شمارهٔ ٧٠۶
هر که آزردی بکینش زو مدار امید مهر
مار را چون دم زدی هم بایدش سر کوفتن
از خرد دورست فرصت با عدو دادن ز دست
بعد از آن از راه حسرت دست بر سر کوفتن
پای را از دست نتوان دادن آنگه پی زدن
خصم چون در حصن شد حاصل چه از در کوفتن
هر که اندر خر گه حزمست دستش میدهد
میخهای خیمه را بر فرق اختر کوفتن
چرب و نرمی با عدو ناید گه شدت بکار
آهن سرد است نتوانی بگوهر کوفتن
از تعصب کارها در گردن افتد مرد را
بر علی واجب از آن شد باب خیبر کوفتن
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
هر که آزردی بکینش زو مدار امید مهر
مار را چون دم زدی هم بایدش سر کوفتن
هوش مصنوعی: هر کسی را که آزار دادی، دیگر به او امید محبت نداشته باش. وقتی هم از او یاد کردی، باید از او فاصله بگیری و او را دور کنی.
از خرد دورست فرصت با عدو دادن ز دست
بعد از آن از راه حسرت دست بر سر کوفتن
هوش مصنوعی: اگر به دشمن فرصت بدهی، پس از آن باید حسرت بخوری و از روی پشیمانی بر سر خود بزنی.
پای را از دست نتوان دادن آنگه پی زدن
خصم چون در حصن شد حاصل چه از در کوفتن
هوش مصنوعی: اگر پای را از دست بدهی، نمیتوانی به دشمن حملهور شوی. وقتی که در دژ ایستادهای، حتی اگر به در آن بکوبی، به جایی نمیرسی.
هر که اندر خر گه حزمست دستش میدهد
میخهای خیمه را بر فرق اختر کوفتن
هوش مصنوعی: هر کسی که در زمان سختی و احتیاط باشد، میتواند بر مشکلاتش غلبه کند و به موفقیت برسد. او مانند کسی است که میخهای چادر را محکم بر روی ستارهها کوبیده و باعث ثبات و استحکام زندگیاش میشود.
چرب و نرمی با عدو ناید گه شدت بکار
آهن سرد است نتوانی بگوهر کوفتن
هوش مصنوعی: در مواجهه با دشمن، نرمش و ملاطفت کارساز نیست و در مواقع سختی، باید قوی و مقاوم بود؛ مثل آهنی که اگر سرد باشد، نمیتوان آن را شکل داد.
از تعصب کارها در گردن افتد مرد را
بر علی واجب از آن شد باب خیبر کوفتن
هوش مصنوعی: افراد به خاطر تعصب و رفتارهای نادرست خود، مسئولیتهایی بر دوششان میافتد که باید با شجاعت و اراده آنها را بپذیرند. در این راستا، پیروی از علی به عنوان الگوی درست و قهرمان حقیقی، الزامی است و این به معنای باز کردن درهای جدید و دشوار است که نیاز به تلاش و فداکاری دارد.

ابن یمین