گنجور

بخش ۵ - تبریک عید متضمن ستایش اعلی حضرتان پادشاه عثمانی و ایران خلدالله ملکها و مدح نظام السلطنه مافی

تو گر آیی و گر نایی، روم من خود به کار خود
به حکم رسم نوروزی و مرسوم دیار خود
صراحی را نشانی، چون رفیقی در کنار خود
وز او دستور خواهم در قرار عشق یار خود
بدو این سال نو سازم، محول کار و بار خود
که خوش دارد مرا، این عشق با پاکی و پیروزی
نگارا! اولین گامی که بردارم، به هر راهم:
ترا گویم، ترا پویم، ترا جویم، ترا خواهم
همین امروز هم مدح تو می‌بایست و آنگاهم
ثنا شاهان ملک خویش و تو، در یک سخن با هم
یکی گو مدح من گوید که مداح دو درگاهم
غلام این دو درگه باد، دائم فتح و فیروزی
خوشا امروز روز ما که خوش شد، روزگار ما
چنین روز خوشی بنگر، چگونه کرد، کار ما
ز هر حیثی خوش اندر خوش، نموده کار و بار ما
تو در این شهر یار ما و این دو شهریار ما
خوشا بر شهریار ما و در این شهر یار ما
خوشا نوروزشان و روزشان خوش، در چنین روزی
نظام‌السلطنه، سرخط از این دو پادشه دارد
که این سان مرد و، مردانه سر از بهر کله دارد
خداوند این نگهدارنده ما را نگه دارد
گذشت آنگه که می‌گفتند: می خوردن گنه دارد
بزن جامی به جام من چه خوش ضویی قدح دارد
که بر ایران و ایرانی، مبارک عید نوروزی

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تو گر آیی و گر نایی، روم من خود به کار خود
به حکم رسم نوروزی و مرسوم دیار خود
هوش مصنوعی: اگر تو بیایی یا نیایی، من به کار خود ادامه می‌دهم، بر اساس رسوم نوروز و سنت‌های سرزمین خودم.
صراحی را نشانی، چون رفیقی در کنار خود
وز او دستور خواهم در قرار عشق یار خود
هوش مصنوعی: من در کنارت یک نوشیدنی دارم که همچون دوستی برایم است و از او راهنمایی می‌طلبم تا در عشق محبوب خود آرامش یابم.
بدو این سال نو سازم، محول کار و بار خود
که خوش دارد مرا، این عشق با پاکی و پیروزی
هوش مصنوعی: در این سال جدید، تصمیم دارم که کارهایم را تغییر دهم و به عشق پاک و پیروزی روی بیاورم، زیرا این عشق مرا خوشحال می‌کند.
نگارا! اولین گامی که بردارم، به هر راهم:
ترا گویم، ترا پویم، ترا جویم، ترا خواهم
هوش مصنوعی: ای محبوب! هر قدمی که بردارم، در هر مسیر که بروم، تو را نام می‌برم، تو را می‌طلبم، تو را دنبال می‌کنم و تو را می‌خواهم.
همین امروز هم مدح تو می‌بایست و آنگاهم
ثنا شاهان ملک خویش و تو، در یک سخن با هم
هوش مصنوعی: امروز باید درباره‌ی تو سخن بگویم و در همان حال، ستایش پادشاهان سرزمینم را نیز بیان کنم.
یکی گو مدح من گوید که مداح دو درگاهم
غلام این دو درگه باد، دائم فتح و فیروزی
هوش مصنوعی: کسی بیاد می‌آید و از من تعریف می‌کند که من همیشه خدمتگذار این دو درگاه هستم. امیدوارم که این دو درگاه همیشه موفق و پیروز باشند.
خوشا امروز روز ما که خوش شد، روزگار ما
چنین روز خوشی بنگر، چگونه کرد، کار ما
هوش مصنوعی: امروز روز خوبی برای ماست و خوشحالی در زندگی‌مان موج می‌زند. نگاهی به این روز بینداز که چه‌طور وضعیت ما را به این خوشی رسانده است.
ز هر حیثی خوش اندر خوش، نموده کار و بار ما
تو در این شهر یار ما و این دو شهریار ما
هوش مصنوعی: از هر نظر، تو سبب خوب بودن کارها و زندگی ما در این شهر هستی، هم یار ما و هم دو شاه ما.
خوشا بر شهریار ما و در این شهر یار ما
خوشا نوروزشان و روزشان خوش، در چنین روزی
هوش مصنوعی: خوش به حال شهریار ما و یار ما در این شهر، خوش بگذرد نوروز و روزشان، در چنین روزی.
نظام‌السلطنه، سرخط از این دو پادشه دارد
که این سان مرد و، مردانه سر از بهر کله دارد
هوش مصنوعی: نظام‌السلطنه به دو پادشاه اشاره دارد که به خاطر مردانگی و ویژگی‌های برجسته‌شان شناخته می‌شوند و بر سرشان این مقام و اعتبار را دارند.
خداوند این نگهدارنده ما را نگه دارد
گذشت آنگه که می‌گفتند: می خوردن گنه دارد
هوش مصنوعی: خداوند این نگهبان را حفظ کند، چرا که در گذشته می‌گفتند خوردن شراب کاری ناپسند است.
بزن جامی به جام من چه خوش ضویی قدح دارد
که بر ایران و ایرانی، مبارک عید نوروزی
هوش مصنوعی: به می‌کده بیا و جامی پر کن برای من، زیرا این نوشیدنی خوشگفتار و خوش طعم است که برای ایران و مردمش، مناسب عید نوروز است.