بابافغانیشمارهٔ ۲۰۰
ماتم نشست و کوکبه ی سور شد بلند
صد نیزه در حوالی ما نور شد بلند
گلبانک میفروش بدردی کشان رسید
پنداشتی که زمزمه ی صور شد بلند
تا روی بسته بود دم خلق بسته بود
این غلغل از نظاره ی منظور شد بلند
معشوق در کنار دهد روشنی بدل
زان آتشم چه سود که از دور شد بلند
در هر سری ز نشأه ی توحید باده ییست
زین اعتبار دعوی منصور شد بلند
آباد باد میکده کز فتنه ایمنست
نخلی کزین سراچه ی معمور شد بلند
آن روز نقد هستی ما نذر باده شد
کز طرف باغ طارم انگور شد بلند
ساقی بیار باده که عید صیام رفت
وز دیدن تو ناله ی طنبور شد بلند
بادا بقای پیر که از فیض جام او
افسانه ی فغانی مخمور شد بلند
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ماتم نشست و کوکبه ی سور شد بلند
صد نیزه در حوالی ما نور شد بلند
هوش مصنوعی: سوگ و اندوه حاکم شد و جشن و شادی به اوج رسید، صدای نیزه‌ها در اطراف ما به گوش می‌رسد و همچنان بلندی خود را حفظ کرده است.
گلبانک میفروش بدردی کشان رسید
پنداشتی که زمزمه ی صور شد بلند
هوش مصنوعی: یک صدای خوش و دلنواز از دور به گوش می‌رسد که به نظر می‌آید صدای شاخ و برگ‌ها یا طبیعت است. اما در واقع این صدا از کسی است که با درد و رنج خود در حال فروش گل و میوه است.
تا روی بسته بود دم خلق بسته بود
این غلغل از نظاره ی منظور شد بلند
هوش مصنوعی: تا زمانی که چهره به روی مردم مخفی بود، این سر و صدا و شوق از تماشای مقصود و هدف در دل‌ها به اوج رسید.
معشوق در کنار دهد روشنی بدل
زان آتشم چه سود که از دور شد بلند
هوش مصنوعی: معشوق در کنارم قرار دارد و نور و روشنی را به دل من می‌بخشد. اما چه فایده‌ای دارد اگر او از دور برود و فقط شعله‌های عشق در دلم بماند؟
در هر سری ز نشأه ی توحید باده ییست
زین اعتبار دعوی منصور شد بلند
هوش مصنوعی: در هر دوره از وجود خود، باده‌ای از نشئه توحید وجود دارد و به همین دلیل دعوی منصور (یکی از بزرگان عرفان) به اوج و بلندی رسیده است.
آباد باد میکده کز فتنه ایمنست
نخلی کزین سراچه ی معمور شد بلند
هوش مصنوعی: میکده به آرامش و رونق خود ادامه دهد، چرا که مانند نخل ریشه‌دار و بلند است که از مشکلات و آشفتگی‌ها در امان مانده و در این مکان پر رونق رشد کرده است.
آن روز نقد هستی ما نذر باده شد
کز طرف باغ طارم انگور شد بلند
هوش مصنوعی: در آن روز، همه چیز ما به نوشیدن شراب اختصاص یافت، زیرا انگور از باغ طارم به شکوه و بلندی رسیده بود.
ساقی بیار باده که عید صیام رفت
وز دیدن تو ناله ی طنبور شد بلند
هوش مصنوعی: ای ساقی، شراب بیاور که ماه رمضان به پایان رسیده است و اکنون صدای طنبور به گوش می‌رسد و ناله‌ها بلند شده‌اند.
بادا بقای پیر که از فیض جام او
افسانه ی فغانی مخمور شد بلند
هوش مصنوعی: باشد که این پیر و سال خورده باقی بماند، زیرا به برکت جام او، داستان فغانی در حال مستی به اوج خود رسیده است.