ابن حسام خوسفیغزل شمارهٔ ۱۷
چو فیض ابر به نم لاله را کلاه بشست
بنفشه تازه شد و طرّه دوتاه بشست
کف سحاب چو سقّا گلاب زن برداشت
ز خاک غالیه گون چهره گیاه بشست
بیا بیا که گر از عشق توبه می کردم
به بوی زلف تو دل دست ازین گناه بشست
اگر به غیر تو چشم نظر سیه کردم
بیا که خاک درت چشم عذرخواه بشست
بر آستان تو چندان گریست ابن حسام
که آب دیدهٔ او نامه سیاه بشست
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: منابع ابن‌حسام
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
چو فیض ابر به نم لاله را کلاه بشست
بنفشه تازه شد و طرّه دوتاه بشست
هوش مصنوعی: وقتی باران بهاری بر روی گل لاله می‌بارد، مانند اینکه کلاهی را بشوید، گل بنفشه نیز تازه و شاداب می‌شود و موهای دوتایی آن نیز در زیر باران شسته و تازه می‌گردد.
کف سحاب چو سقّا گلاب زن برداشت
ز خاک غالیه گون چهره گیاه بشست
هوش مصنوعی: ابرها مانند سقا، گل را برمی‌دارند و از روی زمین که بویی خوش دارد، صورت گیاه را می‌شویند.
بیا بیا که گر از عشق توبه می کردم
به بوی زلف تو دل دست ازین گناه بشست
هوش مصنوعی: بیا که اگر از عشق خودم را کنار می‌کشیدم، فقط با بوی موهای تو، قلبم از این خطا رهایی پیدا می‌کند.
اگر به غیر تو چشم نظر سیه کردم
بیا که خاک درت چشم عذرخواه بشست
هوش مصنوعی: اگر به جز تو به کسی دیگر نگاه بدی کردم، بیا که خاک درگاه تو چشمم را از گناه پاک کرده است.
بر آستان تو چندان گریست ابن حسام
که آب دیدهٔ او نامه سیاه بشست
هوش مصنوعی: ابن حسام به قدری در درگاه تو اشک ریخت که اشک‌هایش نامه سیاه را شست و به پاکی رساند.
خوانش ها
غزل شمارهٔ ۱۷ به خوانش وسعت الله کاظمیان دهکردی
حاشیه ها
1395/01/05 00:04
وسعت الله کاظمیان دهکردی
در غزل شماره ی 17 ابن حسام خوسفی که به سبک عراقی می رسد دو نکته را در یافتم و در بیت دوم مصرع نخست، کلاب ، باد گلاب باشد که ناش از تطور زبان در گذر زمان است که گاف فارس به کاف تازی ، تعرب شده است. ترکیب " گلاب زن" ترکب تازه ای ست که ابن حسام ، ساخته است.
در بت سوم ، مصرع دوم " ازین« غلط است زیرا وزن ، مختل می شو و درست آن،بن" است به معنی ریشه و ته هر چیز است..
1398/07/07 14:10
روح‌الله
سلام. با احترام. به نظر می‌رسد چنانچه مصرع دوم از بیت سوم به این صورت خوانده شود وزن صحیح است: به بوی زلف تو دل دس- تَزین گناهُ بشست. ت دست با فتحه به زین متصل می‌شود