گنجور

غزل شمارهٔ ۱۰۹

اندرین ره هر که او یکتا شود
گنج معنی در دلش پیدا شود
جز جمال خود نبیند در جهان
اندرین ره هر که او بینا شود
قطره کز دریا برون آید همی
چون سوی دریا شود دریا شود
گر صفات خود کند یکباره محو
در مقامات بقا یکتا شود
هر که دل بر نیستی خود نهاد
در حریم هستی، او تنها شود
از مسما هر که یابد بهره‌ای
فارغ و آسوده از اسما شود
ور کند گم صورت هستی خویش
صورت او جملگی معنی شود
ور نهنگ لاخورش زو طعمه ساخت
زندهٔ جاوید در الا شود
صورتت چون شد حجاب راه تو
محو کن، تا سیرتت زیبا شود
گر از این منزل برون رفتی، یقین
دانکه منزلگاهت او ادنی شود
ما به جانان زنده‌ایم، از جان بری
تا ابد هرگز کسی چون ما شود؟
هر که آنجا مقصد و مقصود یافت
در دو عالم والی والا شود
هر که را دل رازدار عشق شد
کی دلش مایل سوی صحرا شود؟
هم به بالا در رسد بی‌عقل و دین
گر عراقی محو اندر لا شود

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

اندرین ره هر که او یکتا شود
گنج معنی در دلش پیدا شود
هوش مصنوعی: هر که در این مسیر به یگانگی برسد، در دلش معانی ارزشمندی آشکار می‌شود.
جز جمال خود نبیند در جهان
اندرین ره هر که او بینا شود
هوش مصنوعی: هر کسی که به حقیقت بینایی دست یابد، جز زیبایی وجه خداوند، چیز دیگری در این دنیا نمی‌بیند.
قطره کز دریا برون آید همی
چون سوی دریا شود دریا شود
هوش مصنوعی: قطره‌ای که از دریا بیرون می‌آید، وقتی به سوی دریا برگردد، دوباره بخشی از دریا می‌شود.
گر صفات خود کند یکباره محو
در مقامات بقا یکتا شود
هوش مصنوعی: اگر انسان ویژگی‌های خود را به یکباره نادیده بگیرد و در مراحل ماندگاری خود غرق شود، به حقیقتی یکتا و ویژه دست خواهد یافت.
هر که دل بر نیستی خود نهاد
در حریم هستی، او تنها شود
هوش مصنوعی: هر کسی که در دل خود را به نبودن سپرده و به سوی وجود و هستی روی آورد، در نهایت به تنهایی خواهد رسید.
از مسما هر که یابد بهره‌ای
فارغ و آسوده از اسما شود
هوش مصنوعی: هر کسی که از معنای واقعی چیزی بهره‌مند شود، بی‌نیاز و رهاییافته از ظواهر و نام‌ها خواهد بود.
ور کند گم صورت هستی خویش
صورت او جملگی معنی شود
هوش مصنوعی: اگر خود را گم کنی و هویت واقعی‌ات را فراموش کنی، تمام وجودت به معنای او تبدیل خواهد شد.
ور نهنگ لاخورش زو طعمه ساخت
زندهٔ جاوید در الا شود
هوش مصنوعی: اگر نهنگی توانسته باشد از طعمه‌اش زندگی جاوید بسازد، از آن به بعد در ابدیت باقی خواهد ماند.
صورتت چون شد حجاب راه تو
محو کن، تا سیرتت زیبا شود
هوش مصنوعی: اگر چهره‌ات مانع شود که به حقیقت درونت دست پیدا کنی، آن را کنار بزن، تا باطن‌ات زیبا و درخشان گردد.
گر از این منزل برون رفتی، یقین
دانکه منزلگاهت او ادنی شود
هوش مصنوعی: اگر از این مکان خارج شوی، به یقین بدان که جایگاه تو به او نزدیک‌تر خواهد شد.
ما به جانان زنده‌ایم، از جان بری
تا ابد هرگز کسی چون ما شود؟
هوش مصنوعی: ما برای معشوق زندگی می‌کنیم و ابدی بودن عشق ما به گونه‌ای است که هیچ‌کس نمی‌تواند مانند ما باشد.
هر که آنجا مقصد و مقصود یافت
در دو عالم والی والا شود
هوش مصنوعی: هر کس در آنجا به هدف و مقصود خود برسد، در هر دو جهان به مقام والایی دست پیدا می‌کند.
هر که را دل رازدار عشق شد
کی دلش مایل سوی صحرا شود؟
هوش مصنوعی: کسی که دلش از عشق پر شده است، چگونه می‌تواند به سوی دنیای بی‌روح و بی‌احساس برود؟
هم به بالا در رسد بی‌عقل و دین
گر عراقی محو اندر لا شود
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که حتی اگر کسی نادان و بی‌دین باشد، می‌تواند به اوج و قله‌های رشد و موفقیت برسد. همچنین اشاره می‌کند که اگر شخصی در جستجوی حقیقت یا معنای عمیق باشد، ممکن است به زیبایی و جذابیتی دست یابد که او را به زندگی بالاتر و معنوی‌تر هدایت کند.