اطلاعات
وزن: مفتعلن مفاعلن مفتعلن مفاعلن (رجز مثمن مطوی مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
بر در یار من سحر مست و خراب میروم
جام طرب کشیده‌ام، زآن به شتاب میروم
هوش مصنوعی: در نزدیکی محبوبم، در حالی که مست و سرگشته‌ام، با شتاب میروم و جامی از شادی در دست دارم.
ساغری از می لبش دوش سؤال کرده‌ام
وقت سحر به کوی او بهر جواب میروم
هوش مصنوعی: دیشب در وقت سحر، از لب او که می‌نوشید سؤالی پرسیدم و اکنون برای یافتن پاسخ به کوی او میروم.
از می ناب جَزَعَش گرچه خراب گشته‌ام
تا دهد از کرشمه‌ام باز شراب، میروم
هوش مصنوعی: هرچند که به خاطر عشق او خراب و ویران شده‌ام، اما از زیبایی‌ام باز هم شراب می‌ریزم و به سفر میروم.
بر سر خوان درد او درد بسی کشیده‌ام
تا کشم از دو لعل او بادهٔ ناب میروم
هوش مصنوعی: من مدت زیادی در کنار رنجش او زحمت کشیده‌ام و حالا به دنبال لذت و خوشی از عشقش میروم.
جذبهٔ حسن دلکشش می‌کشدم به سوی خود
از پی آن کشش دگر، همچو ذباب میروم
هوش مصنوعی: کششی که زیبایی معشوق دارد، مرا به سوی خودش می‌کشاند. به خاطر این کشش، مانند مگس، به سمت آن میروم.
برقع تن ز شوق او پیش رخش گشادمی
لیک ز شرم روی او بسته نقاب میروم
هوش مصنوعی: از شوق او، پوشش تنم را کنار زده‌ام تا پیش رویش آیم، اما از شرم چهره‌اش، همچنان نقاب به چهره دارم و میروم.
در سر باده می‌کنم هستی خویش هر زمان
خاک رهم، رواست گر بر سر آب میروم
هوش مصنوعی: هر زمان که در حال خوش‌گذرانی هستم، به یاد می‌آورم که هستی‌ام را در اختیار باده گذاشته‌ام. اگر در مسیر زندگی‌ام با موانع روبه‌رو شوم، اشکالی ندارد؛ چرا که از روی آب می‌گذرم و این روند طبیعی است.
شحنهٔ عشق هر شبی بر کندم ز خواب خوش
در هوس خیال او باز به خواب میروم
هوش مصنوعی: هر شب عشق مرا از خواب شیرین بیدار می‌کند و در آرزوی خیال او دوباره به خواب میروم.
شاید اگر هوای او می‌کشدم، که در رهش
بر سر آب چشم خود همچو حباب میروم
هوش مصنوعی: شاید اگر در آرزوی او به سر می‌بردم، به‌گونه‌ای که در راه او اشک‌های خود را مانند حباب بر روی آب رها می‌کنم.
بیخود اگر ز صومعه بر در میکده روم
گر تو خطا گمان بری راه صواب میروم
هوش مصنوعی: اگر بدون دلیل به میکده بروم، این به معنای اشتباه کردن نیست. زیرا من در این مسیر به سوی حقیقت و درستی قدم می‌زنم.
نیست مرا ز خود خبر، بیش ازین که: در جهان
مست و خراب آمدم، مست و خراب میروم
هوش مصنوعی: من از حال و احوال خود بی‌خبرم و فقط می‌دانم که به این دنیا به حالت نشئه و بی‌سامان آمده‌ام و همین‌طور نیز بی‌سامان و نشئه میروم.
حاشیه ها
1388/07/16 22:10
mareshtani
beide dowom mesrai awal eshkald darad sawal baiad bashad na sal
---
پاسخ: با تشکر، تصحیح شد.
دوستان کسی معنای بیت 9 و بیت 7 رو میدونه؟؟
1404/04/27 01:06
حافظ سعدی
سلام
نظر من این است:
شاید اگر هوای او می‌کشدم، که در رهش
بر سر آب چشم خود همچو حباب میروم
شایسته است (ممکن است) که اگر نفسِ یار مرا که از آب چشمم دریا یا رودی ساخته ام و سبک همچون حباب بر آن شناور شده ام را در مسیرِ رسیدن به یار بکشد و جابجا کند. (اینهمه تشبیهاتِ تو در تو، شاید اشاره‌ای به مقام نیستی باشد)
البته این ذوق و سلیقه من است.
1404/04/27 01:06
حافظ سعدی
بیت 7
در سر باده می‌کنم هستی خویش هر زمان
خاک رهم، رواست گر بر سر آب میروم
هستی بر سرِ باده‌ی عشق دادن، تشبیه پرتکراری در شعر فارسی است. و در مصراع دوم، شاعر خود را به غبار راه تشبیه می کند که بر سطح آب نشسته و بر خلاف ریگ و سنگ کف و کناره‌ی جوی، با آب در سیلان و حرکت است.
نکته: این معنی، نظر و سلیقه شخصی من است و ممکن است با ترجمه حرفه‌ای فاصله معنا دار داشته باشد.
1402/09/06 08:12
حبیب شمسی
به نظر در مصرع آخر،
مست و خراب آمدم، مست و خراب میروم
شعر کمی سنگین شده که با ویرگول بعد از خراب، می توان موزون خواند. ولی بهتر بود به استناد مصرع دوم بیت نخست، آمده ام جایگزین آمدم بود.
مست و خراب آمده ام، مست و خراب میروم
مستندات را بررسی نکرده ام فقط یک سوال است خواستم یقین بدانم که مست و خراب آمدم، درست است یا نه؟
1402/09/06 13:12
Nima.Mmmm
به نظر میرسد همین نسخه صحیح باشد.
در این شعر باید حرف الف در واژه های قافیه همچون خراب و شراب و شتاب را کمی بکشیم و بخوانیم .
همچنین واژه خراب اول در مصرع مورد نظر باید کشیده خوانده شود
مست و خراااب آمدم،مست و خراااااب میروم
عراقی