گنجور

شمارهٔ ۲۰۲

نوبهار آمد که بوی گل جهان را خوش کند
جرعه نوشان را شقایق نعل در آتش کند
خرم آن شاهد که نوشد جرعه ی بیغش بناز
عاشق دلخسته از نظاره ی او غش کند
لاله خون ریزان، گل آتشبار و سوسن ده زبان
مرغ سرگردان ازینها با که خاطر خوش کند
چشم و دل گردد زمین و آسمان، چون ماه من
جلوه بر تخت روان و ناز بر ابرش کند
آهوان را چشم و مرغان را نظر مانده به راه
تا کی این ترک شکاری دست در ترکش کند
شمه یی طاقت نیارد گر بود صبح و شفق
آنچه بر دل جام صاف و ساقی مهوش کند
بلبل طبع فغانی در گلستان نظر
بهر تسخیر گلی این نغمهٔ دلکش کند

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نوبهار آمد که بوی گل جهان را خوش کند
جرعه نوشان را شقایق نعل در آتش کند
هوش مصنوعی: فصل بهار فرارسیده و بوی گل‌ها فضا را خوشبو کرده است. در این میان، شقایق‌ها به مانند نعل‌های داغ در آتش، رنگ و جلوه‌ای خاص به محیط می‌دهند.
خرم آن شاهد که نوشد جرعه ی بیغش بناز
عاشق دلخسته از نظاره ی او غش کند
هوش مصنوعی: خوشا به حال آن معشوقی که در دلش پاکی و صداقت وجود دارد و وقتی عاشق بی‌قرار او را می‌بیند، چنان تحت تأثیر قرار می‌گیرد که از شدت عشق بی‌تابی می‌کند.
لاله خون ریزان، گل آتشبار و سوسن ده زبان
مرغ سرگردان ازینها با که خاطر خوش کند
هوش مصنوعی: لاله‌ای که در حال خونریزی است، گلی که شعله‌ور است و سوسنی که زبانش به پرواز در آمده، همه اینها چه فایده‌ای دارند، در صورتی که دل را شاد نکنند؟
چشم و دل گردد زمین و آسمان، چون ماه من
جلوه بر تخت روان و ناز بر ابرش کند
هوش مصنوعی: زمانی که ماه من زیبا و دلربا بر تخت نشسته و با ناز و زیبایی‌اش بر ابرها حرکت می‌کند، همه چیز، زمین و آسمان، تحت تأثیر این زیبایی قرار می‌گیرد.
آهوان را چشم و مرغان را نظر مانده به راه
تا کی این ترک شکاری دست در ترکش کند
هوش مصنوعی: آهوان و پرندگان منتظر هستند که شکارچی چه زمانی به تیراندازی بپردازد و همچنان در نگرانی به سر می‌برند.
شمه یی طاقت نیارد گر بود صبح و شفق
آنچه بر دل جام صاف و ساقی مهوش کند
هوش مصنوعی: اگر صبح و غروب هم آنچه بر دل می‌نشیند، نمی‌توانند بر جان آدمی تأثیر بگذارند، پس چیز ناچیزی است که توانایی مقاومت در برابر آن را ندارد.
بلبل طبع فغانی در گلستان نظر
بهر تسخیر گلی این نغمهٔ دلکش کند
هوش مصنوعی: یک بلبل با صدای زیبا در گلستان به گل ها نگاه می‌کند و برای تسخیر دل یکی از آن گل‌ها، این ضرب آهنگ دلنشین را می‌سراید.