گنجور

لمعۀ یازدهم

بدانکه میان صورت و آینه بهیچ وجه نه اتحاد ممکن بود نه حلول.

گوید آن کس در این مقام فضول
که تجلی نداند او ز حلول

حلول و اتحاد جز در دو ذات صورت نبندد، و در چشم شهود در همه وجود جز یک ذات مشهود نتواند بود.

شعر
شعر
العین واحدة و الحکم مختلف
و ذاک سر لاهل العلمینکشف

صاحب کشف کثرت در احکام بیند نه در ذات، داند که تغیر احکام در ذات اثر نکند، چه ذات را کمالی است که قابل تغیر و تأثیر نیست، نور بالوان آبگینه منصبغ نشود، اما چنان نماید.

لالون فیالنور، لکن فیالزجاج بدا
شعاعه فترا آیفیه الوان

و اگر ندانی که چه می‌گویم.

مصراع: در چشم من آی و می‌نگر تا بینی.

آفتابی در هزاران‌ آبگینه تافته
پس برنگ هر یکی تابی عیان انداخته
جمله یک نور است لیکن رنگهای مختلف
اختلافی در میان این و آن انداخته

اطلاعات

وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: کتابخانهٔ تصوف

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بدانکه میان صورت و آینه بهیچ وجه نه اتحاد ممکن بود نه حلول.
هوش مصنوعی: بدان که میان تصویر و آینه به هیچ وجه نه می‌توان اتحاد قائل شد و نه می‌توان گفت یکی در دیگری حل شده است.
گوید آن کس در این مقام فضول
که تجلی نداند او ز حلول
هوش مصنوعی: کسی که در این مرتبه بی‌مهابا سخن می‌گوید و نمی‌داند تجلی چیست و آن را با حلول اشتباه می‌گیرد، در واقع فضول است.
حلول و اتحاد جز در دو ذات صورت نبندد، و در چشم شهود در همه وجود جز یک ذات مشهود نتواند بود.
هوش مصنوعی: حلول و اتحاد تنها در دو ذات امکان‌پذیر است و در نگاه بصیرت، در تمامی وجود تنها یک ذات قابل مشاهده است.
العین واحدة و الحکم مختلف
و ذاک سر لاهل العلمینکشف
هوش مصنوعی: چشمی واحد وجود دارد، اما برداشت‌ها و حکمت‌ها متفاوت است و این دلیلی است برای اهل دانش که به عمق مسائل پی ببرند.
صاحب کشف کثرت در احکام بیند نه در ذات، داند که تغیر احکام در ذات اثر نکند، چه ذات را کمالی است که قابل تغیر و تأثیر نیست، نور بالوان آبگینه منصبغ نشود، اما چنان نماید.
هوش مصنوعی: کسی که توانایی درک تنوع احکام را دارد، به این نکته پی می‌برد که تغییرات احکام بر ذات تأثیری ندارند. این به این دلیل است که ذات دارای کمالی است که قابل تغییر و تأثیرپذیری نیست. مانند نور که بر روی شیشه رنگین تابیده می‌شود و به نظر می‌رسد رنگی شده است، اما در واقع تغییر نمی‌کند.
لالون فیالنور، لکن فیالزجاج بدا
شعاعه فترا آیفیه الوان
هوش مصنوعی: در روشنایی، رنگ‌ها به خوبی نمایان می‌شوند، اما وقتی در شیشه قرار می‌گیرند، پرتو نور به گونه‌ای دیگر دیده می‌شود و رنگ‌های مختلفی را به نمایش می‌گذارد.
و اگر ندانی که چه می‌گویم.
هوش مصنوعی: و اگر ندانید که چه سخنی می‌گویم.
مصراع: در چشم من آی و می‌نگر تا بینی.
هوش مصنوعی: به چشم من بیایید و بنگرید تا ببینید.
آفتابی در هزاران‌ آبگینه تافته
پس برنگ هر یکی تابی عیان انداخته
هوش مصنوعی: یک خورشید در میان هزاران آینه تابیده است و هر یک از این آینه‌ها نوری خاص و نمایان به نمایش گذاشته‌اند.
جمله یک نور است لیکن رنگهای مختلف
اختلافی در میان این و آن انداخته
هوش مصنوعی: همه ما از یک نور واحد نشأت می‌گیریم، اما رنگ‌ها و تنوع‌های مختلفی باعث شده‌اند که دو فرد یا چیز متفاوت به نظر برسند.