گنجور

غزل شمارهٔ ۲۷۹

ای که از لطف سراسر جانی
جان چه باشد؟ که تو صد چندانی
تو چه چیزی؟ چه بلایی؟ چه کسی؟
فتنه‌ای؟ شنقصه‌ای؟ فتانی؟
حکمت از چیست روان بر همه کس؟
کیقبادی؟ ملکی؟ خاقانی؟
به دمی زنده کنی صد مرده
عیسیی؟ آب حیاتی؟ جانی؟
به تماشای تو آید همه کس
لاله‌زاری؟ چمنی؟ بستانی؟
روی در روی تو آرند همه
قبله‌ای؟ آینه‌ای؟ جانانی؟
در مذاق همه کس شیرینی
انگبینی؟ شکری؟ سیلانی؟
گرچه خردی، همه را در خوردی
نمکی؟ آب روانی؟ نانی؟
آرزوی دل بیمار منی
صحتی؟ عافیتی؟ درمانی؟
گه خمارم شکنی، گه توبه
می نابی؟ فقعی؟ رمانی؟
دیدهٔ من به تو بیند عالم
آفتابی؟ قمری؟ اجفانی؟
همه خوبان به تو آراسته‌اند
کهربایی؟ گهری؟ مرجانی؟
مهر هر روز دمی در بنده‌ات
سحری؟ صبح‌دمی؟ خندانی؟
همه در بزم ملوکت خوانند
قصه‌ای؟ مثنویی؟ دیوانی؟

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مسدس مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای که از لطف سراسر جانی
جان چه باشد؟ که تو صد چندانی
هوش مصنوعی: ای کسی که لطف و بخشش تو جان‌ها را زنده می‌کند، جان چه ارزشی دارد در برابر محبت‌های بی‌پایان تو؟
تو چه چیزی؟ چه بلایی؟ چه کسی؟
فتنه‌ای؟ شنقصه‌ای؟ فتانی؟
هوش مصنوعی: تو چه هستی؟ چه مشکلی داری؟ کی هستی؟ آیا دچار فتنه‌ای هستی؟ یا قصه‌ای برای گفتن داری؟ آیا درگیر دردسر و بلوا هستی؟
حکمت از چیست روان بر همه کس؟
کیقبادی؟ ملکی؟ خاقانی؟
هوش مصنوعی: حکمت چرا در دل هر کسی جاری است؟ آیا از منش کیقباد است، یا از صفات ملک، یا از شاعر خاقانی؟
به دمی زنده کنی صد مرده
عیسیی؟ آب حیاتی؟ جانی؟
هوش مصنوعی: آیا می‌توانی با یک لحظه، صدها مرده را به زندگی بازگردانی، مانند عیسی که آب حیات و جان را به ارمغان آورد؟
به تماشای تو آید همه کس
لاله‌زاری؟ چمنی؟ بستانی؟
هوش مصنوعی: آیا همه کسانی که به تماشای تو می‌آیند، یک باغ گل، چمن‌زاری یا بستانی را می‌بینند؟
روی در روی تو آرند همه
قبله‌ای؟ آینه‌ای؟ جانانی؟
هوش مصنوعی: آیا همه به سوی تو روی می‌آورند، همچون قبله یا آینه‌ای زیبا؟ تو جان من هستی.
در مذاق همه کس شیرینی
انگبینی؟ شکری؟ سیلانی؟
هوش مصنوعی: آیا همهٔ افراد طعم شیرینی عسل، شکر یا شیرینی‌های دیگر را دوست دارند؟
گرچه خردی، همه را در خوردی
نمکی؟ آب روانی؟ نانی؟
هوش مصنوعی: اگرچه تو کوچک و ناچیز هستی، اما آیا نمی‌توانی همه چیز را در خود بگنجانی؟ مانند نمک یا آبی روان یا نانی که به دیگران کمک می‌کند؟
آرزوی دل بیمار منی
صحتی؟ عافیتی؟ درمانی؟
هوش مصنوعی: آیا تو آرزوی بهبودی، سلامتی و درمان دل بیمار من هستی؟
گه خمارم شکنی، گه توبه
می نابی؟ فقعی؟ رمانی؟
هوش مصنوعی: گاهی در حال مستی و خوشی هستم و گاهی به حالتی از توبه و ندامت می‌رسم. آیا تو می‌توانی این نوسانات احساسی مرا درک کنی؟
دیدهٔ من به تو بیند عالم
آفتابی؟ قمری؟ اجفانی؟
هوش مصنوعی: چشمان من آیا قادرند زیبایی‌های عالم را مانند زیبایی تو ببینند؟ آیا می‌توانند درخشندگی خورشید یا زیبایی ماه را با چشمان تو مقایسه کنند؟
همه خوبان به تو آراسته‌اند
کهربایی؟ گهری؟ مرجانی؟
هوش مصنوعی: همه زیبایی‌ها و خوبی‌ها به خاطر تو به خود آراسته‌اند. آیا تو مانند کهربا، گوهر یا مرجان هستی؟
مهر هر روز دمی در بنده‌ات
سحری؟ صبح‌دمی؟ خندانی؟
هوش مصنوعی: آیا هر روز صبح به من نگاهی شگفت‌انگیز می‌کنی و لبخندی بر لب داری؟
همه در بزم ملوکت خوانند
قصه‌ای؟ مثنویی؟ دیوانی؟
هوش مصنوعی: آیا همه در جشن شاهان داستانی، مثنوی یا دیوانی می‌خوانند؟

حاشیه ها

1394/04/17 22:07
کسرا

از زیباترین اشعار عراقیست این شعر بی نظیر.. واقعا هیجان زده شدم از خواندنش... از علم و دانش عراقی.. از این شعر خوش آهنگ و توو دل برو.... روحت شاد عراقی بزرگ

1396/01/08 16:04
علی

واقعا این غزل بی نظیره

1398/07/16 22:10
خراباتی آتش

به زعم بنده بیت سیزدهم مصرع اول این گونه باید باشد
مهر هر روز دمی در بندت
چه که در بنده ات ترکیبی بی معناست، اما در بند بودن معنای صحیحی به بیت می بخشد.

1403/06/20 01:09
جلال ارغوانی

بسیار زیبا وفنی ودل نشین