گنجور

بخش ۴۵ - کشتن مختار قیس ابن حفص شیبانی را

به کام اندرش نیش ها چون گراز
تو گفتی که اهریمن آمد فراز
بپرسید مختار کاین زن زکیست؟
بدین درگه آوردنش بهر چیست؟
بدوگفت عبداله این نیست زن
بگویم کنون نام او با تو من
مراین قیس بن حفص شیبانی است
که درخورد نفرین یزدانی است
بدین چادر و موزه می خواست جان،
رها سازد از خشم میر جهان
بیاوردمش تا سزایش دهی
به بدتر عقوبت جزایش دهی
که این نیز بوده است درکربلا
ستمگر بر شاه اهل ولا
بفرمود تا برخرش باژگون
نشاند دم خر به دست اندرون
چنانش برد سوی بازارها
سگالد همی با وی آزارها
پس آنگه به دوزخ روان سازدش
درآتش مکان جاودان سازدش
و را پور کامل به زخم درشت
به بازار برد و بگرداند و کشت
همان کرد کو را بفرمود میر
بپرداخت روی جهان زان شریر
بیامد یکی مرد از آن پس ز در
به مختار گفت: ای کلید ظفر
بدان ره که زی بصره گردد کشان
مرا بوستانی است مینو نشان

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

به کام اندرش نیش ها چون گراز
تو گفتی که اهریمن آمد فراز
هوش مصنوعی: در دل این موضوع، مشکلات و سختی‌ها مانند نیش‌هایی هستند که به انسان آسیب می‌زنند، و تو اشاره کردی که شیطان و شرارت به اوج خود رسیده است.
بپرسید مختار کاین زن زکیست؟
بدین درگه آوردنش بهر چیست؟
هوش مصنوعی: مختار از دیگران پرسید که این زن کیست و چه دلیلی دارد که او را به اینجا آورده‌اند؟
بدوگفت عبداله این نیست زن
بگویم کنون نام او با تو من
هوش مصنوعی: عبدالله به او گفت: این زن نیست که درباره‌اش بگویم، بلکه اکنون می‌خواهم نام او را به تو بگویم.
مراین قیس بن حفص شیبانی است
که درخورد نفرین یزدانی است
هوش مصنوعی: این شخص، قیس بن حفص شیبانی است که اشاره به نفرینی دارد که از جانب خداوند بر او نازل شده است.
بدین چادر و موزه می خواست جان،
رها سازد از خشم میر جهان
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که فرد در پی زندگی آزاد و دور از خشم و فشار قدرت است. او می‌خواهد از محیطی که به او فشار می‌آورد، رهایی یابد و به زندگی ساده و آرامی در طبیعت یا دور از دغدغه‌ها و مشکلات وابسته به دنیا بپردازد.
بیاوردمش تا سزایش دهی
به بدتر عقوبت جزایش دهی
هوش مصنوعی: او را به حضور تو آورده‌ام تا به عواقب بد اعمالش به شدت مجازات شود.
که این نیز بوده است درکربلا
ستمگر بر شاه اهل ولا
هوش مصنوعی: این نیز در کربلا اتفاق افتاده که ستمگر بر پادشاه اهل حق ظلم کرده است.
بفرمود تا برخرش باژگون
نشاند دم خر به دست اندرون
هوش مصنوعی: فرمان داد تا او را بر پشت خر به طور برعکس سوار کنند و دم خر را به دستش بدهند.
چنانش برد سوی بازارها
سگالد همی با وی آزارها
هوش مصنوعی: او را به سمت بازارها می‌برد و همواره با خود مشکلات و سختی‌ها را به همراه دارد.
پس آنگه به دوزخ روان سازدش
درآتش مکان جاودان سازدش
هوش مصنوعی: سپس او را به جهنم می‌فرستد و در آتش جاودانه قرار می‌دهد.
و را پور کامل به زخم درشت
به بازار برد و بگرداند و کشت
هوش مصنوعی: او را به بازار آوردند و با زخم عمیقش به نمایش گذاشتند و سپس کشتند.
همان کرد کو را بفرمود میر
بپرداخت روی جهان زان شریر
هوش مصنوعی: آن کسی که فرمان داد تا بر او بپردازند، چهره‌ی دنیا را از شر آن فرد پاک کرد.
بیامد یکی مرد از آن پس ز در
به مختار گفت: ای کلید ظفر
هوش مصنوعی: مردی از در وارد شد و به مختار گفت: ای کسی که راه پیروزی را به دست داری.
بدان ره که زی بصره گردد کشان
مرا بوستانی است مینو نشان
هوش مصنوعی: به سوی بصره می‌روم و در این راه، بوستانی به زیبایی بهشت در انتظارم است.