گنجور

غزل شمارهٔ ۸۴

خطت مشکست و خالت عتبر تر
جهان را کرده ای پر مشک و عنبر
رخ ولبت را مپوش از دردمندان
زمعلولان که پوشد گل به شکر؟
قد سرو و لبت در روضه ی جان
نشان طوبی است و آب کوثر
رخت آیینه ی صنع الهی است
تعالی شانه الله الکبر
ز ابرویت که آن مشکین خیالیست
هلالی بسته ای بر ماه انور
برت گفتم کشم یک شب در آغوش
به خنده گفت ناید سرو در بر
مرا پیوسته هست از آرزویت
خیالی کج چو ابروی تو در سر
ببر آب و لطافت سرو و گل را
چو سرو ناز بر گلزار بگذر
درتو اهل دولت را مآب است
سر ابن حسام و خاک آن در

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: منابع ابن‌حسام

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

خطت مشکست و خالت عتبر تر
جهان را کرده ای پر مشک و عنبر
هوش مصنوعی: خط شما همچون مشک است و گونه‌ات خوشبوتر از عطر. تو با زیبایی‌هایت دنیا را پر از مشک و عطر کرده‌ای.
رخ ولبت را مپوش از دردمندان
زمعلولان که پوشد گل به شکر؟
هوش مصنوعی: صورت و لب تو را از دردآشنایان پنهان مکن، زیرا آیا گل می‌تواند شیرینی خود را از دیگران مخفی کند؟
قد سرو و لبت در روضه ی جان
نشان طوبی است و آب کوثر
هوش مصنوعی: قد تو همانند سرو بلند و زیباست و لبان تو در باغ جان، نشانه‌ی درخت طوبی و آب کوثر هستند.
رخت آیینه ی صنع الهی است
تعالی شانه الله الکبر
هوش مصنوعی: لباس تو نشان‌دهنده‌ی زیبایی‌های آفرینش خداوند است و نشان از عظمت او دارد.
ز ابرویت که آن مشکین خیالیست
هلالی بسته ای بر ماه انور
هوش مصنوعی: از ابرویت که جلوه‌ای چون خیال سیاه دارد، طوری چهره‌ات را زیبا کرده‌ای که انگار هلال ماه بر روی آن قرار دارد.
برت گفتم کشم یک شب در آغوش
به خنده گفت ناید سرو در بر
هوش مصنوعی: به او گفتم که یک شب در آغوشم بکش، اما او با خنده پاسخ داد که سرو نمی‌تواند در آغوش باشد.
مرا پیوسته هست از آرزویت
خیالی کج چو ابروی تو در سر
هوش مصنوعی: مدام در ذهن من خیال تو وجود دارد، مانند قوس ابرویت که همیشه در ذهنم نقش بسته است.
ببر آب و لطافت سرو و گل را
چو سرو ناز بر گلزار بگذر
هوش مصنوعی: به دیگران اجازه نده که زیبایی و لطافت طبیعت را از تو بگیرند، همان‌طور که سرو زیبا با ناز و وقار از میان گل‌ها عبور می‌کند.
درتو اهل دولت را مآب است
سر ابن حسام و خاک آن در
هوش مصنوعی: در تو، افرادی که به مقام و منصب رسیده‌اند، به سر ابن حسام (که نشان از احترام و ارادت دارد) و همچنین به خاک آن در (که نماد عشق و وفاداری است) احترام می‌گذارند.