شمارهٔ ۱۹۶
بهر کس گر درآیی خوبی رخسار کی ماند
نهالی کاینچنین باشد گلش بر بار کی ماند
مرا خاریست در دل از تمنای گل رویت
برآور حاجت من در دلم این خار کی ماند
برون آرم ز چنگ میفروشان خرقهٔ تقوی
چنین رختم گرو در خانهٔ خمار کی ماند
تویی در دل چو جان و خون بهم آمیخته با هم
کسی کاین باده در جامش بود هشیار کی ماند
معاذالله بدینسان گر تو فردا در جواب آیی
ملامت رفتگان را بر زبان گفتار کی ماند
نشان دامن پاکست روز افزونی حسنت
وگرنه خوبی ده روزه این مقدار کی ماند
ز حسن بیزوالت ایکه شد خلقی خریدارت
اگر اندک زمانی باشد این بازار کی ماند
خیال شمع رویت گر نباشد در نظر ما را
شب غم روشنی در دیدهٔ بیدار کی ماند
مکن منع فغانی گر بود مست از می وحدت
کسی کاین باده در جامش بود هشیار کی ماند
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بهر کس گر درآیی خوبی رخسار کی ماند
نهالی کاینچنین باشد گلش بر بار کی ماند
هوش مصنوعی: اگر کسی به دنیای من داخل شود، زیبایی چهرهام را میبیند. اما آیا میتواند درختی را تصور کند که چنین گلی بر شاخهاش بماند؟
مرا خاریست در دل از تمنای گل رویت
برآور حاجت من در دلم این خار کی ماند
هوش مصنوعی: دل من از آرزوی دیدن چهرهات پر از درد و غم است. پس ای محبوب، خواستهام را برآورده کن تا این درد در دل من باقی نماند.
برون آرم ز چنگ میفروشان خرقهٔ تقوی
چنین رختم گرو در خانهٔ خمار کی ماند
هوش مصنوعی: من از چنگال میفروشان، لباس تقوا را بیرون میآورم و در این حال، در خانهی میپرستی که هیچکس در آن نخواهد ماند، به سر میبرم.
تویی در دل چو جان و خون بهم آمیخته با هم
کسی کاین باده در جامش بود هشیار کی ماند
هوش مصنوعی: تو در دل مانند جان و خون هستی که با هم آمیخته شدهاند. کسی که این شراب را در جام خود دارد، چه کسی میتواند هشیار بماند؟
معاذالله بدینسان گر تو فردا در جواب آیی
ملامت رفتگان را بر زبان گفتار کی ماند
هوش مصنوعی: خدا نکند اگر روزی در پاسخ به این سوال بیایی که چرا دیگران را سرزنش میکنی. در آن صورت، کلام و گفتارت چه چیزی باقی میماند؟
نشان دامن پاکست روز افزونی حسنت
وگرنه خوبی ده روزه این مقدار کی ماند
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که زیبایی و جذابیت تو روزبهروز بیشتر میشود و به این دلیل دامن تو نشانهای از پاکی و فضیلت است. اگر به خوبیهای زودگذر و کممدت توجه کنیم، مشخص نیست که چه قدر از آنها باقی میماند.
ز حسن بیزوالت ایکه شد خلقی خریدارت
اگر اندک زمانی باشد این بازار کی ماند
هوش مصنوعی: زیبایی تو باعث شده است که بسیاری از مردم به تو جذب شوند. اما اگر این زیبایی فقط به مدت کوتاهی باقی بماند، آیا این جذابیت همیشه خواهد بود؟
خیال شمع رویت گر نباشد در نظر ما را
شب غم روشنی در دیدهٔ بیدار کی ماند
هوش مصنوعی: اگر تصور زیباییات در ذهن ما نباشد، در شب غم، روشنایی در چشمان بیدار ما چه میماند؟
مکن منع فغانی گر بود مست از می وحدت
کسی کاین باده در جامش بود هشیار کی ماند
هوش مصنوعی: اگر کسی به دلیل عشق و اتصال به معشوق در حال سرمستی و شادی است، تو نباید او را از ابراز احساساتش بازداری. چون این حالت خوش酒 و سرخوشی که در دل اوست، باعث میشود که او از هشیاری فاصله بگیرد و در این حال، چه کسی میتواند همچنان بیدار و هوشیار بماند؟

بابافغانی