گنجور

شمارهٔ ۳ - چه معامله باید کرد؟

بعد ازین بر وطن و بوم و برش باید رید!
به چنین مجلس و بر کر و فرش باید رید!
به حقیقت در عدل، ار در این بام و در است!
به چنین عدل و به دیوار و درش باید رید!
آن که بگرفته از او، تا به کمر ایران گه
به مکافات، الی تا کمرش باید رید
پدر ملت ایران، اگر این بی پدر است
به چنین ملت و گور پدرش باید رید
به «مدرس» نتوان کرد جسارت اما
آنقدر هست که بر ریش خرش باید رید
این حرارت که به خود، احمد آذر دارد
تا که خاموش شود بر شررش باید رید
«شفق سرخ » نوشت «آصف کرمانی » مرد
غفرالله کنون بر اثرش باید رید
آن «دهستانی » تحمیلی بی مدرک و لر
بهر این ملک، به نفع و ضررش باید رید
گر ندارد ضرر و نفع «مشیرالدوله »
از نوک پاش، الی فرق سرش باید رید
گر رود «مؤتمن الملک » به مجلس گاهی
احتراما به سر رهگذرش باید رید

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بعد ازین بر وطن و بوم و برش باید رید!
به چنین مجلس و بر کر و فرش باید رید!
هوش مصنوعی: پس از این باید بر سرزمین و سرزمین خود ننگین شویم! در چنین جمع و بر روی این فرش باید عذاب بکشیم!
به حقیقت در عدل، ار در این بام و در است!
به چنین عدل و به دیوار و درش باید رید!
هوش مصنوعی: واقعا اگر عدالت در این بام و در وجود داشته باشد، باید به چنین عدلی و به این دیوار و در آن اعتراض کرد!
آن که بگرفته از او، تا به کمر ایران گه
به مکافات، الی تا کمرش باید رید
هوش مصنوعی: کسی که از او قطع رابطه کرده‌اید، تا زمانی که به کمر ایران را به دوش بکشد، باید عواقب کارش را تحمل کند.
پدر ملت ایران، اگر این بی پدر است
به چنین ملت و گور پدرش باید رید
هوش مصنوعی: اگر این ملت بدون پدر و هویت است، پس به چنین ملتی و به سرنوشتش می‌توان بی‌اعتنا بود.
به «مدرس» نتوان کرد جسارت اما
آنقدر هست که بر ریش خرش باید رید
هوش مصنوعی: شایسته نیست به «مدرس» بی‌احترامی کرد، اما اینقدر جسارت وجود دارد که باید بر خرش طعنه زد.
این حرارت که به خود، احمد آذر دارد
تا که خاموش شود بر شررش باید رید
هوش مصنوعی: این شور و هیجانی که احمد آذر دارد، تا زمانی که خاموش شود، باید در برابر آتش‌سوزی‌اش چاره‌ای اندیشید.
«شفق سرخ » نوشت «آصف کرمانی » مرد
غفرالله کنون بر اثرش باید رید
هوش مصنوعی: شفق قرمز، اثر «آصف کرمانی» است و حالا باید بگوییم که این کار به چه اندازه ناپسند است.
آن «دهستانی » تحمیلی بی مدرک و لر
بهر این ملک، به نفع و ضررش باید رید
هوش مصنوعی: این دیوانسالاری که به‌زور به این سرزمین تحمیل شده، باید به خوبی مورد ارزیابی قرار گیرد؛ چرا که آثار مثبت و منفی آن بر این کشور قابل توجه است.
گر ندارد ضرر و نفع «مشیرالدوله »
از نوک پاش، الی فرق سرش باید رید
هوش مصنوعی: اگر چیزی برای «مشیرالدوله» نه ضرری داشته باشد و نه فایده‌ای، باید از نوک پا تا فرق سرش به خاک بیفتد.
گر رود «مؤتمن الملک » به مجلس گاهی
احتراما به سر رهگذرش باید رید
هوش مصنوعی: اگر «مؤتمن الملک» به مجلس بیاید، احتراماً باید از سر راهش کنار رفت.

حاشیه ها

1401/12/04 21:03
محمد صالح

بهترین هزلیات مال میرزاده عشقیه

1402/05/26 02:07
Khodadad REZAKHANI

«دهستانی» مذکور در بیت هشتم، یدالله دهستانی، نماینده ساوجبلاغ و شهریار در مجلس چهارم و پنج شورای ملی است که بعدها در دوره محمدرضاشاه، «سناتور دهستانی» شد. 

1402/12/27 17:02
احسان ا

به مدارک معتبر، احتمال اینکه این شعر منتسب به میرزاده عشقی باشد خیلی ضعیف هست. مثلاً در آن زمان پدر ملت لقب اتاتورک بود و به رضا خان اطلاق نمیشد و ...