گنجور

شمارهٔ ۳۹ - در طور خواجه

بهر عمر جاودان شد هر که را چیزی سبب
خضر را آب حیات و رند را آب عنب
گفته‌ای یک تیره شب تا روز همدم باشمت
تیره‌تر از روز هجر ما نباشد هیچ شب
معنی مجموعه خوبی بخط و روی تست
دفتری را خوب در یک صفحه کردی منتخب
در ملامت صد چو یوسف بنده ات شد ای حبیب
چون تویی کان نمک چون سازمت یوسف لقب!
باعث عیش است هر چ از درد دارد چاشنی
گریه روز وصال آرد بغمنا کان طرب
گرچه وصل دوست را کس از طلب کردن نیافت
لیک آن کو یافت بود از زمره اهل طلب
کی عجب باشد تعجب از خواص باده ام
آب کش خاصیت آتش برد باشد عجب
حالت مجنون کجا فهمند جز اهل جنون
زانکه قول خود بقانون خرد دارد عرب
رسم جور یار را فانی سبب از ما مپرس
نیست چون اهل فنا را رسم پرسیدن سبب

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بهر عمر جاودان شد هر که را چیزی سبب
خضر را آب حیات و رند را آب عنب
هوش مصنوعی: هر کسی که به دنبال عمر جاودان باشد، باید چیزی را پیدا کند که به او کمک کند. خضر به آب حیات دست یافته و فرد رند نیز با نوشیدن شراب، راهی برای جاودانگی دارد.
گفته‌ای یک تیره شب تا روز همدم باشمت
تیره‌تر از روز هجر ما نباشد هیچ شب
هوش مصنوعی: تو گفته‌ای که در طول شب، تا صبح همراه من باشی. اما شب‌ای که در غم دوری تو می‌گذرد، از هر شب دیگر تاریک‌تر است.
معنی مجموعه خوبی بخط و روی تست
دفتری را خوب در یک صفحه کردی منتخب
هوش مصنوعی: تو به خوبی مهارت‌های خط و نویسندگی‌ات را در یک صفحه به نمایش گذاشته‌ای و توانسته‌ای نظر دیگران را جلب کنی.
در ملامت صد چو یوسف بنده ات شد ای حبیب
چون تویی کان نمک چون سازمت یوسف لقب!
هوش مصنوعی: در میان سرزنش‌ها و تحقیرها، صد بار مانند یوسف به تو تعلق دارم، ای دوست. چگونه می‌شود کسی چون تو که نمک زندگی است، یوسف نامیده نشود؟
باعث عیش است هر چ از درد دارد چاشنی
گریه روز وصال آرد بغمنا کان طرب
هوش مصنوعی: هر چیزی که باعث شادی می‌شود، باید کمی از درد و غم را به همراه داشته باشد؛ چرا که روزی که به معشوق برسیم، آن شادی تمام و کمال را به ما نمی‌دهد و در آن لحظه هم یاد غم‌ها و اشک‌ها در کنار خوشحالی‌مان خواهد بود.
گرچه وصل دوست را کس از طلب کردن نیافت
لیک آن کو یافت بود از زمره اهل طلب
هوش مصنوعی: هرچند کسی به نتیجه‌ای در جستجوی وصل دوست دست نیافته، اما آن کسی که به وصال رسیده، از جمع جویندگان برتر است.
کی عجب باشد تعجب از خواص باده ام
آب کش خاصیت آتش برد باشد عجب
هوش مصنوعی: کی عجب است از خواص شراب، که آبی که خاصیت‌های آن را دارد، می‌تواند خاصیت آتش را نیز از بین ببرد؟
حالت مجنون کجا فهمند جز اهل جنون
زانکه قول خود بقانون خرد دارد عرب
هوش مصنوعی: حس و حال مجنون را جز دیوانگان نمی‌فهمند، زیرا او بر اساس قوانین عقل صحبت می‌کند که فقط عرب می‌داند.
رسم جور یار را فانی سبب از ما مپرس
نیست چون اهل فنا را رسم پرسیدن سبب
هوش مصنوعی: در اینجا به این موضوع اشاره می‌شود که نباید از کسانی که در حالتی از فنا و زوال به سر می‌برند، در مورد علت و چرایی طرز رفتار یا عملشان سوال کرد؛ زیرا آنها درکی از این موضوع ندارند. به عبارت دیگر، وقتی کسی در حال تجربه کردن فنا و زوال است، نمی‌توان از او انتظار داشت که دلایل و اسباب را به خوبی توضیح دهد.