شمارهٔ ۳ - در منقبت شاه اولیاء علیه السلام گوید
سریر آرای ایوان هدایت
امیرالمؤمنین شاه ولایت
امام اولین ملک جهان را
خبردار آشکارا و نهان را
چراغ چشم و روح جسم آدم
نگین دار رسالت سرّ خاتم
طلسم گنج پنهان خدایی
خدیو تختگاه کبریایی
علی عالی آن دارای دوران
که قدرش رانده بر نُه چرخ یکران
به دانش لوح محفوظ امامت
به بخشش گنج مکنون کرامت
سپهدار پیمبر زوج زهرا
که از وی طره ی دین شد مطرّا
شهی بهر رسول برگزیده
دل و دست و زبان و گوش و دیده
پی اثبات دین کردگارش
هویدا نفی شرک از ذوالفقارش
کلید رزق جود بی دریغش
فنای خلق در دندان تیغش
که جز آن افتخار آل هاشم
بهشت و دوزخ حق راست قاسم؟
جز او بر کوثر احمد که ساقی است؟
که غیر از وی خدا را وجه باقی است؟
که را دخت نبی بانوی مشکوست؟
که را خیبرگشا نیروی بازوست؟
نبی را کیست صاحب سرّ معراج؟
که را نص خلافت بد به سر تاج؟
سلامی وافر از یزدان دادار
بر آن داور که امت راست سالار
دگر بر جفت او دخت پیمبر
خداوندان دین را پاک مادر
دگر بر یازده فرزند پاکش
گهرهای ثمین تابناکش
شمارهٔ ۲ - در نعت حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم گوید: شهنشاه رسولان مکرّمشمارهٔ ۴ - در مدح باب الحوایج موسی بن جعفر علیهماالسلام: سزد گر با دل پژمان کنم یاد
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
سریر آرای ایوان هدایت
امیرالمؤمنین شاه ولایت
هوش مصنوعی: ایوان هدایت در دنیای ولایت و رهبری به زیبایی تزئین شده است و امیرالمؤمنین به عنوان شایستهترین و برترین مقام در این حیطه شناخته میشود.
امام اولین ملک جهان را
خبردار آشکارا و نهان را
هوش مصنوعی: امام به طور واضح و پنهانی، از خبر و وضعیت اولین موجود در جهان مطلع است.
چراغ چشم و روح جسم آدم
نگین دار رسالت سرّ خاتم
هوش مصنوعی: چشم و روح انسان همچون چراغی است که بازتاب دهنده ارزش و مقام اوست و در حقیقت، نشانهای از رسالت و پیوندش با مقام والای الهی است.
طلسم گنج پنهان خدایی
خدیو تختگاه کبریایی
هوش مصنوعی: این بیت به وجود یک راز و رمز معنوی اشاره دارد که به گنجی پنهان و معنوی مرتبط با خدای بزرگ و سلطنت او بر جهان اشاره میکند. در واقع، این رز خورشید درخشان از حکمت، قدرت و عظمت خدایی است که بر تخت کبریاییاش نشسته و بر تمامی مخلوقات نظارت دارد.
علی عالی آن دارای دوران
که قدرش رانده بر نُه چرخ یکران
هوش مصنوعی: علی، شخصیت برجستهای است که مقام و ارزشی بینظیر در طول تاریخ دارد و قدر و منزلتش در میان همهچیز و همهجا برجسته است.
به دانش لوح محفوظ امامت
به بخشش گنج مکنون کرامت
هوش مصنوعی: علم و دانش به عنوان یک علم معتبر، در گرو وجود امامت قرار دارد و به وسیله بخشش و کرامت، ارزشهای نهفته و درونی انسانها شکوفا میشود.
سپهدار پیمبر زوج زهرا
که از وی طره ی دین شد مطرّا
هوش مصنوعی: سردار پیامبر که همسر زهرا بود، دینی را که به آن پایبند بود به زیبایی درخشان پیش برد.
شهی بهر رسول برگزیده
دل و دست و زبان و گوش و دیده
هوش مصنوعی: پادشاهی برای رسول خود ویژگیهای خاصی را برگزیده است، از جمله دل، دست، زبان، گوش و چشم.
پی اثبات دین کردگارش
هویدا نفی شرک از ذوالفقارش
هوش مصنوعی: به منظور نشان دادن و اثبات دین پروردگار، بر دو لبهی شمشیرش، رد و نفی شرک نمایان است.
کلید رزق جود بی دریغش
فنای خلق در دندان تیغش
هوش مصنوعی: رزق و روزی در دست خداوند generous است و این را میتوان در فدای بندگانش که در معرض چالشها و سختیهای زندگی هستند مشاهده کرد. در واقع، محبت و بخشندگی او باعث میشود که انسانها در برابر مشکلات دچار کمبود نشوند.
که جز آن افتخار آل هاشم
بهشت و دوزخ حق راست قاسم؟
هوش مصنوعی: آیا به جز افتخار خانواده هاشم، چیزی در بهشت و دوزخ وجود دارد که به قاسم حق تعلق داشته باشد؟
جز او بر کوثر احمد که ساقی است؟
که غیر از وی خدا را وجه باقی است؟
هوش مصنوعی: به جز او که در کوثر احمد سرور است، آیا کسی دیگر وجود دارد که بخواهد در راس وجود خدا باشد؟
که را دخت نبی بانوی مشکوست؟
که را خیبرگشا نیروی بازوست؟
هوش مصنوعی: این بیت به معنای این است که چه کسی میتواند دختر پیامبر اسلام را به عنوان بانویی بزرگوار و مورد احترام بشناسد و چه کسی میتواند نیرویی همچون آن شخص را که دژی به نام خیبر را فتح کرده، توصیف کند. به عبارتی، شاعر به شکوه و عظمت شخصیت دختر پیامبر و قدرت مردی که خیبر را فتح کرد، اشاره دارد.
نبی را کیست صاحب سرّ معراج؟
که را نص خلافت بد به سر تاج؟
هوش مصنوعی: کیست کسی که راز معراج پیامبر را میداند؟ و چه کسی است که نیکوئی خلافت را بر سر تاج مینهد؟
سلامی وافر از یزدان دادار
بر آن داور که امت راست سالار
هوش مصنوعی: سلامی پربرکت از خداوند دادگر بر آن قاضی که رهبر و پیشوای مردم راستین است.
دگر بر جفت او دخت پیمبر
خداوندان دین را پاک مادر
هوش مصنوعی: در اینجا به معرفی دختری از نسل پیامبر خدا اشاره شده که مادرش از پاکان دین و ایمان است. این دختر برای افرادی که در راه دین هستند، الگو و نماد پاکی و نیکی به شمار میآید.
دگر بر یازده فرزند پاکش
گهرهای ثمین تابناکش
هوش مصنوعی: سپس او بر یازده فرزند نیکو و عزیزش گوهرهای با ارزش و درخشان دیگری را افشا کرد.