بابافغانیشمارهٔ ۳۸۰
شود در گلشنم دل چاک و در مجلس جگر خون هم
فغان از اختر بد حال و از بخت دگرگون هم
نبودم من که می زد عشق در آب و گلم آتش
وگر باور نداری در همان کارست اکنون هم
نیازی باید و سوزی که رحم آرد دل افروزی
وگر اینها نباشد در نگیرد سحر و افسون هم
باندک عشوه جان می داد مجنون من چرا باشم
که چندین شیوه دارد نوخط من طبع موزون هم
دلم می سوزد و کام دلم صورت نمی بندد
درونم داغ شد صد بار ازین معنی و بیرون هم
حلالش باد این عشرت که روز از روز افزونست
صفای نرگس مخمور و آب لعل میگون هم
فغانی عشق بیدردسر و بی غصه ممکن نیست
همین فریاد می زد سالها فرهاد و مجنون هم
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
شود در گلشنم دل چاک و در مجلس جگر خون هم
فغان از اختر بد حال و از بخت دگرگون هم
هوش مصنوعی: دل من در باغ خوشی پاره پاره و در مجالس به دل‌سوزی ناله می‌زند، هم از ستاره‌ی بدشانس و هم از سرنوشت تغییر یافته‌ام.
نبودم من که می زد عشق در آب و گلم آتش
وگر باور نداری در همان کارست اکنون هم
هوش مصنوعی: من زمانی که عشق در آب تجلی می‌کرد و گل‌ها در آتش بودند، وجود نداشتم. اگر به این موضوع شک داری، باید بدان که هنوز هم همین شرایط ادامه دارد.
نیازی باید و سوزی که رحم آرد دل افروزی
وگر اینها نباشد در نگیرد سحر و افسون هم
هوش مصنوعی: برای ایجاد تأثیر و جاذبه در عشق و دل‌باخته شدن، باید نیاز و سوزی در دل وجود داشته باشد که موجب رحم و لطافت شود. اگر این احساسات نباشند، سحر و جادو هم نمی‌تواند دل را جذب کند.
باندک عشوه جان می داد مجنون من چرا باشم
که چندین شیوه دارد نوخط من طبع موزون هم
هوش مصنوعی: مجنون به خاطر یک اشاره کوچک جانش را می‌دهد، اما من چرا باید نگران باشم که معشوقه‌ام چه روش‌های زیادی برای دلربایی دارد، چون من هم روحی موزون و لطیف دارم.
دلم می سوزد و کام دلم صورت نمی بندد
درونم داغ شد صد بار ازین معنی و بیرون هم
هوش مصنوعی: دل من به شدت می‌سوزد و هیچ وقت آرامش نمی‌یابد. درون من بارها از این احساس داغ شده است و بیرون هم نشان نمی‌دهد.
حلالش باد این عشرت که روز از روز افزونست
صفای نرگس مخمور و آب لعل میگون هم
هوش مصنوعی: عشرت و خوشی‌ای که به دست آمده، روز به روز افزایش می‌یابد. زیبایی چشم‌های شاداب و سرمست و رنگ زیبا و دلپذیر شراب نیز در این حال بیشتر می‌شود.
فغانی عشق بیدردسر و بی غصه ممکن نیست
همین فریاد می زد سالها فرهاد و مجنون هم
هوش مصنوعی: عشق بدون درد و غم ممکن نیست. این موضوعی است که فرهاد و مجنون سالها درباره‌اش صحبت می‌کردند و فریاد می‌زدند.