شمارهٔ ۳
قوت اگر نیستت ز شیر و شکر
قوت روح هست خون جگر
کف بود جام آبخور گر نیست
جام بلور یا پیالهٔ زر
در و گوهر گرت میسر نیست
اشک چشمان تو را در و گوهر
سایه و آفتاب پیرهن است
پیرهن گر نباشد اندر بر
سر ندارد کله اگر غم نیست
کله از موی خویش دارد سر
بالش و بستر از پرند ار نیست
خاک راهست بالش و بستر
گرت آتش نباشد اندر دل
آتش عشق بس تو را در بر
خرت ار نیست رو پیاده به راه
کآدمی خود نه کمتر است از خر
در غم ار یاورت کسی نشود
غم چه داری خدا بود یاور
یاور کس چو حی داور شد
زهر در کام او چو شکر شد
اطلاعات
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
منبع اولیه: چکامه
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
قوت اگر نیستت ز شیر و شکر
قوت روح هست خون جگر
هوش مصنوعی: اگر بخواهی که قوی و نیرومند باشی، نیازی به شیر و شکر نداری، چرا که قوت و انرژی روحی تو از عواطف و احساسات عمیقت، مانند خون جگر، تأمین میشود.
کف بود جام آبخور گر نیست
جام بلور یا پیالهٔ زر
هوش مصنوعی: اگر جامی از بلور یا ظرفی از طلا نداشته باشیم، تنها یک کاسه ساده برای آب خواهیم داشت.
در و گوهر گرت میسر نیست
اشک چشمان تو را در و گوهر
هوش مصنوعی: اگر به جواهر و در دسترسی نداری، پس اشک های چشمانت از آن با ارزش تر است.
سایه و آفتاب پیرهن است
پیرهن گر نباشد اندر بر
هوش مصنوعی: سایه و آفتاب به مانند لباس هستند و وقتی لباسی نباشد، دیگر نمیتوان از سایه و آفتاب بهرهمند شد.
سر ندارد کله اگر غم نیست
کله از موی خویش دارد سر
هوش مصنوعی: اگر غمی وجود نداشته باشد، سر و وضع انسان هم اهمیتی ندارد؛ زیرا وقتی که در دل شادی نیست، دیگر هیچ چیز ارزش ندارد.
بالش و بستر از پرند ار نیست
خاک راهست بالش و بستر
هوش مصنوعی: بالش و بستر از پرندار نیست، بلکه خاک است که زیر سر میگذاریم. این بیان نشان میدهد که خواب و استراحت در واقع بر روی زمین و خاک است، نه بر روی چیزهای لوکس و نرم. به نوعی، یادآوری میکند که در نهایت، ما همه به زمین بازمیگردیم و هیچچیز پایدار نیست.
گرت آتش نباشد اندر دل
آتش عشق بس تو را در بر
هوش مصنوعی: اگر در دل تو آتش عشق وجود نداشته باشد، هیچ چیز نمیتواند تو را به شدت و عمق احساسات برساند.
خرت ار نیست رو پیاده به راه
کآدمی خود نه کمتر است از خر
هوش مصنوعی: اگر خر در دسترس نیست، آدم باید با پای خود به راه برود، چرا که انسان در واقع هیچ کمبازدهتر از خر نیست.
در غم ار یاورت کسی نشود
غم چه داری خدا بود یاور
هوش مصنوعی: اگر در غم و اندوهی جز تو کسی نیست، هیچ نگران نباش. خدا خود یاورت خواهد بود.
یاور کس چو حی داور شد
زهر در کام او چو شکر شد
هوش مصنوعی: اگر کسی به کمک دیگری بیاید و به قضاوت او بپردازد، در این حالت زهر در کام او مانند شکر شیرین میشود.