شمارهٔ ۱۸۴
مجاوران سر کوی یار سر بخشند
خورند زهر و بخلق خدا شکر بخشند
چه جای باده ی لعل و مفرح یاقوت
دران مقام که احباب جام زر بخشند
همین بود کرم دلبران باهل نظر
که سیم ناب ستانند و خاک در بخشند
ببر امید که خوبان نه آن درختانند
که گل دهند بعشاق یا ثمر بخشند
گدای شهر کجا همعنان تواند شد
بمردمی که گهی تاج و گه کمر بخشند
اگر چه یک هنرم هست و صد هزاران عیب
غریب نیست که جرمم به آن هنر بخشند
هوای میکده دارد فغانی مخمور
بود که اهل دلش همت نظر بخشند
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
مجاوران سر کوی یار سر بخشند
خورند زهر و بخلق خدا شکر بخشند
هوش مصنوعی: کسانی که در کنار کوی محبوب زندگی میکنند، حتی اگر زهر نیش بکشند، باز هم به خاطر این که در کنار محبوب هستند، شکرگزاری میکنند و خوشحالند.
چه جای باده ی لعل و مفرح یاقوت
دران مقام که احباب جام زر بخشند
هوش مصنوعی: در اینجا به معنای این است که در چنین موقعیتی که دوستان و نزدیکان عشق و محبت را با هدیهای گرانبها و با ارزش به همدیگر تقدیم میکنند، دیگر جایی برای نوشیدن شراب قرمز و یا سنگ قیمتی یاقوت نیست. این لحظه، لحظهای است پر از دوستی و صمیمیت که ارزشهای مادی را تحتالشعاع قرار میدهد.
همین بود کرم دلبران باهل نظر
که سیم ناب ستانند و خاک در بخشند
هوش مصنوعی: دلبران با مهربانی و لطف خود، زیورهای با ارزش را به راحتی در اختیار دیگران میگذارند و در عوض، چیزهای کم ارزش مانند خاک را به آنها میدهند.
ببر امید که خوبان نه آن درختانند
که گل دهند بعشاق یا ثمر بخشند
هوش مصنوعی: به امید و انتظاری نباش که افرادی که خوب و شایسته هستند، مانند درختانی نیستند که فقط به عشقورزیدن بپردازند یا به دیگران شادی و سودی برسانند.
گدای شهر کجا همعنان تواند شد
بمردمی که گهی تاج و گه کمر بخشند
هوش مصنوعی: کسی که از نظر اجتماعی در پایینترین سطح قرار دارد، چگونه میتواند در کنار مردمی قرار بگیرد که گاهی تاج را بر سر میگذارند و گاهی کمربند را بر کمر میبندند؟
اگر چه یک هنرم هست و صد هزاران عیب
غریب نیست که جرمم به آن هنر بخشند
هوش مصنوعی: با وجود اینکه یک هنرمند هستم و ممکن است هزاران نقص و عیب داشته باشم، اما این عیوب نمیتوانند به خاطر هنر من مورد بخشش قرار گیرند.
هوای میکده دارد فغانی مخمور
بود که اهل دلش همت نظر بخشند
هوش مصنوعی: فغانی که مست و در حال شادی است، آرزوی رفتن به میکده را دارد و دوستدارانش باید به او توجه کنند و نگاهی به او بیندازند.

بابافغانی