شمارهٔ ۳۶۵
ای فتنه ی جمالت روی چو ماه یوسف
نیرنگ ساز خالت چشم سیاه یوسف
پیش تو مهوشان را رخ بر زمین طاعت
چون سجده ی کواکب در خوابگاه یوسف
غافل مشو که اخوان چون سر کشند ناگه
گرد و بال گیرد طرف کلاه یوسف
از چشم اهل مجلس چون سیل فتنه بارد
جا دارد اینکه باشد زندان پناه یوسف
در خشکسال هجران یعقوب را چه حاصل
گر آب خضر آید بیرون ز چاه یوسف
از چشم پیر کنعان شاید که تا لب نیل
در بارد ابر نیسان در پیش راه یوسف
قلب سیه فغانی آنجا چه وزن دارد
چین و چگل طفیلست در یک نگاه یوسف
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلاتن مفعول فاعلاتن (مضارع مثمن اخرب)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای فتنه ی جمالت روی چو ماه یوسف
نیرنگ ساز خالت چشم سیاه یوسف
هوش مصنوعی: ای زیبایی تو مانند چهره ی ماه یوسف، با نیرنگ و زیبایی خویش، چهره ای دلربا و چشم های سیاه یوسف را به خاطر میآوری.
پیش تو مهوشان را رخ بر زمین طاعت
چون سجده ی کواکب در خوابگاه یوسف
هوش مصنوعی: در برابر تو، زیباییها به خاطر ارادت و فرمانبرداری، همچون ستارگان در خواب یوسف، به زمین میافتند و سر به خاک میسایند.
غافل مشو که اخوان چون سر کشند ناگه
گرد و بال گیرد طرف کلاه یوسف
هوش مصنوعی: مراقب باش که وقتی برادران (اخوان) به طغیان و سرکشی بپردازند، ناگهان مانند پرندهای که به پرواز در میآید، دچار تغییر و تحول میشوند.
از چشم اهل مجلس چون سیل فتنه بارد
جا دارد اینکه باشد زندان پناه یوسف
هوش مصنوعی: چشمهای جمعیت مانند سیل، موجی از مشکلات و بحرانها به وجود میآورد. در چنین شرایطی، طبیعی است که اوج گرفتن سختیها و فشارها، انسان را به پناهگاهی مانند زندان وادار کند تا از این اوضاع دور بماند و امنیت بیشتری پیدا کند.
در خشکسال هجران یعقوب را چه حاصل
گر آب خضر آید بیرون ز چاه یوسف
هوش مصنوعی: در دوران سخت جدایی یعقوب، چه فایدهای دارد که آب حیات از چاه یوسف بیرون بیاید، وقتی که او در بینهایت حسرت و اندوه به سر میبرد؟
از چشم پیر کنعان شاید که تا لب نیل
در بارد ابر نیسان در پیش راه یوسف
هوش مصنوعی: شاید از چشم پیر زنی در کنعان، باران نیسان به سمت لب نیل بریزد، در راه یوسف.
قلب سیه فغانی آنجا چه وزن دارد
چین و چگل طفیلست در یک نگاه یوسف
هوش مصنوعی: دل تیره و غمگین آنجا چه ارزشی دارد، وقتی زیبایی و جمال یوسف در یک نظر به راحتی همه چیز را تحت تاثیر قرار میدهد؟