گنجور

شمارهٔ ۶

گرت باید که دریابی به تحقیق
وگر خواهی که بشناسی به برهان
نزول آیت توحید پیدا
سریر مسند تعریف پنهان
کمال حکمت اندر ملک تقوی
جمال معرفت در صدر ایمان
ز برهان طریقت، منبع فضل
ز قانون شریعت، بحر احسان
محیط نقطه عرفان، بمعنی
مدار مرکز معین، به عرفان
بمعنی صورت خلق پیمبر
بصورت معنی الفاظ یزدان
سپهدار ورع لشکر کش، فقر
جهان جان عالم، عالم جان
سر تاج خرد تاج سر جان
سپهر مهر تقوی خواجه عثمان
فلک قدری که در بحث حقایق
کند پیدا ز آتش آب حیوان
ملک خوئی که در کشف دقایق
ببیند موی سر در چشم امکان
زهی خار غرض بر کنده از بیخ
ز طرف جویبار انس انسان
زهی گوی تواضع برده از خلق
به یمن همت دارای دوران
هیمشه تا بر اهل معانی
نزاید آتش از گل، گل ز سندان
ترا اندر سرابستان معنی
گل صد برگ معنی باد خندان

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گرت باید که دریابی به تحقیق
وگر خواهی که بشناسی به برهان
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی چیزی را به درستی درک کنی، باید با دقت و تحقیق به آن بپردازی. و اگر می‌خواهی آن را بشناسی، باید با دلایل منطقی و مستدل به سراغش بروی.
نزول آیت توحید پیدا
سریر مسند تعریف پنهان
هوش مصنوعی: آیه‌ی توحید در ظاهر به وضوح نمایان است و در عین حال، تعریف و صفات خداوند به صورت نهانی و عمیق در آن وجود دارد.
کمال حکمت اندر ملک تقوی
جمال معرفت در صدر ایمان
هوش مصنوعی: کمال خرد و دانایی در تسلط بر تقوی و پرهیزگاری است، و زیبایی معرفت و شناخت در اوج ایمان قرار دارد.
ز برهان طریقت، منبع فضل
ز قانون شریعت، بحر احسان
هوش مصنوعی: از دلایل راه و روش صحیح، منبع فضیلت و خوبی است که از قانون شرع برمی‌خیزد، همانند دریای احسان و نیکی.
محیط نقطه عرفان، بمعنی
مدار مرکز معین، به عرفان
هوش مصنوعی: محیطی که در آن می‌توان به درک عمیق و شناخت واقعی رسید، به معنای فضایی است که در آن مرکز خاصی برای فهم و آگاهی وجود دارد.
بمعنی صورت خلق پیمبر
بصورت معنی الفاظ یزدان
هوش مصنوعی: این بیت به این مفهوم اشاره دارد که وجهه ظاهری پیامبر در حقیقت بازتابی از معانی و آموزه‌های الهی است. به عبارتی، صورت و ظاهر او نمادی از کلمات و حقایق الهیست که به انسان‌ها تعلیم داده شده است.
سپهدار ورع لشکر کش، فقر
جهان جان عالم، عالم جان
هوش مصنوعی: فرمانده‌ی سربازان که لشکر را به میدان می‌برد، فقر و تنگدستی بر تمام دنیا چیره شده و روح عالم را تحت تأثیر قرار داده است.
سر تاج خرد تاج سر جان
سپهر مهر تقوی خواجه عثمان
هوش مصنوعی: سر تاج خرد، نماد ارزش و مقام عقل و دانش است. تاج سر جان، به معنای جایگاه والای روح و زندگی انسان است. سپهر مهر تقوی، از فضایل و نورانی بودن تقوا سخن می‌گوید و در نهایت، خواجه عثمان، به عنوان یک شخصیت محترم و با تقوا معرفی می‌شود که embody کننده این فضایل است.
فلک قدری که در بحث حقایق
کند پیدا ز آتش آب حیوان
هوش مصنوعی: آسمان مقداری که در بررسی واقعیت‌ها نشان می‌دهد، از آتش زندگی‌بخش آشکار می‌شود.
ملک خوئی که در کشف دقایق
ببیند موی سر در چشم امکان
هوش مصنوعی: ملکی که توانایی فهم عمیق و دقیق مسائل را دارد، می‌تواند جزئیات ظریف و حتی پیچیده مانند موی سر را در چشمان امکانات و فرصت‌ها مشاهده کند.
زهی خار غرض بر کنده از بیخ
ز طرف جویبار انس انسان
هوش مصنوعی: چه زیباست حیات و زندگی انسانی که در کنار جویبار و در دل سبزه‌ها و درختان قرار دارد.
زهی گوی تواضع برده از خلق
به یمن همت دارای دوران
هوش مصنوعی: این بیت به تواضع و فروتنی اشاره دارد که به انسان کمک می‌کند از مردم و جامعه سود ببرد. همچنین به اهمیت همت و اراده در دستیابی به موفقیت و مقام اشاره می‌کند. به طور کلی، این جمله به ارزش انسانیت و تلاش در راستای بهره‌مندی از خوبی‌ها تاکید دارد.
هیمشه تا بر اهل معانی
نزاید آتش از گل، گل ز سندان
هوش مصنوعی: برای اینکه آتش از گل برآید، باید همیشه بر اهل معنا و تفکر پرورش یابد، و این به معنای این است که برای ایجاد خلاقیت و ابتکار، نیاز به تلاش و فعالیت مستمر داریم. گل نمی‌تواند به سادگی آتش تولید کند، بلکه باید از تلاش و اندیشه ناشی شود.
ترا اندر سرابستان معنی
گل صد برگ معنی باد خندان
هوش مصنوعی: در دنیای خیالی و فریبنده‌ای که ساخته‌ای، تو را همچون گلی زیبا و خوشبو می‌بینم. در این نقطه، حس شادی و نشاطی را احساس می‌کنم که با وزش باد همراه است.