شمارهٔ ۱۱
ایاز بهر تفاخر مخدرات سپهر
همیشه در حرم حرمت تو کرده سجود
سبب وجود بو دار نه چرخ وارون کار
نیافریدی خود واجب الوجود، وجود
در تو مقصد گیتی است ز آنکه باز نگشت
ز آستانه او هیچ خلق بی مقصود
زمانه دست بیکبارگی ز بخل بشست
چو دید پای سخای تو در خزائن جود
اگر چنانچه بپرسی ز چرخ آیینه گون
که زنگ حادثه ز آیینه رخت که زود
بخاکپای تو کز نه فلک جواب آید
که صدر مسند اقبال، فخر دین داود
زهی ز جاه تو قاصر ضمیر هر مخلوق
خهی ز جود تو خرم روان هر موجود
مقدمست سخای تو بر صدای سئوال
منزهست کمال تو ز انتقام حسود
ز خاک درگه و تعظیم آستانه تو
بنزد عالم و جاهل، بر خواص ور نود
که ملک و ملت و دیوان و صدر مسند را
محل و رونق و تعظیم و قدر و جاه فزود
مدام تا نشود دور آسمان باطل
مقیم تا نبود گردش زمین معهود
ترا سعود قرین باد و کردگار معین
ترا زمانه رهی باد و عاقبت محمود
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ایاز بهر تفاخر مخدرات سپهر
همیشه در حرم حرمت تو کرده سجود
هوش مصنوعی: ایاز، به خاطر بزرگمنشی و فخر، همیشه از نعمتهای آسمان در حرم تو احترام و سرسپردگی نشان داده است.
سبب وجود بو دار نه چرخ وارون کار
نیافریدی خود واجب الوجود، وجود
هوش مصنوعی: وجود بوی خوشی که باعث زیبایی و جذابیت دنیا شده، نه به خاطر چرخش گردونههای روزگار به وجود آمده است، بلکه تنها به خاطر وجود خود اوست که واجب و ضروری است.
در تو مقصد گیتی است ز آنکه باز نگشت
ز آستانه او هیچ خلق بی مقصود
هوش مصنوعی: تمامی هدفها و مقاصد این دنیا در وجود تو نهفته است، زیرا هیچ کسی از درگاه تو بدون هدف و مقصود برنمیگردد.
زمانه دست بیکبارگی ز بخل بشست
چو دید پای سخای تو در خزائن جود
هوش مصنوعی: زمانه به ناگاه از کینه و حسد خود دست برداشت، چون دید که بخشندگی و سخاوت تو در گنجینههای سخاوت نمایان شده است.
اگر چنانچه بپرسی ز چرخ آیینه گون
که زنگ حادثه ز آیینه رخت که زود
هوش مصنوعی: اگر از دوران و زمانه بپرسی که چگونه چهرهات را تحت تأثیر حوادث قرار داده، به سرعت متوجه میشوی که تغییرات و مشکلات چقدر میتوانند بر زندگی و ظاهرت اثر بگذارند.
بخاکپای تو کز نه فلک جواب آید
که صدر مسند اقبال، فخر دین داود
هوش مصنوعی: در برابر پای تو از هیچ چیز نمیتوان جواب داد، زیرا برتری و مقام تو، معادل با عظمت دین داود است.
زهی ز جاه تو قاصر ضمیر هر مخلوق
خهی ز جود تو خرم روان هر موجود
هوش مصنوعی: تو از مقام و عظمت خود چنان برتری داری که فکر هیچ مخلوقی به تو نمیرسد و به خاطر generosity و بخشندگیات، روح هر موجودی شاد و سرزنده است.
مقدمست سخای تو بر صدای سئوال
منزهست کمال تو ز انتقام حسود
هوش مصنوعی: سخاوت و generosity تو قبل از هرگونه سوالی برتری دارد و کمال و خوبیهای تو از حسد و انتقام دور است.
ز خاک درگه و تعظیم آستانه تو
بنزد عالم و جاهل، بر خواص ور نود
هوش مصنوعی: از خاک درگاه تو، همه در برابر مقام و عظمت تو، اعم از اهل علم و جاهلان، احترام و تعظیم میکنند، چه خواص و چه عامه مردم.
که ملک و ملت و دیوان و صدر مسند را
محل و رونق و تعظیم و قدر و جاه فزود
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که هنگامی که به یک کشور و نظام حکومتی و مقامات آن، احترام و منزلت افزوده میشود، آن کشور و ملت به رونق و پیشرفتی دست پیدا میکند. در واقع، این احترام و ارزش برای مقامها و نهادهای مختلف به تقویت و توسعه آنها کمک خواهد کرد.
مدام تا نشود دور آسمان باطل
مقیم تا نبود گردش زمین معهود
هوش مصنوعی: همیشه تا زمانی که آسمان بدون دلیل ثابت نماند و زمین به دور خود بچرخد، ادامه مییابد.
ترا سعود قرین باد و کردگار معین
ترا زمانه رهی باد و عاقبت محمود
هوش مصنوعی: ای کاش تو همواره در مسیر رشد و سعادت باشی و خداوند یار و پشتیبان تو باشد. امیدوارم زمانه برای تو راهی هموار بسازد و سرانجام، به نتایج خوب و نیکویی دست یابی.