گنجور

بخش ۲۹ - درشکرگذاری ورضا از خدای تعالی

نظرکن به هر صبح بر کهتران
که تا خویش را بینی از مهتران
چو دیدی چنین ازخدا شکر گو
مکن کوتهی یکدم از شکر او
گر افتدنگاه تو بر شخص کور
بگو شک کت در دوچشم است نور
ببنی کس ار لنگ باشد به راه
توبخرام وشو شکر گواز اله
چو بینی کسی خسته از علت است
همی شکر گوچون تورا صحت است
چوسوی توآرد کسی احتیاج
بگوشکر کو ازتوخواهد علاج
چو بینی نداردکسی سیم وزر
بگوشکر داری توچون بی شمر
کسی را ببینی چو بدبخت وعور
بگوشکر پوشی چوخز وسمور
کسی از تو خواهد چو چیز ای عزیز
بگوشکر کز او نخواهی توچیز
خری را ببینی چو در زیر بار
بگومتصل شکر پروردگار
که در روی دنیا تو را خر نکرد
چو خر زیر بارت ز هر سر نکرد

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: چکامه

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نظرکن به هر صبح بر کهتران
که تا خویش را بینی از مهتران
هوش مصنوعی: به هر صبح نگاهی به افراد کوچکتر از خودت بینداز، تا خود را در مقایسه با بزرگترها بهتر بشناسی.
چو دیدی چنین ازخدا شکر گو
مکن کوتهی یکدم از شکر او
هوش مصنوعی: وقتی چنین اوضاعی را دیدی، بدان که نیازی به شکرگزاری از خدا نیست، زیرا حتی یک لحظه کوتاهی هم نمی‌توانی از نعمت‌های او بی‌نیاز باشی.
گر افتدنگاه تو بر شخص کور
بگو شک کت در دوچشم است نور
هوش مصنوعی: اگر نگاه تو به شخصی بیفتد که نابینا است، به او بگو که در هر دو چشمش، نور وجود ندارد.
ببنی کس ار لنگ باشد به راه
توبخرام وشو شکر گواز اله
هوش مصنوعی: اگر کسی را ببینی که در مسیر تو لنگ می‌زند، باید به راه خود ادامه بدهی و شکرگزار الهی باشی.
چو بینی کسی خسته از علت است
همی شکر گوچون تورا صحت است
هوش مصنوعی: وقتی کسی را می‌بینی که خسته و ناآرام است، به خاطر علت و دلایل زندگی اوست؛ پس تو که سلامت هستی، شکرگزار باش.
چوسوی توآرد کسی احتیاج
بگوشکر کو ازتوخواهد علاج
هوش مصنوعی: هر کس که نیاز به شکر دارد، آن را از تو می‌طلبد زیرا تو می‌توانی به او کمک کنی.
چو بینی نداردکسی سیم وزر
بگوشکر داری توچون بی شمر
هوش مصنوعی: اگر ببینی کسی نه نقره و طلا دارد و تو از آن برخوردار هستی، پس مانند شخصی هستی که بی‌نفس است.
کسی را ببینی چو بدبخت وعور
بگوشکر پوشی چوخز وسمور
هوش مصنوعی: اگر کسی را ببینی که در شرایط سخت و دشواری به سر می‌برد و دارای روحیه‌ی ناامیدی است، باید شکرگزار باشی و از زندگی‌ات راضی باشی، حتی اگر نسبت به دیگران در موقعیتی بهتر قرار داشته باشی.
کسی از تو خواهد چو چیز ای عزیز
بگوشکر کز او نخواهی توچیز
هوش مصنوعی: هر کسی از تو چیزی خواهد، عزیزم، باید قدردان باشی، چون ممکن است تو از او چیزی نخواهی.
خری را ببینی چو در زیر بار
بگومتصل شکر پروردگار
هوش مصنوعی: اگر خر را ببینی که زیر بار سنگینی قرار دارد، باید به یاد شکرگزاری از خداوند باشی که این سختی را تحمل می‌کند.
که در روی دنیا تو را خر نکرد
چو خر زیر بارت ز هر سر نکرد
هوش مصنوعی: در دنیای شما کسی را به حماقت نرسانده است، مانند اینکه حیوانی زیر بار شما نتوانسته است از خود بی‌خود شود.