گنجور

شمارهٔ ۶۴۵

الا ایصبا خدمتم عرضه دار
بدرگاه دستور با زیب و زین
سرسرکشان کز بلندی قدر
همی بسپرد تارک فرقدین
اگر بگذرد برق تیغش بکوه
بلرزد چو سیماب در کان لجین
ز بیم سخای در افشان کفش
شود زرد رخ همچو بیجاده عین
بگویش که سوی خراسان خرام
که در دین ز حب وطن نیست شین
همان تا نهد خصم بر سر کلاه
ز ایران برانش بخف حنین
اگر خصم گوید که من چون تو ام
خرد صدق را باز داند ز بین
بصورت بود عین چون غین لیک
بود نهصد و سی کم از غین عین
حسن نیست با عدل تو چون منی
بتیغ ستم خسته همچون حسین
بیا کام ابن یمین را برآر
که در ذمت همتت هست دین
تو در نیکنامی بمان جاودان
که آمد بد اندیش را حین حین

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

الا ایصبا خدمتم عرضه دار
بدرگاه دستور با زیب و زین
هوش مصنوعی: ای دل، به امید شفاعت و لطف خداوند، همیشه آماده‌ام تا در درگاه او با زیبایی و زینت خدمت کنم.
سرسرکشان کز بلندی قدر
همی بسپرد تارک فرقدین
هوش مصنوعی: افرادی که با سرکشی و از بلندی به دیگران نگاه می‌کنند، به طور ناخواسته به دور از مقام و ارزش واقعی خود قرار می‌گیرند.
اگر بگذرد برق تیغش بکوه
بلرزد چو سیماب در کان لجین
هوش مصنوعی: اگر آن تیغ درخشان از سینه‌اش بگذرد، کوه‌ها به لرزه می‌افتند مانند نقره‌ای که در کانی سفید می‌چرخد.
ز بیم سخای در افشان کفش
شود زرد رخ همچو بیجاده عین
هوش مصنوعی: از ترس بخشندگی و سخاوت، رنگ چهره‌اش زرد می‌شود، مانند کسی که در قحطی و بی‌آبی قرار گرفته.
بگویش که سوی خراسان خرام
که در دین ز حب وطن نیست شین
هوش مصنوعی: به او بگو که به سمت خراسان حرکت کند، زیرا در دین و ایمان جایی برای عشق به وطن وجود ندارد.
همان تا نهد خصم بر سر کلاه
ز ایران برانش بخف حنین
هوش مصنوعی: وقتی دشمن کلاهی بر سر بگذارد، به یاد داشته باش که صدای ناله و فریاد ایران را فراموش نکن.
اگر خصم گوید که من چون تو ام
خرد صدق را باز داند ز بین
هوش مصنوعی: اگر دشمن بگوید که من هم مانند تو هستم، خرد پاک و راست از زمین و آسمان جدا خواهد شد.
بصورت بود عین چون غین لیک
بود نهصد و سی کم از غین عین
هوش مصنوعی: شکل ظاهری آن همانند حرف "غ" است، اما از آن کمتر است و به تعداد نهصد و سی واحد کمتر از "غ" می‌باشد.
حسن نیست با عدل تو چون منی
بتیغ ستم خسته همچون حسین
هوش مصنوعی: خوبی و زیبایی تو با عدالتت قابل مقایسه نیست، زیرا من مانند حسین از ظلم خسته و زخمی‌ام.
بیا کام ابن یمین را برآر
که در ذمت همتت هست دین
هوش مصنوعی: بیا و خواسته ابن یمین را برآورده کن، زیرا دین تو به این کار وابسته است.
تو در نیکنامی بمان جاودان
که آمد بد اندیش را حین حین
هوش مصنوعی: تو در نیک نامی و خوبی باقی بمان که همیشه بداندیشان در کمین هستند.