گنجور

شمارهٔ ۲۵

در افکند ای صنم ابر بهشتی
زمین را خلعت اردیبهشتی
زمین بر سانِ خون‌آلودِ دیبا
هوا بر سانِ نیل‌اندودِ مِشتی
به طعم نوش گشته چشمه آب
به رنگ دیدهٔ آهوی دشتی
بهشت عدن را گلزار مانَد
درختْ آراسته، حور بهشتی
چنان گردد جهان هزمان که در دشت
پلنگ آهو نگیرد جز به کُشتی
بتی باید کنون خورشیدچهره
مهی گر دارد از خورشید پُشتی
بتی رخسار او همرنگ یاقوت
میی بر گونهٔ جامه‌یْ کنشتی
جهان طاووس گونه گشت گویی
به جایی نرمی و جایی درشتی
بدان مانَد که گویی از می و مشک
مثال دوست بر صحرا نبشتی
ز گِل بوی گلاب آید بِدانسان
که پنداری گُل اندر گِل سرشتی
دقیقی چار خصلت برگزیده‌ست
به گیتی از همه خوبی و زشتی
لب یاقوت‌رنگ و نالهٔ چنگ
می چون زنگ و کیش زردهشتی

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی)
قالب شعری: غزل/قصیده/قطعه
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در افکند ای صنم ابر بهشتی
زمین را خلعت اردیبهشتی
هوش مصنوعی: ای محبوب من، به مانند ابرهای بهشتی بر زمین ببار و آن را با زیبایی و نعمت‌های بهشتی زینت بخش.
زمین بر سانِ خون‌آلودِ دیبا
هوا بر سانِ نیل‌اندودِ مِشتی
هوش مصنوعی: زمین را با پارچه‌ای خونین بپوشان و آسمان را با رنگ آبی مانند نیل آرایش کن.
به طعم نوش گشته چشمه آب
به رنگ دیدهٔ آهوی دشتی
هوش مصنوعی: چشمه آبی که طعم خوشی دارد، به رنگ چشمان آهوهای دشت شده است.
بهشت عدن را گلزار مانَد
درختْ آراسته، حور بهشتی
هوش مصنوعی: بهشت عدن مانند یک باغ زیباست که در آن درختان زیبا و خوشبو وجود دارند و حوری‌های بهشتی به شکوهمندی آن اضافه شده‌اند.
چنان گردد جهان هزمان که در دشت
پلنگ آهو نگیرد جز به کُشتی
هوش مصنوعی: جهان به گونه‌ای خواهد شد که در دشت، پلنگ نمی‌تواند آهو را جز با زور و مبارزه به دست آورد.
بتی باید کنون خورشیدچهره
مهی گر دارد از خورشید پُشتی
هوش مصنوعی: اگر کسی بخواهد چهره‌اش مثل خورشید درخشان باشد و زیبایی خاصی داشته باشد، باید از نور و درخشش خورشید الهام بگیرد.
بتی رخسار او همرنگ یاقوت
میی بر گونهٔ جامه‌یْ کنشتی
هوش مصنوعی: رنگ چهره او به زیبایی یاقوت است و بر گونه‌اش لباسی منحصر به فرد و زیبا دارد.
جهان طاووس گونه گشت گویی
به جایی نرمی و جایی درشتی
هوش مصنوعی: دنیا شبیه طاووسی شده است؛ در جایی نرم و ملایم و در جایی دیگر سخت و خشن به نظر می‌آید.
بدان مانَد که گویی از می و مشک
مثال دوست بر صحرا نبشتی
هوش مصنوعی: بدان که انگار دوستت را با می و مشک در بیابان توصیف کرده‌ای.
ز گِل بوی گلاب آید بِدانسان
که پنداری گُل اندر گِل سرشتی
هوش مصنوعی: از لابه‌لای خاک و گل، بوی خوش گلاب به مشام می‌رسد، به‌گونه‌ای که انسان گمان می‌کند که گل درون همین گل و لای رشد کرده است.
دقیقی چار خصلت برگزیده‌ست
به گیتی از همه خوبی و زشتی
هوش مصنوعی: در دنیا چهار ویژگی هستند که از میان تمام خوبی‌ها و زشتی‌ها انتخاب شده‌اند.
لب یاقوت‌رنگ و نالهٔ چنگ
می چون زنگ و کیش زردهشتی
هوش مصنوعی: لب‌های او همچون یاقوت قرمز است و صدایش مانند ناله چنگ می‌باشد. او زردشتی و پاکیزه است.

حاشیه ها

1402/10/10 20:01
خسرو ترقی

این شعر از ادله هایی است که برای زرتشتی بودن نوشین روان دقیقی بکار میره

1403/07/29 19:09
برمک

 

دقیقی چار خصلت برگزیده‌ست

به گیتی از همه خوبی و زشتی

لب یاقوت‌رنگ و ناله چنگ

می چون زنگ و کیش زرتهشتی

یا
دقیقی چهار خصلت دوست دارد
به گیتی از همه خوبی و زشتی
لب یاقوت رنگ و ناله چنگ
می خونرنگ و دین زردهشتی