گنجور

غزل شمارهٔ ۷۰

رخت نمونه ی صورت نگار چین باشد
عجب که درهمه چین صورتی چنین باشد
به آستانه ی جنت فرو نیارد سر
سری که بر سر کوی تو برزمین باشد
هوای باغ و تمنای راغ در سر نیست
مراکه داغ هوای تو بر جبین باشد
دهان ز چشم من تنگدل چو پوشانی
مگیر خرده برآن کس که خرده بین باشد
دلم زعشوه ی چشم تو چون تواند رست
که فتنه ایش زهر گوشه درکمین باشد
بریخت مردم چشمت به غمزه خون دلم
برو حلال ولی مردمی نه این باشد
اگر نوازی و گر می کشی ترا زیباست
که نازنین چه کند کان نه نازنین باشد
ز دود سینه ی من گر حذرکنی شاید
که آه سوختگان دود آتشین باشد
شکیب ابن حسام از لب تو ممکن نیست
مگس چگونه شکیبد چو انگبین باشد

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: منابع ابن‌حسام

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

رخت نمونه ی صورت نگار چین باشد
عجب که درهمه چین صورتی چنین باشد
هوش مصنوعی: لباس تو نمونه‌ای از زیبایی و جذابیت چینی است. عجیب است که در همه‌ی چین، چنین زیبایی پیدا شود.
به آستانه ی جنت فرو نیارد سر
سری که بر سر کوی تو برزمین باشد
هوش مصنوعی: کسی که به درگاه بهشت می‌خواهد برود، هرگز با خیال راحت نمی‌تواند سرش را پایین بیاورد؛ چون دل‌باخته لب‌های توست و بر زمین کوی تو خوابیده است.
هوای باغ و تمنای راغ در سر نیست
مراکه داغ هوای تو بر جبین باشد
هوش مصنوعی: در حال حاضر، به دلم نمی‌رسد که به زیبایی‌های باغ و باغچه فکر کنم، چرا که عشق و longing (تمنا) برای تو تمام ذهن و دل من را اشغال کرده و شکست عشق تو بر پیشانی‌ام نمایان است.
دهان ز چشم من تنگدل چو پوشانی
مگیر خرده برآن کس که خرده بین باشد
هوش مصنوعی: وقتی چشمانم را می‌بندی، نگران نباش که تا چه اندازه به او ایراد می‌گیری، زیرا خود او نیز به جزئیات کوچک توجه دارد.
دلم زعشوه ی چشم تو چون تواند رست
که فتنه ایش زهر گوشه درکمین باشد
هوش مصنوعی: دل من چگونه می‌تواند از جذبه‌ی چشمان تو آزاد شود، در حالی که جاذبه‌های آن به قدری فریبنده است که مرا در دام خود گرفتار کرده است؟
بریخت مردم چشمت به غمزه خون دلم
برو حلال ولی مردمی نه این باشد
هوش مصنوعی: چشمانت با یک نگاه باعث ریزش مردم شد و دل من را به درد آورد. اگرچه این کار تو از روی عمد نبوده، ولی ای کاش این رفتار به شکل انسان‌دوستانه‌تری انجام می‌شد.
اگر نوازی و گر می کشی ترا زیباست
که نازنین چه کند کان نه نازنین باشد
هوش مصنوعی: اگر به من محبت کنی یا این که مرا ترک کنی، در هر صورت تو زیبا و جذابی هستی. چون که اگر کسی نازنین باشد، چه کاری از او بر می‌آید؟
ز دود سینه ی من گر حذرکنی شاید
که آه سوختگان دود آتشین باشد
هوش مصنوعی: اگر از درد و غم من دوری کنی، ممکن است که آه و ناله‌ی کسانی که سوخته‌اند، به صورتی سوزان و تند باشد.
شکیب ابن حسام از لب تو ممکن نیست
مگس چگونه شکیبد چو انگبین باشد
هوش مصنوعی: شکیبایی از لب تو نشانه‌ای ندارد، همان‌طور که مگس نمی‌تواند در کنار انگبین صبر کند.