گنجور

بخش ۳۸ - نوحه گری ملایک برامام مظلوم

بگفتند: کای داور دادرس
که فریاد رس نیست غیر از تو کس
تویی آنکه گیری جزا را تو سخت
همی بینی این مردم تیره بخت
چه سازند با پور پیغمبرت
کجا رفت آن سختی کیفرت؟
از این سخت تر ظلم و بیداد نیست
تو دانی مکافات این کار چیست؟
به فرخ سروشان عرش برین
ندا آمد از سوی جان آفرین
که بر ذروه ی عرش من بنگرید
ببینید آن را که بایست دید
بدیدند درعرش کز سوی راست
یکی شاه در پیش یزدان به پاست
نماز آورد در بر کردگار
پدید از رخش نور پروردگار
بفرمود یزدان که این تاجور
بود قائم آل خیرالبشر (ص)
به شمشیر این شاه کاستاده است
ز بهر بدان کیفر آماده است
نمودم من از قتل یحیای پاک
گروهی کشن از یهودیان هلاک
هم ایدون به خون گرامی حسین (ع)
به شمشیر این خسرو عالمین
ز نسل امیه بر آرم دمار
از ایشان کشم هفت بیور هزار
سروشان چو از راز آگه شدند
ثنا خوان آن دادگر شه شدند
وز آنسوی بر خاک افتاد شاه
ز آهش شدی روی اختر سیاه
روان گشت برخاک، خون تنش
چو فواره از حلقه ی جوشنش

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بگفتند: کای داور دادرس
که فریاد رس نیست غیر از تو کس
هوش مصنوعی: گفتند: ای قاضی و حاکم که غیر از تو هیچ کسی نیست که به داد و فریاد ما رسیدگی کند.
تویی آنکه گیری جزا را تو سخت
همی بینی این مردم تیره بخت
هوش مصنوعی: تو آن کسی هستی که پاداش را به شدت احساس می‌کنی، در حالی که این مردم بدبخت به آن بی‌توجه‌اند.
چه سازند با پور پیغمبرت
کجا رفت آن سختی کیفرت؟
هوش مصنوعی: چه خواهند کرد با فرزند پیامبر تو؟ کجا رفته آن عذابی که سخت بود؟
از این سخت تر ظلم و بیداد نیست
تو دانی مکافات این کار چیست؟
هوش مصنوعی: این وضعیت از هر نوع ظلم و بی‌عدالتی سخت‌تر است و تو می‌دانی که نتیجه این کار چه خواهد بود.
به فرخ سروشان عرش برین
ندا آمد از سوی جان آفرین
هوش مصنوعی: ندایی از سوی خداوند، به سمت سروهای خوشبخت بالای آسمان آمد.
که بر ذروه ی عرش من بنگرید
ببینید آن را که بایست دید
هوش مصنوعی: به بالاترین نقطه آسمان بنگرید و شخصی را ببیند که سزاوار دیدن است.
بدیدند درعرش کز سوی راست
یکی شاه در پیش یزدان به پاست
هوش مصنوعی: در آسمان بلند، مشاهده کردند که از سمت راست، یک پادشاه در حضور خداوند ایستاده است.
نماز آورد در بر کردگار
پدید از رخش نور پروردگار
هوش مصنوعی: نماز در حضور خداوند به نمایش آمد و از چهره‌اش نور پروردگار آشکار شد.
بفرمود یزدان که این تاجور
بود قائم آل خیرالبشر (ص)
هوش مصنوعی: خداوند فرمان داد که این شخص، که بزرگترین فرزند خوبان بشر است، به عنوان پیشوای راستین و نیکوکار در جامعه باشد.
به شمشیر این شاه کاستاده است
ز بهر بدان کیفر آماده است
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که این شاه با شمشیر خود ایستاده و آماده است تا به خاطر اعمال نادرست دیگران، مجازات و پاسخگو باشد.
نمودم من از قتل یحیای پاک
گروهی کشن از یهودیان هلاک
هوش مصنوعی: من از مرگ یحیای پاک خبر دادم و گروهی از یهودیان به خاطر این موضوع نابود شدند.
هم ایدون به خون گرامی حسین (ع)
به شمشیر این خسرو عالمین
هوش مصنوعی: به همین گونه که به خون ارزشمند حسین (ع) گواهی می‌دهد، این شاه جهان با شمشیر خود نیز همین مطلب را تأیید می‌کند.
ز نسل امیه بر آرم دمار
از ایشان کشم هفت بیور هزار
هوش مصنوعی: من از نسل امیه انتقام سختی خواهم گرفت و آن‌ها را به زانو در می‌آورم.
سروشان چو از راز آگه شدند
ثنا خوان آن دادگر شه شدند
هوش مصنوعی: وقتی که سروها از راز و حقیقت باخبر شدند، شروع به ستایش آن دادگر و پادشاه کردند.
وز آنسوی بر خاک افتاد شاه
ز آهش شدی روی اختر سیاه
هوش مصنوعی: و از آن سو، به خاطر ناله‌اش، شاه بر زمین افتاد و چهره‌اش مانند ستاره‌ای تاریک شد.
روان گشت برخاک، خون تنش
چو فواره از حلقه ی جوشنش
هوش مصنوعی: روح او بر خاک پاشیده شد و خون بدنش مانند فواره‌ای از زیر زره‌اش جوشید.