گنجور

شمارهٔ ۳۹۴

ای غنچه تو چشمه ی نوش و نبات هم
لعل لب تو آتش و آب حیات هم
پروانه ی چراغ تو دارد شب وصال
نور سعادت شب قدر و برات هم
تا خاطرت ملال گرفت از حیات من
دلگیرم از حیات خود از کاینات هم
از عرصه ی فراق چسان جان برون برم
حیران کار خویشتنم بلکه مات هم
از لعل جانفزای تو امید و بیم قتل
پروانه ی حیات منست و ممات هم
بگذار تا نظاره ی باغ رخت کنم
این حسن را چو آمده خیروز کوة هم
کان ملالتست فغانی و کوه غم
دارد بیاد لعل تو صبر و ثبات هم

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای غنچه تو چشمه ی نوش و نبات هم
لعل لب تو آتش و آب حیات هم
هوش مصنوعی: ای غنچه، تو همچون چشمه‌ای از خوشی و شادابی هستی و لب‌هایت به مانند سنگ سرخ گرانبهای لعل، هم آتش عشق را در دل به وجود می‌آورد و هم برای دیگران آب حیات و زندگی می‌بخشد.
پروانه ی چراغ تو دارد شب وصال
نور سعادت شب قدر و برات هم
هوش مصنوعی: پروانه‌ای که به دور چراغ تو می‌چرخد، شب وصال و نور سعادت را در شب قدر و بخشش حس می‌کند.
تا خاطرت ملال گرفت از حیات من
دلگیرم از حیات خود از کاینات هم
هوش مصنوعی: وقتی که تو از زندگی من ناراحت می‌شوی، من هم از زندگی خودم و از تمام هستی ناراحت و دلگیر هستم.
از عرصه ی فراق چسان جان برون برم
حیران کار خویشتنم بلکه مات هم
هوش مصنوعی: در این وضعیت سخت جدایی، نمی‌دانم چگونه می‌توانم جان خود را بیرون بیاورم. من گیج و حیران هستم و نمی‌دانم چه باید بکنم، حتی ممکن است به حالتی ناامید دچار شوم.
از لعل جانفزای تو امید و بیم قتل
پروانه ی حیات منست و ممات هم
هوش مصنوعی: امید و ترس زندگی و مرگ من به زیبایی و جذابیت تو بستگی دارد.
بگذار تا نظاره ی باغ رخت کنم
این حسن را چو آمده خیروز کوة هم
هوش مصنوعی: بگذار تا به تماشای زیبایی تو بپردازم، این زیبایی را مانند روزی که بر قله کوه آمده است، احساس کنم.
کان ملالتست فغانی و کوه غم
دارد بیاد لعل تو صبر و ثبات هم
هوش مصنوعی: این بیت به بیان حسرت و ناامیدی می‌پردازد. شاعر از غم و اندوهی که به خاطر دوری و یاد لعل محبوبش (که نماد زیبایی و عشق است) در دل دارد، صحبت می‌کند. او می‌گوید که این اندوه او را به فریاد و گریه واداشته و مانند کوهی از غم بر او سنگینی می‌کند، اما در عین حال تلاش می‌کند صبر و استقامت داشته باشد.