از غوغا رماند مرغ حال
از هجوم عشق فریاد دل‌افکاران خوش است
جام لعل کامکاران نیست آن مقدار خوش
در سفال کهنه خوناب جگرخواران خوش است
ای که داری تندرستی شکر صحت را گهی
از ترحم پرسش احوال بیماران خوش است
جام جم اهل فنا نوشند کاندر میکده
نشئه رطل گران بهر سبکباران خوش است
چند خواب ناز اگر باید چو شمعت روشنی
دان که شب‌ها گریه پرسوز بیداران خوش است
فانیا چون در خرابات آمدی از خانقه
زهد را بگذار کاینجا رسم خماران خوش است

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گوشه میخانه امن و مستی یاران خوش است
چون صراحی گریه‌های تلخ میخواران خوش است
هوش مصنوعی: در گوشه‌ میخانه، احوال دلنشین و شادی‌بخش با دوستان پر از لذت و سرخوشی است، همان‌طور که اشک‌های تلخ و غم‌آور میخواران به مانند شراب در صراحی خوشبو و دلپذیر به نظر می‌رسد.
واعظ افسرده از غوغا رماند مرغ حال
از هجوم عشق فریاد دل‌افکاران خوش است
هوش مصنوعی: واعظی که از شلوغی و هیاهو ناراحت شده، همچون پرنده‌ای که به خاطر عشق و اشتیاقش از فشار و حمله‌ای که به او وارد می‌شود، به فریاد درمی‌آید. این فریاد برای کسانی که دل‌هایشان درگیر افکار و احساسات است، خوشایند و دلنشین است.
جام لعل کامکاران نیست آن مقدار خوش
در سفال کهنه خوناب جگرخواران خوش است
هوش مصنوعی: جام زیبا و ارزشمند کسانی که در کار خود موفق هستند، به اندازه‌ای خوش و دلپذیر نیست که درد و رنجی که جگرخواران در سفرای فرسوده دارند، برایشان شادی و سرور به ارمغان می‌آورد.
ای که داری تندرستی شکر صحت را گهی
از ترحم پرسش احوال بیماران خوش است
هوش مصنوعی: ای کسی که سالمی، خوب است گاهی با محبت از حال بیماران بپرسی.
جام جم اهل فنا نوشند کاندر میکده
نشئه رطل گران بهر سبکباران خوش است
هوش مصنوعی: جام زیبایی که زوال‌پذیر است، را کسانی می‌نوشند که در میکده، نوشیدنی سنگین و دلپذیری برای کسانی که سبکبال و بی‌تکلف هستند، خوشایند است.
چند خواب ناز اگر باید چو شمعت روشنی
دان که شب‌ها گریه پرسوز بیداران خوش است
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی خواب‌های شیرین و دل‌نشین ببینی، باید بدان که روشنایی و آگاهی مثل شمعی است که در دل شب می‌درخشد و بیدارانی که در این شب‌ها اشک می‌ریزند، حسرت و درد عمیق‌تری دارند.
فانیا چون در خرابات آمدی از خانقه
زهد را بگذار کاینجا رسم خماران خوش است
هوش مصنوعی: زمانی که به میخانه وارد می‌شوی، باید از زهد و پارسایی که در خانقاه آموخته‌ای، دست برداری؛ زیرا در اینجا آداب و رسوم شراب‌خواران متفاوت و دل‌چسب است.