گنجور

غزل شمارهٔ ۶۴

آن‌ها که طرف روز به گیسو گرفته‌اند
مه را به تاب طرّهٔ هندو گرفته‌اند
افسونگرند گوشه‌نشینان چشم تو
دل‌ها به سحر غمزهٔ جادو گرفته‌اند
یرغوچیان چشم سیاهت به یک نظر
ملک دل خراب به یرغو گرفته‌اند
تواچیان ابروی شوخت هزار دل
هردم بدان کمانچهٔ ابرو گرفته‌اند
کردی به غمزه قصد دل ناحفاظ من
ترکان مست بین که به لرغو گرفته‌اند
خوبان بام چرخ ز رشک جمال تو
هر بامداد پرده فرارو گرفته‌اند
دُردی‌کشان جرعهٔ خمخانهٔ الست
مستی ز جان بادهٔ یاهو گرفته‌اند
مستان جام لَم یَزلی از شراب عشق
بزم طرب به بانگ هیاهو گرفته‌اند
ابن حسام در طلبت سعی می‌کند
آری مراد را به تکاپو گرفته‌اند

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: منابع ابن‌حسام

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آن‌ها که طرف روز به گیسو گرفته‌اند
مه را به تاب طرّهٔ هندو گرفته‌اند
هوش مصنوعی: افرادی که در روز به موهای خود زیبایی می‌بخشند، همانند کسانی هستند که زیبایی ماه را به نرمی و جذابیت موهای هندوها تشبیه کرده‌اند.
افسونگرند گوشه‌نشینان چشم تو
دل‌ها به سحر غمزهٔ جادو گرفته‌اند
هوش مصنوعی: چشمان تو همچون جادوگران به خواب غفلت و سحر فرو برده‌اند، و دل‌ها را با زیبایی و ناز خود مسحور کرده‌اند.
یرغوچیان چشم سیاهت به یک نظر
ملک دل خراب به یرغو گرفته‌اند
هوش مصنوعی: چشمان سیاه تو به یک نگاه، قلب بی‌قرار مرا به تصرف خود درآورده‌اند.
تواچیان ابروی شوخت هزار دل
هردم بدان کمانچهٔ ابرو گرفته‌اند
هوش مصنوعی: تو ای کسی که ابروهای زیبایت هزاران دل را مجذوب خود کرده است، هر لحظه بدان که آن ابروهای خمیده‌ات مانند کمانچه‌ای هستند که دل‌ها را به سوی خود می‌کشند.
کردی به غمزه قصد دل ناحفاظ من
ترکان مست بین که به لرغو گرفته‌اند
هوش مصنوعی: تو با ناز و غمزت قصد من را کردی، دل ناتوان و بی‌دفاع من را نشانه گرفته‌ای. ای ترک‌های مست، ببینید که چگونه حال و روز مرا به هم ریخته‌اید.
خوبان بام چرخ ز رشک جمال تو
هر بامداد پرده فرارو گرفته‌اند
هوش مصنوعی: خوبان و زیبا رویان از زیبایی تو به شدت حسادت می‌کنند و هر صبح، پرده‌های خود را کنار می‌زنند تا تو را بهتر ببینند.
دُردی‌کشان جرعهٔ خمخانهٔ الست
مستی ز جان بادهٔ یاهو گرفته‌اند
هوش مصنوعی: آنهایی که در دنیای درد و رنج به سر می‌برند، جرعه‌ای از میخانهٔ ازلی نوشیده‌اند و از این مستی، زندگی و وجود خود را پر از لذت و شادی کرده‌اند.
مستان جام لَم یَزلی از شراب عشق
بزم طرب به بانگ هیاهو گرفته‌اند
هوش مصنوعی: شادی و سرخوشی حاضران در میخانه به دلیل نوشیدن شراب عشق به اوج رسیده و در حال جشن و سرور هستند. آنها با صدای بادکنک و هیاهوی خود فضای بزم را پر کرده‌اند.
ابن حسام در طلبت سعی می‌کند
آری مراد را به تکاپو گرفته‌اند
هوش مصنوعی: ابن حسام برای رسیدن به تو تلاش می‌کند و به راستی که هدفش اوضاع را دگرگون کرده است.

حاشیه ها

1397/10/28 13:12
صالح

با سلام و ارادت خدمت اساتید
در این بیت یرغو به چه معناست؟
کردی به غمزه قصد دل ناحفاظ من
ترکان مست بین که به لرغو گرفته اند